TÜİK verilerine göre, Türkiye’de kadın ve erkeklerin nüfus içindeki payı eşit. Ancak, Türkiye’deki kadınların işgücüne katılımının yüzde 30 seviyesinde olduğu gözönüne alındığında aynı dengenin istihdamda olmadığı görülüyor. Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, nüfusun yüzde 50’sini oluşturan kadınların eşit oranda katkıda bulunmadığı ekonominin uzun vadede gelişemeyeceğine dikkat çekiyor.
Türkiye’de mevcut 100 bin civarındaki kadın girişimci sayısı da toplam girişimcilerin sadece yüzde 8’ini oluşturuyor. Bu oranın kadın girişimcilere odaklandıkları 2006 yılında yani 10 yıl önce yüzde 5 olduğunu hatırlatan Karadere şöyle devam ediyor: “Bugüne kadar yüzde 3’lük yükselme olması elbette sevindirici ancak, hiç yeterli değil. Ölçeği ne olursa olsun, bir kadının kendi işini kurarak istihdama katılmasının çok kıymetli ve mutlaka desteklenmesi gereken bir adım olduğunu biliyoruz. İstihdamın eşitlenebilmesi için ise daha fazla sayıda kadının işgücüne katılımının sağlanması ve girişimci kadın sayısının artması gerekiyor. Garanti olarak, 10 yıldır bunun için çalışıyoruz.”
Karadere, Garanti Bankası’nın “kadın bankacılığı” olarak tanımlanan faaliyetlerin öncülüğünü üstlendiğini söylüyor. Bu konudaki faaliyetler de finansman sağlama, cesaretlendirme, eğitim ve yeni pazarlara açılma olarak dört temel başlıkta ele alınıyor. Çalışma hayatında yer alan kadınların ekonomik açıdan güçlenirken, aile içindeki konumunun da iyileştiğini kaydeden Nafiz Karadere, “10 sene boyunca, tanık olduğumuz tüm hikayelerin ortak noktasında, kadın girişimciliğinin önündeki başlıca engellerden birinin aile ve toplumsal baskı olduğunu söyleyebilirim. Ancak, iş hayatına atılan kadın girişimciler, çevresindekilerin ‘yapamazsın’ telkinlerine rağmen yoktan var ediyor, kendinden çok başkalarını düşünüyor, çevresini geliştiriyor ve engel tanımıyor. İşte sırf bu nedenle, sektörden bağımsız olarak tüm kurumların, tüm bireylerin farkındalıkla hareket etmesi, omuz omuza çalışması ve bu konuda bir sorumluluk üstlenmesi gerektiğine gönülden inanıyoruz.”
Karadere, kadın girişimciliğine yönelik çalışmalarda 10’uncu yılını deviren Garanti Bankası’nın bu süreçte hakim ortağı kadın olan girişimcilere 3,2 milyar TL kredi verdiği bilgisini paylaşıyor. 185 bin kadın girişimciyi destekleyen Garanti Bankası, kadınlara dönük pozitif ayrımcılığını ise taksitli ticari kredilerde gösteriyor. Karadere, “Taksitli ticari kredide en düşük faizli kaynağı, mevzuatın izin verdiği ölçüde kadın girişimcilerimize sağlıyoruz” diyor.
Nafiz Karadere’nin verdiği bilgiye göre Türkiye’de KOBİ’lere verilen kredilerin yüzde 90’ı işletme sermayesi ihtiyacını karşılamaya yönelik. KOBİ’lerde ortalama kredi kullanımı 60 bin TL iken bu oran kadınlarda 40 bin TL seviyesinde. Ortalama vadeler ise 18-24 ay arasında değişiyor.
Türk bankacılık sektöründe KOBİ segmentinde tahsili gecikmiş alacak oranı ise yüzde 4,1 seviyesinde. Garanti Bankası’nda ise bu oran yüzde 3,5 civarında. “Kadın girişimcilerde tahsili gecikmiş alacak oranı ne?” sorusuna ise Karadere şu yanıtı veriyor: “Kadın girişimci projesine başlarken Bonus Kart’taki duruma bakmıştık ve kadınların sorunlu alacak oranının erkeklere göre yarı yarıya düşük olduğunu görmüştük. Bugün tahsili gecikmiş alacak oranlarına baktığımızda erkek ve kadınlar arasında kayda değer bir fark yok. Çünkü, kadın girişimcileri de ekonomiden çok ayıramıyorsunuz. Ama borçlarına daha sadıklar. Ödemek için her şeyi yapıyorlar.”
