Yaklaşık üç yıl önce Hollandalı BDR Thermea’nın yüzde 100’üne sahip olduğu Baymak, Türkiye’de hızlı büyürken, üretim ve satışta tasarruflu ürünlere ağırlık veriyor. Hatta bu ürünlerin kullanımını yaygınlaştırmak için bayi ve tesisatçılara yönelik bireysel emeklilik sistemi (BES) kampanyasıyla sektörünün yanı sıra birçok şirketten ayrışıyor. Tabii bu kampanyanın başlatılmasında Genel Müdür Ender Çolak’ın Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kökenli olmasının etkisi büyük. Çolak, BES’in altyapısının oluşturulmasında da görev almış bir isim. SPK’dan ayrıldıktan sonra özel sektörde yöneticilik yapan Çolak, üç yıldır Baymak’ın genel müdürü.
“BES çocuğum gibi” diyen Çolak, hem bayi ve tesisatçılar için hem de eşleri için ödeme yaptıklarını söylüyor.
Baymak’ın böyle bir uygulamaya başlamasının en önemli nedeni yüksek verimli (yoğuşmalı) kombilerin kullanımını yaygınlaştırmak ve sektöründe fark yaratmak. Vatandaşlar kombi tercihini genellikle tesisatçılara bırakıyor. Baymak yetkilileri de yüksek verimli kombilerin yaygınlığını ancak, bayi ve tesisatçıları kanalıyla gerçekleştirebileceğini görüyor. Ayrıca, pazarda yoğun bir rekabet var, rakiplerden ayrışmak gerekiyor. Üç-dört ay önce başlayan BES kampanyası için yaklaşık 12 ilde bayi ve tesisatçılardan oluşan yaklaşık 3 bin kişi ile toplantılar düzenlenmiş. Çolak, BES’e dahil ettikleri bayilerden tek bir şart aradıklarını söylüyor: Baymak’ın yüksek verimli kombilerinin kullanılması. Ender Çolak, BES kampanyalarıyla ilgili olarak, “BES’i fark yaratmak ve şirkete sadakati artırmak adına başlattık” diyor. Gösterilen ilgiden memnun olan Çolak, ayrıca sosyal güvenceleri olmayan kadınların da sisteme dahil edilmelerinin sevindirici olduğunu söylüyor. Öte yandan, Çolak bu kampanyayı bir anlamda sosyal sorumluluk projesi gibi de gördüklerini söylüyor. Çünkü, BES anlatılması zor bir ürün. Ve bu konuya uzak bir kesime anlatılıyor, böylece finansal okuryazarlığın artırılmasına da katkıda bulunuluyor.
HEDEF 10 BİN KİŞİYE ULAŞMAK
Bayiler ve tesisatçılar için yapılan gruba bağlı BES sözleşmesi Türkiye’de bir ilk. Baymak’ın projeyi birlikte gerçekleştirdiği Garanti Emeklilik Genel Müdürü Cemal Onaran konuyla ilgili olarak şu bilgileri veriyor: “Baymak, münhasır bayilerin ve bu bayilerden kombi alan tesisatçıların sattıkları yoğuşmalı kombiler için özel bir uygulama yapıyor. Kombiler tesisata bağlanıp onaylandıktan sonra Baymak firması her bir kombi başına bayi ya da tesisatçı adına 80 TL katkı payı yatırıyor, yüzde 25 devlet katkısı ile birlikte bu tutar 100 TL oluyor. Uygulamada işveren katkılı bir sözleşme olmasına rağmen, Baymak’ın yaptığı jestle teknik olarak gruba bağlı bireysel sözleşme oluyor. İşveren katkılı sözleşme olsaydı Baymak kendisi vergi avantajından faydalanabilecekti. Ama gruba bağlı bireysel sözleşme olduğu için bu avantajından vazgeçip bayilerin devlet katkısından faydalanabilmesini sağlıyor. Bayi isterse kendisinin yerine eşinin ya da 18 yaşından büyük çocuğunun adına sözleşme yapılmasını isteyebiliyor. Baymak’ta 600’e yakın sözleşmemiz var ve başvurular artarak devam ediyor.” Baymak’ın hedefi 2017 yılında 10 bin kişiyi sisteme dahil etmek.
Baymak’ın BES kampanyasının dayanağını oluşturan yüksek verimli (yoğuşmalı) kombiler, normal kombilere göre yüzde 109 verim sağlıyor. Bu ürünlerin doğalgaz tüketimini de yüzde 25-35 arasında azalttığı belirtiliyor.
Ender Çolak, bu kombilerin kışın uzun geçtiği Doğu’da Batı bölgelerine göre daha fazla tercih edildiğine dikkat çekiyor. Öte yandan, normal kombi ile yoğuşmalı kombi fiyatlarına bakıldığında yaklaşık bin TL bir fark bulunuyor. Ancak, yakıt tasarrufuyla karşılaştırıldığında fiyat farkının uzun vadede avantaj sağladığı görülüyor.
Avrupa Birliği Eylül 2015 itibariyle yüksek verimli kombilerin kullanımını zorunlu hale getirdi. Türkiye’de ise uygulamanın 2017’de başlaması planlanıyor. Önümüzdeki dönemde Türkiye’de de enerji verimliliği yüksek ürünler gündemde olacak gibi görünüyor. Çolak’ın verdiği bilgiye göre, yüksek verimli kombilerin kullanımının zorunlu olması ülke ekonomisine yılda 5 milyar dolar katkı sağlayacak. Ender Çolak, yeni yapılan ve kentsel dönüşüme tabi olan binalarda “enerji verimliliği standardı” getirilmesi önerisinde bulunuyor. Hatta bu konuda İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin (İMSAD) binalarda enerji verimliliği ve finansmanı raporunun hazırlanmasına destek de vermiş. Bu rapor, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulmuş. Ancak, bu konuda henüz atılmış bir adım bulunmuyor. Çolak, yalıtımın zorunlu hale getirilmesi gibi özellikle merkezi ısıtmalı binalarda yoğuşmalı kazanların kullanılmasının zorunlu olmasının ülke ekonomisine büyük katkısı olacağını ifade ediyor. Bu konuda KDV indiriminin yapılabileceğini söylüyor.
Her ne kadar Türkiye’de pazarda Baymak’ın yanı sıra ECA, Demirdöküm, Vaillant ve Bosch gibi büyük şirketler faaliyet gösterse de kazan üretiminde birçok merdiven altı üretici bulunuyor. Artık yüksek verimli olmayan klimaların ne üretildiğini ne de satıldığını hatırlatan Ender Çolak, “Kombi ve kazanlarda da bu tür bir yasal düzenleme gerekiyor Ancak, devlet tarafından desteklenirse hayata geçer” diyor. Çolak’a göre, teknolojisini yenilemeyen, enerji verimli ürünlere yatırım yapmayan şirketler önümüzdeki dönemde zorluk çekebilir. Bu durum merdiven altı firmanın da üretim yapmasını engelleyebilir.
YILDA YAKLAŞIK 900 BİN ADET KOMBİ SATILIYOR
Türkiye’de yılda yaklaşık 900 bin adet kombi satılıyor. Baymak’ın pazardaki payı ise yüzde 15’lerde. Ancak, yoğuşmalı yani yüksek verimli kombilerde şirketin pazar payı yüzde 18’e çıkıyor. Sektörde kalıcı liderlik istediklerini vurgulayan Ender Çolak, 2017 sonunda liderliği hedeflediklerini kaydediyor ve bayilerle birlikte istikrarlı büyümek istediklerini dile getiriyor.
2013 yılında hisseleri Hollandalı BDR Thermea’ya satıldıktan sonra yaklaşık üç yıldır bir dönüşüm yaşayan Baymak, şimdi gözünü yurtdışı pazarlara dikmiş durumda. Şirket, toplam cirosunun içinde yüzde 15 seviyesinde olan ihracat oranını yüzde 25’e çıkarmayı hedefliyor. Şu anda İran, Gürcistan ve Azerbaycan’a ihracatı bulunan şirketin yeni rotasını Avrupa pazarları oluşturuyor. Bu pazarlarda grubun gücünden yararlanmayı planlıyor. BDR’nin Hollanda dışında Almanya, İngiltere, İtalya, İspanya, Belçika ve Fransa’da da üretimi bulunuyor. Şirket bu fabrikalarda olmayan ürünleri Avrupa pazarına satacak. Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne ihracata başlanmış durumda. Hedef bu ürünlerin paylarının artırılması yönünde. Avustralya, Yeni Zelanda ve Kore de önemli pazarlar olarak görülürken, Çin’e kombi ve kazan satışları da başlamış durumda.
2014 yılında yüzde 6 büyüyen Baymak 2015’te de aynı civarda bir oran yakaladı. 2016 için hedef ise yüzde 10. Ancak, kombide yüzde 20 oranında büyüme öngörülüyor. Bu arada, şirketi ihracat anlamında tek zorlayacak pazarın Azerbaycan olması bekleniyor. Türkiye’nin ciddi oranda kombi sattığı Azerbaycan’da yaşanan devalüasyon şirketin ihracatını etkileyecek.
Bugüne kadar Türkiye’ye 10 milyon euro yatırım yapan BDR Thermea, önümüzdeki dönemde de 7 milyon euro’luk yeni yatırım planlıyor. Türkiye, grup için önemli bir pazar olarak görülüyor. Bu Baymak’ın hedeflerinin büyüklüğünün nedenini de gösteriyor. Öte yandan, Baymak’ın BDR Thermea’nın yaklaşık 2 milyar dolarlık cirosu içinde yüzde 6’ya yakın payı bulunuyor.
Avrupa’nın üçüncü büyük ısıtma-soğutma şirketi olan BDR Thermea, geçtiğimiz ay ABD merkezli ECR International’ı satın alarak, sektöründe ABD’deki ilk üç şirket arasında girdi. Ender Çolak, grubun bu büyümesiyle kazanılacak yeni pazarların kendilerini de heyecanlandırdığını söylüyor.
Ana gruptan güç alan Baymak, önümüzdeki dönemde hem yeni yatırımlarının katkısı hem de sektördeki farklı uygulamalarıyla dikkat çekmeye devam edecek gibi görünüyor.
