Piyasalarda radikal değişiklik: Elektronik Fon Platformu

0
127

Fon büyüklüğü 74.1 milyar lira olan Türkiye fon sektöründe faaliyet gösteren 42 portföy yönetim şirketi arasında fon dağıtımı ve tanıtımında zorlanan, özellikle bir bankaya bağlı olmayan fonların yatırımcıya daha kolay ulaşmasını sağlayacak olan Türkiye Elektronik Fon Platformu (TEFAS) sektörde iyi olanın öne çıkacağı bir dönemin kapısını açıyor.
 
Mevcut durumda yatırımcılar bir fon almak istediklerinde o fonu çıkaran kurumdan alabiliyorlar. Örneğin bağımsız bir portföy şirketinin, çıkardığı bir fonun satılması için daha geniş dağıtım kanalı olan bir kurumla anlaşma yapması gerekiyor. TEFAS faaliyete geçtiğinde yatırımcılar herhangi bir aracıdan istedikleri fonu getirilerini karşılaştırarak alma imkanına sahip olacaklar ve aracılar sadece kendi fonlarını değil bütün fonları sunmak zorunda olacaklar.
 
Reuters’ın sorularını yazılı olarak yanıtlayan Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı Tevfik Kınık, “Yeni sistem, yatırımcıların Platform’da işlem görecek tüm fonlara erişimine imkan vermekte olup, bu özelliğiyle portföy yönetim şirketleri için kurucusu/yöneticisi olacakları fonların daha geniş yatırımcı kitlelerine sunulması için büyük bir fırsatı beraberinde getirecektir” dedi.
 
Kınık, portföy yönetim şirketlerinin Platform’a sadece fon kurucusu olarak değil fon dağıtıcısı olarak da üye olduklarını belirterek, “Bu imkan, portföy yönetim şirketlerinin dağıtım komisyon geliri elde etmelerini de mümkün kılmaktadır” dedi.
 
Kınık sözlerini şöyle sürdürdü:
 
“Platform ile portföy yönetim şirketlerinin artık hayatta kalmak için değil, büyümek ve sektördeki paylarını artırmak için mücadele edecekleri, kısacası iyi olanın kazanacağı yeni bir dönem başlıyor diyebiliriz.”
 
Takasbank’ın Platform’da işlemlerin başlamasıyla eş zamanlı işletime alacağı fon bilgi portalında fonların detaylı bilgileri ile her fona ilişkin performans bilgileri, diğer fonlar ve yatırım araçlarıyla karşılaştırmalı olarak yatırımcılara ücretsiz sunulacak.
 
“Performans çıtasının yükselmesi hiç şüphesiz kurumsal yatırımcıların daha geniş müşteri kitlelerine ulaşmasına da ön ayak olacaktır” diyen Kınık sözlerini, “Bu reform niteliğindeki adım kurumsal yatırımcı tabanının genişletilmesi için bizlere büyük bir fırsat sunacaktır” diye sürdürdü.
 
SPK internet sitesinde yer alan verilere göre Türkiye’de faaliyet gösteren 42 portföy yönetim şirketi arasında yönetilen portföy büyüklüğü açısından ilk üç sırada 16.1 milyar lira ile İş Portföy, 12.2 milyar lira ile Ak Portföy ve 11.6 milyar lira ile Yapı Kredi Portföy yer alıyor. Üç büyük bankaya ait olan bu şirketlerin işlem hacmi toplam işlem hacminin yarısından fazlasını oluşturuyor.
 
Uluslararası entegrasyon hedefleniyor
Takasbank Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Murat Ulus, “Platform dağıtım ağındaki kısıtlar nedeniyle yatırım fonu katılma belgelerini yeterli ölçüde pazarlayamayan, başarılı fon yöneticileri için daha geniş yatırımcı kitlesine ulaşma imkânı sağlayarak, yöneticilerin fon büyüklüklerini artırmalarına ve yeni fonların kurulmasına yardımcı olacak” dedi.
 
Platformun işlerlik kazanmasının yatırımcılar nezdinde tanınırlığı ile paralel olacağına dikkat çeken Ulus, “Takasbank ve sektör katılımcılarının işbirliği ile Platformun geniş kitlelere duyurularak işlem hacminin artırılmasını takiben, uluslararası platformlara entegre edilmesi, yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’de ihraç edilen yatırım fonlarına, yurtiçinde yerleşik yatırımcıların ise yurtdışında ihraç edilen fonlara kolaylıkla ulaşabilmelerine olanak sağlanması hedeflenmektedir” dedi.
 
Finans piyasasında en radikal değişiklik
Ünlü Portföy Yönetici Direktörü Murat Gülkan, “TEFAS tam hayata geçtiği zaman tüm aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleri üye olacaklar ve otomatik olarak her gün tüm aracı kurumlar farklı kurumların fonları için alım satım emri girebilecek,” dedi.
 
Gülkan, mevcut durumda kurumlararası anlaşmalarla fon satışlarının olabildiğini TEFAS sonrası bu anlaşmalara gerek kalmayacağını söyledi.
 
“Özel anlaşmaya gerek kalmadan herkesin alım satım ilişkisine girmesi merhalesinde bu ay sonu itibariyle geçmiş olacağız diye ümit ediyorum. Fon yönetim sektörünün gelişmemesinin önemli sebebi rekabet ve şeffaflık eksikliği olmuştur. Gümrük Birliği öncesi oto sektörü ne ise durum aynen böyleydi. TEFAS küçük ayrıntı gibi görünse de sadece portföy yönetiminde değil finans piyasasında yakın zamanda meydana gelebilecek en büyük ve radikal değişiklik” dedi.
 
“Dağıtım konusundaki engellerin kalkması, yatırımcıların istedikleri yatırım fonuna ulaşabilir olması serbest piyasa dinamiklerinin devreye girmesini sağlayacak” diyen Gülkan, sözlerini, “Çok da uzun olmayan bir zaman zarfında portföy sektöründe çok ciddi yeniden yapılanmalar olacağını göreceğiz” diye sürdürdü.
 
“Rekabetçi ve işini daha iyi yapan bir sektöre doğru yol alındığını göreceğiz”
Şu anda portföy yönetim sektöründe pastanın ağırlıklı olarak bankalarda bulunduğunu hatırlatan Gülkan, “Artık bağımsız portföy yönetim şirketlerinin radarda görüldüğünü söyleyebiliriz. Bu sayı daha da artacaktır” dedi ve ekledi: “Esasında Takasbank nezdinde küçük bir fon borsası kuruluyor gibi düşünebilirsiniz.”
 
TEFAS süreci
Mart ayında SPK tarafından yapılan bir düzenleme ile tüm fon kurucularının, bankaların ve aracı kurumların 30 Haziran’a kadar TEFAS’a üye olması ve birtakım istisnalar dışında tüm fonların SPK tarafından belirlenecek izleyen bir tarihte TEFAS’ta işlem görmesi zorunlu tutuldu.
 
Takasbank nezdinde Platform üyelerinin katılımıyla sistem testleri Ağustos ayı sonu itibarıyla gerçekleştirilirken, teknik altyapı hazırlıkları büyük ölçüde tamamlandı. Takvime göre Platform’un bu yıl içinde faaliyete başlaması planlanıyor.