​Piyasada tarımdışı istihdam coşkusu

0
23

ABD’de tarımdışı istihdamın Mayıs ayında beklentilerin oldukça altında kalmasının ardından Dolar/TL kuru hızla 2,95’li seviyelerden 2,92’nin altında geriledi.

BIST 100 endeksi ABD verilerinin ardından özellikle dolar kurundaki düşüşten de destek bulan banka pay piyasalarında yoğunlaşan alımlarla yüzde 2,45 değer kazandı ve 78 bin 139 puandan günü tamamladı. 

Altının onsu yüzde 2’yi aşan primle 1.238 dolara çıkarken, gram altın ise 116 liranın hemen üzerinde dengelendi.

ABD’DE TARIM DIŞI İSTİHDAM BEKLENTİNİN ÇOK ALTINDA

ABD’den gelen kötü veri sonrası dolar güç kaybediyor. Dolar tüm gelişmekte olan ülke paraları karşısında eriyor.  
Euro/Dolar paritesi yüzde 1,56 oranında primle 1,1325 seviyesine yükseldi. 

FED’DEN FAİZ ARTIRIMI BEKLENTİSİ CİDDİ DÜŞTÜ
ABD’de Nisan ayı tarım dışı istihdam verisinin beklentilerinçok altında kalması ve Mart ayı verisinin de aşağı yönlü revize edilmesinin ardından Fed’den 14-15 Aralık toplantısında faiz artırımı bekleyenlerin oranı ciddi düşüş gösterdi. 
   
CME FedWatch’a göre dün yüzde 20,6 olan faiz artırımı beklentisi yüzde 3,8’e kadar geriledi. Şu sıralarda ise yüzde 5,6 seviyesinde. 
     
İstihdam verisinin hemen ardından Temmuz ayında faiz artırımıbeklentisi ise yüzde 58,4’ten 38’e, Eylül ayında faiz artırımı beklentisi yüzde 66’dan yüzde 49’a indi.
   
 Şu sıralarda Temmuz faiz artırımı beklentisi yüzde 39,4, Eylül faiz artırımı beklentisi yüzde 50,4.

“HAZİRAN’DA FAİZ ARTIRIMI İHTİMAL DAHİLİNDEN ÇIKTI”
NoorCM Menkul Değerler Uluslararası Piyasalar Uzmanı Ahmet Uluhan, ABD istihdam verilerinin ardından ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımı açısından Haziran ayının tamamen ihtimal dahilinden çıktığını ifade etti.
   
Ahmet Uluhan Foreks’e yaptığı açıklamada, ABD Mayıs ayı tarım dışı istihdam verisinin altı yıl aradan sonra rekor düşük seviyede gelerek, geçtiğimiz ay başlayan istihdam piyasasındaki negatif sapmanın derinleştiğini gösterdiğini vurguladı. 
   
Ahmet Uluhan, işsizlik verisinin 4.7% olurken, saatlik kazançların ise beklentilere paralel 0.2 gerçekleştiğini belirterek, “Burada ABD ekonomisindeki son dönem toparlanmanın istihdam piyasasında pek karşılık bulamadığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda FED’in faiz artırımı açısından Haziran ayı tamamen ihtimal dahilinden çıkmıştır diyebiliriz. BREXIT oylamasının da dikkate alınacağını düşünürsek piyasalar temmuz FOMC toplantısını heyecanla bekliyor olacaktır.”

“ŞİMDİLİK RESESYON ENDİŞESİ YOK”
Reel Kapital FX Araştırma Uzmanı Enver Erkan, tarım dışı istihdam verisini şöyle değerlendirdi, “ABD’de Mayıs ayı istihdamı 38 bin artış ile beklentilerin çok altında gerçekleşirken, Nisan ayındaki istihdam artışı da 164 binden 123 bine doğru revize edildi. İşsizlik oranı yüzde 4,7’ye gerilerken, katılım oranının 0,2 puanlık bir düşüş göstermesi istihdam piyasasının verimliliğini gölgeledi. Tabii, zaten beklentilerin 160 bin civarında düşük tutulduğu istihdam kaleminde böylesine düşük bir artışın yaşanmış olması moralleri bozacaktır, ancak uzun süreli bir etki de yaratmayacaktır.
 
Gelen verilerin düşük olmasını başlıca iki faktör ile açıklamak gerekir. Birincisi; tam istihdam noktasında işe alımlar yavaşlayacaktır ve ücret artışına konsantre olunacaktır. Yani yeni istihdam yaratmaktan çok nitelikli istihdam yaratmak önemli. İstihdam, aynı zamanda kazanç demektir. Haliyle daha fazla kazanan bireylerin harcama ve tüketim yoluyla ekonomik aktiviteye katkısı da yüksek olacaktır. Yıllık ücret enflasyonunun halen yüzde 2,5 seviyesinde kalması bu nedenle kötü verinin olumlu ayrıntısı olarak nitelendirilebilir. En azından şimdilik resesyon endişesi yaratmıyor.
 
İkincisi ise; yeni iş pozisyonlarının yaratılmasındaki eksiklik olabilir ki, ABD’de iş imkanlarını gösteren JOLTS verileri halen yeni açılan istihdam sayısını 5,5 milyon üzerinde gösteriyor. Dolayısıyla uzun vadede bu kalemde bir sıkıntı yok. Diğer yandan Verizon greivinin etkilerini de eklersek parçalar birleşiyor. Çünkü bu grevde 35 bin kişi işten çıkarıldı. Haziran ayında ise bu kişiler yeniden işe alındı. Yani bir sonraki ayın datası bu kadar düşük olmayacaktır.
 
Bu noktadan sonra işsizlik yüzde 5 ve aşağısında seyrettiği sürece 200 bin üzeri tarım dışı istihdam artışının sürdürülebilir olamayacağını düşünüyorum. Haziran’da Fed’in faiz artırması zaten çok zor bir ihtimaldi, bu veriden sonra da nerdeyse o ihtimal kalmadı denebilir. Fed politika açıklaması tonlaması ise bu veriden etkilenmez, Temmuz için açık kapı bırakılabilir”