İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraklerinden Metro İstanbul, toplumsal cinsiyet eşitliğine etki yaratacak önemli bir proje başlatıyor. Bu doğrultuda Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve İstanbul Planlama Ajansı (İPA) ile birlikte düzenlenen “Ulaşım Sektöründe Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” başlıklı panelde EBRD ile olan iş birliğini duyuruldu.
METRO İSTANBUL, toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda 2019 yılından bu yana sürdürdüğü değişim ve dönüşüm hareketi kapsamında EBRD ile bir iş birliğine imza attı. İş birliğinin tanıtıldığı toplantının açılış konuşmalarını Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, EBRD Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Ekonomik Kapsayıcılıktan Sorumlu Direktör Barbara Rambousek ve İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin yaptı.
“2022’de İşe Alımların Yüzde 35’i Kadın Olacak”
Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy yaptığı konuşmada, 16 hatta, 189 istasyon ve 949 araçlık filoları ile günde 2 milyonu aşkın yolcuya ev sahipliği yaptıklarını söyledi. 5 binden fazla kişiye istihdam sağladıklarını belirten Genel Müdür Özgür Soy, “Kadınların toplumsal hayatın her safhasında eşit ve adil bir şekilde temsili hedefiyle 2019 yılından bu yana yürüttüğümüz değişim ve dönüşüm hareketi ilk meyvelerini vermeye başladı. Metro İstanbul’da kadın çalışan oranı 2019 yılından bu yana yüzde 8 seviyelerinden yüzde 11’e çıktı. 2022 yılında gerçekleştireceğimiz işe alımların, yüzde 35’inin kadın olması amacıyla çalışıyoruz. Metro İstanbul’da toplam çalışan kadın oranımızı kısa vadede yüzde 25’e çıkarmayı, ardından eşitlemeyi hedefliyoruz. Avrupa Birliği ülkelerinde toplu taşımada teknik ve operasyonel işlerde görev yapan kadın oranı yüzde 10’un altında iken, Metro İstanbul’daki mühendislerin yüzde 17,97’si kadın. Geçtiğimiz 2 yılda gerçekleştirdiğimiz işe alımlara baktığımızda kadın çalışan oranımızın hızla yükseldiğini görüyoruz. 2019 yılında 8 olan kadın tren sürücüsü sayımız yaklaşık 18 kat artarak 2022 itibarıyla 143’e ulaştı. Son 2 yılda işe alınan tren sürücülerinin yüzde 67,83’ü kadın oldu. 2022 yılında işe alacağımız tren sürücülerimizin ise yüzde 60’ı kadınlardan oluşacak. Bunun yanında kadın çalışanlarımız, daha önce ön yargı ile bakılarak kadınlar yapamaz denilen bütün iş alanlarına girerek çok başarılı oldular. 2021 yılında 33 yıllık şirket tarihimizde ilk kez kadın istasyon amirlerimiz, 13 yıl aradan sonra ilk kez içinde bulunduğumuz T5 hattında kadın tramvay sürücülerimiz ve yine tarihimizde ilk kez teknik bakım biriminde kadın şefimiz göreve başladı” diye konuştu. Kadınlara kariyer basamaklarında fırsat eşitliği tanınması konusunda kararlı olduklarının altını çizen Özgür Soy, 2020 yılından bu yana Metro İstanbul’da çalışan kadınların yüzde 12,46’sının terfi ettiğini, 2019’da bu oranın sadece yüzde 0,64 olduğunu ifade etti. Metro İstanbul’da oluşturdukları eşitlik atmosferinin kadınların güvenini perçinlediğini ve bunun sonucunda çalışmak için tercih edilen bir şirket olarak konumlandıklarını kaydeden Genel Müdür Soy, “2019 yılında ilanlarımıza başvuran kadın oranı yüzde 7 iken, 2021 yılında bu oran 3 kattan fazla artış göstererek yüzde 24’e yükseldi. Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamanın kadınlara sadece kariyer basamaklarında eşit fırsatlar sunmaktan ibaret olmadığını biliyoruz. Biz Metro İstanbul olarak, güvenli, konforlu ve dakik bir ulaşım sunma hedefiyle günde 2 milyonu aşkın İstanbulluyu istasyon ve araçlarımızda ağırlıyoruz. Bütün yolcularımızın Metro İstanbul logosu gördükleri her yerde kendilerini emniyette hissetmeleri ve günün hangi saatinde olursa olsun istasyon ve araçlarımızda güvenle seyahat edebilmesi, mükemmel yolculuk deneyimi hedefimizin ilk sıralarında yer alıyor” dedi.
“Güvenli ve Toplumsal Cinsiyete Duyarlı”
İBB’nin kadın istihdamı konusunda çok önemli adımlar attığını hatırlatan Özgür Soy, “2021 yılında İBB’deki kadın çalışan sayısı önceki döneme göre 2 kat, kadın yönetici sayısı ise 3 kat artış gösterdi. Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun ve İBB’nin belirlediği toplumsal cinsiyet eşitliği stratejisine paralel olarak biz de emin ve cesur adımlarla ilerliyoruz. Dünyada aynı anda 10 metro inşaatı devam eden tek şehir konumundayız. Bu projeler, kadın istihdamını artırma konusunda Metro İstanbul’a büyük bir fırsat sunuyor. Biz bu anlamda kalkınma odaklı finansman desteği sunan EBRD ile iş birliğimizi çok kıymetli buluyoruz. Ümraniye-Ataşehir-Göztepe Metro Hattı projesi için yaptıkları yatırımın, kadın istihdamını artırmak ve kadınlar için güvenli yolculuk ortamı sunmak hedeflerimiz ile örtüşmesi nedeniyle, EBRD için çok doğru ve güçlü bir partner olduğumuzu düşünüyoruz. Girdiğimiz bu yolda daha da ivme kazanacağımıza ve birlikte büyük işlere imza atacağımıza inancımız tam. İstanbul’dan başlayan bu hareketin tüm Türkiye’de yankılanacağını biliyoruz” diye konuştu. EBRD Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Ekonomik Kapsayıcılıktan Sorumlu Direktör Barbara Rambousek, sürdürülebilir kalkınma hedefleri çerçevesinde gerçekleştirdikleri yatırımlarda kalkınma etkisi yaratmayı hedeflediklerini belirterek, “Hedefimizin bir parçası olarak toplumsal cinsiyet eşitliği ve kapsayıcılık bakış açısını gözeterek herkesin ekonomik fırsatlara erişebilmesini destekliyoruz. Kadın temsiliyetinin özellikle teknik pozisyonlarda düşük seyrettiği ulaşım sektöründe kadın istihdamını artırarak işgücünde cinsiyet dengesinin sağlanması EBRD’nin kalkınma hedefleri arasındadır. Kullanıcıların toplu taşıma hizmetlerine ulaşımında eşitliği sağlayarak hareketliliklerinin desteklenmesi ve ekonomik fırsatlara erişimlerinin artırılması da EBRD için ayrı bir hedeftir. Bu çerçevede Ümraniye-Göztepe-Ataşehir Metro Hattı finansmanı kapsamında EBRD, Metro İstanbul ve İBB ile iş birliği yaparak ulaşım sektöründe kadınlar için daha fazla istihdam yaratılmasına ve İstanbul’da güvenli ve toplumsal cinsiyete duyarlı toplu taşıma sistemlerinin güçlendirilmesine destek verecektir. Altyapı ve ulaşım hizmetlerinin farklı grupların ihtiyaçlarını karşılamasını sağlamak, yatırımlarımızın kazanımlarını gerçekleştirmek için hayati önem taşımaktadır” diye konuştu. İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin ise; İstanbul gibi yoğun nüfuslu bir metropolde ulaşım hizmetlerine erişimde oluşan eşitsizliklerin diğer kentsel hizmetlere ve haklara erişimde de sorunlar yarattığını belirtti. Kent hayatının hareket gerektirdiğini söyleyen Pelin Alpkökin, “Kadınların kentsel hareketliliğini kısıtlayan bir diğer faktör ise kentsel güvenlik kaygıları. Günün belirli vakitleri ve kentin çeperinde kalan alanlar kadınlara hala yeterince güvende hissettirmiyor. Bu, çok temel bir kent hakkı sorununa işaret ediyor. Raylı sistemler tüm dünyada kadınların en çok tercih ettiği toplu ulaşım araçları olma özelliğini koruyor. Çünkü kadınlar metroları diğer toplu ulaşım araçlarına kıyasla çok daha güvenli buluyor. Madem kadınlar raylı sistemlere güveniyor, bu alanı güçlendirmek bizim boynumuzun borcu. Ayrıca biliyoruz ki, bu güzel İstanbul’u gezip görmek hepimizin hakkıdır. İşin özü, önceliğimiz kadınları ve eşit haklara erişemeyen herkesi farklılaşan tüm ihtiyaçlarıyla kapsayan bir yapı yaratmak. Bu bir yeniden inşa süreci, dolayısıyla alınacak daha çok uzun bir yol var. Bu süreci ilmek ilmek ördüğümüzü düşünürsek, bugün buradan kamuoyuna duyuracağımız danışmanlık programının da bugüne kadar yaratılan dönüşüme çok yakıştığını söylemeliyim. Bir kent hakkı olarak ulaşımda fırsat eşitliğini, bir insan hakkı olarak da istihdamda fırsat eşitliğini yürekten savunuyorum. EBRD’ye her iki alandaki çabamıza sunduğu destek için teşekkür ediyor, eşit bir İstanbul için bir kez daha yola çıkıyoruz; çünkü eşitlik burada” dedi.
“Eşitlik Burada”
“Eşitlik Burada” projesinde Metro İstanbul, İPA ve EBRD, toplumsal cinsiyet eşitliğinde farkındalık oluşturma, eşitsizliklerin azaltılması ve önyargıları aşma konusunda tetkik, kapasite geliştirme ve değerlendirme alanında 18 ay sürecek iş birliğine başladı. Bu süreçte kadınların haraketliliğini arttıracak, Metro İstanbul’da kadın çalışan sayısını geliştirecek ve kadınların ekonomik kalkınmasına katkı sunacak çalışmalar yapılacak. Konuşmaların ardından Dr. Feyza Akın Erdem’in moderatörlüğünde; İPA Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Program Yöneticisi Aylin Olsun, İBB Finansman Şube Müdürü Dr. Rezzan Neslihan Vural ve EBRD Belediye ve Çevre Altyapısı Yatırımları Yardımcı Direktörü İdil Gürsel’in konuşmacı olarak katıldığı panelde toplu ulaşım yatırımlarının toplumsal etkisi ve ulaşım sektöründe toplumsal cinsiyet eşitliği yaklaşımları ele alındı.
