Global yolculuğuna devam eden Anadolu Efes, Çin de dahil dünyanın her bölgesinde olmayı hedefliyor. Faaliyet gösterdiği yurtdışı pazarları Rusya, Kazakistan, Ukrayna, Gürcistan ve Moldova’da pazar lideri olarak operasyonlarını sürdürüyor. ŞULE LALELİ
Anadolu Efes Ceo’su Can Çaka, “Satış hacmi bakımından 2018 itibarıyla Türkiye’nin en büyük, Avrupa’nın altıncı, dünyanın ise en büyük on altıncı bira şirketiyiz. 21 bira fabrikamız var ve 2018 yılı itibari ile kapasite kullanım oranımız yüzde 68 civarındaydı. Faaliyet gösterdiğimiz pazarların önümüzdeki beş yıl içerisinde büyüme potansiyeli olduğuna inanıyoruz” diyor. Çaka Fortune 500 performansı ve gelecek dönem hedefleri Fortune’a anlattı.
Anadolu Efes’in 2018 yılı performansını değerlendirir misiniz?
Türkiye’den çıkan en büyük hızlı tüketim ürünleri şirketi olarak 50 yıldır en beğenilen içecek şirketi olma vizyonuyla çalışıyoruz. Tüketicilerimizin beklentilerine cevap verebilmenin, trendlerin öncüsü olmanın, dünya markalarını portföyümüze katmanın global bir marka olmanın gerekliliği olduğu bilinciyle hareket ediyoruz. 2018 yılı, Türkiye’deki marka portföyümüzün daha da genişlediği yoğun bir yıl oldu. Bu doğrultuda Türkiye bira operasyonlarımızda, 2018 yılı satış hacimlerimiz beklentilerimize uygun olarak gerçekleşti. Satış hacmi bakımından 2018 itibarıyla Türkiye’nin en büyük, Avrupa’nın altıncı, dünyanın ise en büyük on altıncı bira şirketiyiz.
2018 yılındaki performansımızdan son derece memnunuz. En büyük operasyonumuz olan Rusya’da, kilometre taşı niteliğinde olan bir birleşmeyi başarıyla tamamladık. AB InBev ile gerçekleştirdiğimiz bu birleşme sonrasında bir yıl gibi kısa bir zamanda Rusya bira pazarının lideri ile başabaş konuma geldik. Elde ettiğimiz bu sürüdürülebilir büyüme ivmesini aynı zamanda sürdürülebilir pazar liderliğine dönüştürmek arzusundayız. Rusya ve Ukrayna’daki işbirliğimiz dünyanın en büyük bira üreticisi ve aynı zamanda ortağımız konumundaki AB InBev ile olan ilişkilerimizi daha da güçlendirdi. Bu işbirliğinin yarattığı sinerjinin önümüzdeki yıllarda da kârlılığımızı oldukça artıracağına inanıyoruz.
Dünyadaki pazar payınız nedir? Yeni açılmayı düşündüğünüz pazarlar var mı? Pazar payınızı arttırmak adına yaptığınız çalışmalar nelerdir?
Türkiye, Rusya, Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Asya ve Orta Doğu ülkelerinden oluşan geniş bir coğrafyada, 60’a yakın markamız ile 70’ten fazla ülkede 300 milyonu aşan bir tüketici kitlesine ürün ve hizmet sunuyoruz. Türkiye’de 3, Rusya’da 11, Ukrayna’da 3, Kazakistan’da 2 ve Moldova ile Gürcistan’da birer tane olmak üzere toplam 21 fabrikası, Türkiye’de 2 ve Rusya’da 3 olmak üzere toplam 5 malt tesisi ve 1 adet şerbetçiotu işleme tesisi ile faaliyet gösteriyoruz. Anadolu Efes olarak ufkumuzu genişletiyoruz, yeni pazarlara hazırız. Global yolculuğumuza devam ediyoruz. Çin de dahil dünyanın her bölgesinde olmak istiyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz yurtdışı pazarlarımız Rusya, Kazakistan, Ukrayna, Gürcistan ve Moldova’da da pazar lideri olarak operasyonlarımıza devam ediyoruz.
2019 yılını sektör açısından nasıl geçirdiniz? Anadolu Efes için 2019 yılının riskleri ve fırsatları neler oldu ve olmaya devam edecek?
Anadolu Efes olarak ürün portföyümüz oldukça zengin. Güçlü yerel ve dünyaca ünlü uluslararası markalarla tüketicilerimize hizmet sunuyoruz. Yaptığımız işin temelini güçlü pazar uygulamalarımız oluşturuyor. Farklı segmentlerde faaliyet gösteren güçlü portföyümüzle elde ettiğimiz sonuçlardan dolayı mutluyuz. Karşılaştığımız makro zorluklara rağmen satış gelirleri ve FAVÖK’te güçlü bir büyüme elde ettik.
Bu çeyrekte, Rusya ve Ukrayna’da pazarın üzerinde performans göstererek pazardaki konumumuzu daha da güçlendirmeye devam ettik. Sürdürülebilir büyümemizi sürdürülebilir pazar liderliğine dönüştürme yolunda gayret gösteriyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz tüm diğer pazarlarda da güçlü lider konumumuzu sürdürmeye devam ediyoruz.
Bu çeyrekte, Rusya ve Ukrayna’da pazarın üzerinde performans göstererek pazardaki konumumuzu daha da güçlendirmeye devam ettik. Sürdürülebilir büyümemizi sürdürülebilir pazar liderliğine dönüştürme yolunda gayret gösteriyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz tüm diğer pazarlarda da güçlü lider konumumuzu sürdürmeye devam ediyoruz.
2019 boyunca kısa vadeli zorlukların etkisini azaltmaya çalışırken, vizyonumuzun da temellerini atacağız. Güçlü nakit akımı yaratmak için bilançomuzu yönetmeyi ve mali disiplinden yararlanmayı sürdüreceğiz. Faaliyet gösterdiğimiz pazarlarda rekabet üstünlüğü kurmak için öncelikli odak noktamız çalışanlarımıza, markalarımıza ve kurumsal aklımıza yatırım yapmak olacak.
Önümüzdeki dönemde büyüme stratejileri ve gelecek planları hakkında bilgi verebilir misiniz?
Yeni yatırım planlarınızdan bahsedebilir misiniz? Pazar lideri olmanın sorumluluğunu sürekli hissediyoruz ancak bizim için pazar liderliğinden daha önemlisi, tüketicilerimizin kalbinde ilk sırada olmak. 2019, tüketicilerimize, müşterilerimize, iş ortaklarımıza odaklanma senemiz. Onları dinlemeye, birlikte vakit geçirmeye devam edeceğiz, birlikte üreteceğiz. Her zamanki gibi önceliğimiz markalarımıza odaklanacak, daha fazla yatırım yapacağız. İleri teknoloji ile her satış noktamızda etkili iş süreçlerini, mümkün kılacağımızı biliyoruz. Bu nedenle bu yılki başka bir odak alanımız “Operasyonel Mükemmellik” olacak. Operasyonel mükemmelliğimizi daha da ileri taşıyacağız. Geçmişine sahip çıkan, gelecek için çalışmalar yapan Anadolu Efes olarak ilkemiz her zaman topluma “değer” katmak oldu. Yerli ve dünyaca ünlü markalarımızı tüketicilerimizin beklentisine sunarken aynı zamanda müzik, tiyatro, sinema, tarım, turizm alanlarındaki desteklerimiz ile de topluma değer katmaya devam edeceğiz. Bu yıl 50. yaşımızı kutluyoruz. 50 yıldır olduğu gibi, genç ve sektörün öncü şirketi olmaya, tüketicilerimizin beklentilerini gerçekleştirmeye, içinde bulunduğumuz topluma katkı sağlamaya ve tabii ki bizleri daima ileriye taşıyan çalışanlarımıza yatırım yapmaya devam edeceğiz.
Yılsonuna kadar ne kadarlık bir çevresel yatırım bütçesi ayırdınız?
Sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmak, gelecek nesillere karşı en önemli sorumluluklarımızdan biri. Bu sorumlulukla 2011 yılında oluşturduğumuz ’Anadolu Efes Pozitif Etki Planı’mızı bu yıl güncelledik. İkinci dönemini oluşturan 20162020 hedeflerimiz doğrultusunda çalışmalarımız sürüyor. Her yıl, bu plan çerçevesinde geliştirmeye devam ettiğimiz sürdürülebilirlik çalışmalarımızla Birleşmiş Milletler’in 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne katkı sağlıyoruz. Çevresel sürdürülebilirlik alanında ise şirket bünyesinde ve operasyonlarımızda gerçekleştirdiğimiz projelerle su kullanımı, enerji yönetimi, geri dönüşüm faaliyetleri gibi sürdürülebilir gelecek adına önemli konularda ciddi yol alıyoruz. Son yıllarda çevresel sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarımız sonucunda Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi’ne giren ilk Türk şirketi olduk. Ayrıca Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’ne girmeye de hak kazandık. Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) ve The CEO Water Mandate gibi işbirliklerine de imza atarak çevresel taahhütlerimizi uluslararası boyuta taşıyoruz.
Öte yandan bu yıl Carbon Disclosure Project (CDP) İklim Programı’na da cevap vermeye başladık. Bu şekilde iklim değişikliğiyle mücadele performansımızı daha kapsamlı olarak paydaşlarımızla paylaşmaya başladık. Ana hammaddelerini doğadan sağlayan bir bira üreticisi olarak çevresel sürdürülebilirliği, enerji ve su yönetimi gibi konuları hem gelecek nesillere karşı sorumluluğumuz hem de uzun dönemli başarının önemli bir parçası olarak görüyoruz. İnsana ve çevreye duyarlı iş modelimizle yenilikçi teknoloji ve yaklaşımları benimsiyor, doğal kaynakların sorumlu kullanımını sağlıyoruz. Verimliliği esas alan bir yaklaşımla değer zincirimiz boyunca çevresel ayak izimizi sürekli azaltmak için yatırımlarımıza devam ediyoruz. Paydaşlarımızın görüşleri ve dış trendler doğrultusunda Pozitif Etki Planı’nda iklim değişikliği ve enerji yönetimi, su yönetimi konuları, atık ve ambalaj yönetimi öncelikli alanlarımız arasında yer alıyor. Çevresel etkilerimizin yönetiminde Çevre, Enerji ve İklim Değişikliği ve Su politikalarımız çalışmalarımıza yol gösteriyor.
Bu konulara yönelik performans hedeflerimizi Global Reporting Initiative (GRI) tarafından yayınlanan raporlama kriterleri baz alınarak hazırlanan performans göstergeleriyle takip ediyoruz. Anadolu Efes olarak sürdürülebilirlik odaklı çalışmalarımızla son raporlama döneminde bira üretiminde ürün başına enerji tüketimini yüzde 15, toplam sera gazı emisyonlarımızı 2008’e göre yüzde 9 düşürdük. Su tüketimimizi yüzde 38, atık su deşarjını yaklaşık yüzde 41 azalarak hedefimizi aşan bir performans sergiledik.
Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı (ÇEVKO) ile yaptığımız işbirliği kapsamında, çevre için yürüttüğümüz çalışmaların sonucunu Çevresel Fayda Raporu ile 2010 yılından bu yana kamuoyu ile paylaşıyoruz. Çevresel sürdürülebilirlik için verdiğimiz taahhütler paralelinde 2018 yılında yürüttüğümüz çalışmalarla 47 bin 991 adet ağacın kesilmesini önledik. Son 8 yılda toplam 328 bin 838 ağacın doğada hayatını devam ettirmesini sağlayarak, toplam 6 bin 576 dönümlük bir ormanı korumuş olduk. 2018’deki çevre koruma faaliyetlerimizle 69 milyon 865 bin 898 kw/h elektrik tasarrufu sağladık. Son 8 yılda elde ettiğimiz toplam 570 milyon 544 bin 556 kw/h tasarruf, 206 bin 717 ailenin yıllık elektrik ihtiyacına eşdeğer büyüklüğe ulaştı. Su konusunda ise 2018 yılında 74 milyon 795 bin 385 m³ tasarruf ettik. 8 yılda elde ettiğimiz toplam 512 milyon 466 bin 290 m³ su miktarı 2 bin 928 ailenin yıllık su ihtiyacına denk düşüyor.
Teknolojinin hızla geliştiği bir çağda Anadolu Efes, yeni gelişmelere nasıl entegre oluyor?
Genç ve dinamik nüfusa sahip bir ülkenin genç ve dinamik markası olarak teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyoruz. İnovasyonun, Ar-Ge’nin ve yenilikçi bakış açısının önümüzdeki süreçlerdeki gerekliliğinin bilinciyle yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Yeni teknolojiyi iş süreçlerimize entegre etmek için girişimciler ile işbirlikleri yapıyoruz. Genç girişimcileri desteklemenin yanı sıra kurum içinde çalışanlarımızı girişimci olarak görüyor onları bu yönde teşvik ediyoruz. Girişimcilik en heyecanlandığımız alanlardan biri. Gençlere ve geleceğe yürekten inanıyoruz. Ar-Ge çalışmalarımızı da girişimcilik gibi ele alıyor, “Daha ileri nasıl taşıyabiliriz?” mantığıyla çalışıyoruz. Üniversitelerle işbirliği yaparak genç girişimcilerin projelerini geliştirmelerine destek olmak için onlarla çok yakından çalışıyoruz. Geleceğin dünyasına kendimizi adapte ederek, çalışmalarımızı tüm hızıyla sürdürürken, hem sektörümüz hem şirketimiz hem de toplumumuz için değer yaratmaya devam edeceğiz.
Fabrikalarınızdan ve kapasitelerinden bahsedebilir misiniz? Önümüzdeki beş yıl içerisinde satışlarınızın nasıl bir seyir izleyeceğini öngörüyorsunuz?
Rakamlarla ciroda büyüme en çok hangi ürün grubundan gelecek? Mevcut durumda 21 bira fabrikamız var ve 2018 yılı itibari ile kapasite kullanım oranımız yüzde 68 civarındaydı. En büyük operasyonlarımız olan Rusya ve Türkiye’de şu aşamada kapasite sıkıntısı bulunmuyor. Faaliyet gösterdiğimiz pazarların önümüzdeki 5 yıl içerisinde büyüme potansiyeli olduğuna inanıyoruz. Her segmentte tüketicinin taleplerini karşılayacak güçlü bira markalarına sahip olduğumuz ve inovasyon temel iş önceliklerimiz arasında olduğu için trendleri hızla yakalayacağımıza olan inancım tam.
Anadolu Efes olarak sürdürülebilirlik kapsamında çevresel çalışmalarınız dışında nelere yapıyorsunuz?
Anadolu Efes olarak geçmişimizden aldığımız güç ile gelecek için değer yaratıyor ve “Geleceğe Sözümüz Var” diyoruz. Bu sözden hareketle toplumsal sorumluluk ve çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarına imza atıyoruz.
Sürdürülebilirlik çalışmalarımız kapsamında Çevre, Toplum, Çalışanlarımız ve Değer Zincirimiz olarak 4 ana önceliğimiz var. Bu önceliklerimiz için uzun soluklu ve sürdürülebilir planlar yaparken Birleşmiş Milletler’in 17 kalkınma hedefini de çalışmalarımızın merkezine alıyoruz. Dünyanın ve ülkemizin ekonomik, sosyal ve çevresel olarak gelişmesi için biz de üzerimize düşen sorumlulukları yerine getiriyoruz.
Toplumsal sorumluluk alanında kapsamda yaptığımız çalışmalarda bir tanesi Gelecek Tarımda. Sürdürülebilir tarım projelerimizi, 1982 yılında kurulan “Tarımsal Ürün Geliştirme Departmanı” bünyesinde, ürünlerimizde kullandığımız tarımsal ham maddelerin tedariğinin devamlılığının sağlanması hedefiyle başlattık. Program çerçevesinde, maltlık arpa ve şerbetçiotu üreticilerine operasyonel, teknik ve finansal destek vermeye devam ediyoruz. Tarımsal ArGe Programı, Anadolu Efes Türkiye’nin geliştirdiği Sözleşmeli Alım Modeli’ni esas alan ve maltlık arpa ve şerbetçiotu talebini yerel üreticilerden, kendi tescilli türlerimiz ile karşılamaya yönelik bir destekleme programı. Doğal yöntemlerin kullanıldığı çalışmalar sonucunda programın tescil ettirdiği 17 yeni maltlık arpa ve 7 şerbetçiotu türü, hammadde ve bira üretim süreçlerine katkıda bulunuyor. Ar-Ge çalışmalarımızda kuraklığa dayanıklı, daha az su, enerji kullanımı gerektiren, doğal ve çevresel etkileri düşürülmüş türler geliştirmeye odaklandık.
Bu yıl Akıllı Tarım Projesine başladık. WWF-Türkiye ile yürüttüğümüz projemizde arpa ve şerbetçiotu çiftçisini akıllı ve doğaya duyarlı tarım uygulamalarıyla tanıştırıyor, gençleri tarımsal üretime teşvik ederek Anadolu’da tarımın geleceğini güvence altına almayı hedefliyoruz.
