2008 yılından bu yana yüzyılın en büyük ikinci krizini yaşayan ve dünyayı da sıkıntıya sokan ABD ekonomisi hızla canlanıyor. Yılın üçüncü çeyreğinde revize rakamlarla yıllık bazda yüzde 5 büyüyen ABD ekonomisi son 11 yılın en iyi performansını gösterdi. Üçüncü çeyrek büyümesi revize öncesi yıllık bazda yüzde 3.9 olarak açıklanmıştı. İkinci çeyrekte de yıllık bazda yüzde 4.6 büyüyen ABD’nin 2014’ü yüzde 4.3’lük büyümeyle kapatması bekleniyor.
Üçüncü çeyrekte ABD’de iç talep yüzde 4.1 büyürken, tüketici harcamaları yüzde 3.2 arttı. Yatırımlardaki artış ise yüzde 8.9 oldu. Üçüncü çeyrekte stok artışında değişme olmazken, ihracattan büyümeye katkı yüzde 4.9’dan yüzde 4.5’e düşürüldü.
Büyüme rakamlarının açıklanmasının ardından ABD doları yükselişini hızlandırdı. Euro/dolar paritesi 1.2180’e kadar gerilerken, dolar endeksi 90.3 seviyesini aştı. ABD borsaları güne hafif yükselişlerle başladı.
Türkiye’yi 3’e katladı
Türkiye’nin üçüncü çeyrek büyüme oranı yüzde 1.7’da kalarak beklentilerin altında kalmıştı. Türkiye büyümesinin düşük kalmasında hasat mevsimi olmasına rağmen tarım sektörünün yaşadığı daralma rol oynamıştı. Böylece ABD Türkiye’yi büyüme hızında neredeyse 3’e katlamış oldu.
Dolar, euro ve yen karşısında hızlı yükseldi
ABD 10 yıl vadeli tahvil faizleri verinin ardından yüzde 2.15 seviyesinden yüzde 2.19’a çıkarken, küresel pay piyasalarında ise karışık bir seyir izleniyor. Euro/dolar paritesi verinin açıklanmasından önce başladığı düşüşünü devam ettirerek şu dakikalarda yaklaşık 2.5 yılın en düşük seviyesi olan 1.2180’e gerilerken, dolar/yen paritesi ise 120 seviyesini aşarak 120.74’ü gördü.
Gelişen ülke para birimlerinin de ABD verilerinin ardından satış baskısı altında kaldığı gözleniyor. Dolar karşısında Brezilya Reali yüzde 0,66, Güney Afrika Randı yüzde 0.30, Güney Kore Wonu yüzde 0.46 değer kaybederken, Türk Lirası ise 2.32 seviyesini aşarak 2.3250’yi gördü.
ABD’de vadeli endeksler yükselirken, BIST 100 endeksi kayıpları telafi ediyor
New York borsasında vadeli işlem sözleşmelerinde verinin ardından yükselişler görülürken, diğer ülke pay piyasalarında yön arayışı dikkati çekiyor. Şu dakikalarda vadeli işlem piyasasında Dow Jones Endeksi yüzde 0.44, S&P 500 Endeksi yüzde 0.34 yükseliş kaydediyor.
BIST 100 endeksi, veri sonrasında 84,400 puan seviyesine kadar gerilese de şu dakikalarda kayıplarını telafi etmeye çalışarak 85,000 puana çıktı. Güne yükselişle başlayan ve en yüksek 85,434 puanı gören BIST 100 endeksi, bu seviyeden düşüşe geçerek 84,407 puana kadar gerilemişti. Şu dakikalarda 85,000 puan seviyelerinde dengelenen BIST 100 endeksinin, küresel dolar talebinin devam etmesi durumunda daha sert satış baskısı altında kalabileceğini tahmin eden analistler, dolar/TL’de 2.33 seviyesinin kritik direnç konumunda olduğunu, bu seviyenin geçilmemesi durumunda BIST 100 endeksinde düşüşlerin de sınırlı olabileceğini ifade ediyor.
Analistler, küresel dolar talebinin gelişen ülke varlıklarının yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğine değinerek, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu büyüme verisinin ardından son toplantıda metninde yer alan “faiz artırımına başlamak için sabırlı olunacak” ifadesine karşın beklentilerin öne çekilebileceğini, bunun da faiz ve kurlar üzerinden özellikle gelişen ülke varlıklarında baskıya neden olabileceğini kaydediyor.