Türkiye’nin seyahat perakendesi pazarı 2024’te 2 milyar euroyu aştı, önümüzdeki yıl ise %7,68 büyüme öngörülüyor. Sektörün iki kadın yöneticisi, büyümenin ardındaki detayları ve kadın liderliğinde şekillenen dönüşümü anlattı. Türkiye’de seyahat perakendesi pazarı 2024’te 2 milyar euroyu aşarken yıllık %7,68 büyüme öngörülüyor.
Cebimdeki bu bilgiyle Cannes’da düzenlenen Dünya Seyahat Perakendesi Zirvesi’ndeyim. PMI Global Seyahat Perakendesi Başkan Yardımcısı Beste Ermaner ve Setur COO’su Arzu Bozkurt Atalay ile bir araya geldik. Türkiye’nin stratejik konumundan küresel dönüşümlere uzanan geniş bir çerçevede, sektörün geleceğine dair önemli ipuçları edinmeye çalışıyorum. Çoğumuzun kulağında duty free olarak yer edinen seyahat perakendesinin fuarı nedeniyle Cannes’dayım.
Palais des Festivals’in önünde kurulan beyaz çadırlar sabah güneşinin altında yan yana sıralı. Lüks markaların panoları, limana yanaşan yatlar ve dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçilerin oluşturduğu kalabalık, Cannes’daki fuar alanını daha da hareketli kılıyordu. İşte bu atmosferde, iki kadın yöneticiyle buluşup ilk ağızdan küresel seyahat perakendesi dünyasının nereye gittiğini anlamak için bu iyi bir fırsattı.
Kadın liderliğinde küresel bir hikâye
“Türkiye pazarı global seyahat perakende dünyası için stratejik bir öneme sahip,” diyor PMI Global Seyahat Perakendesi Başkan Yardımcısı Beste Ermaner. PMI bünyesindeki 25 yıllık kariyerinde pazarlama, inovasyon ve küresel operasyonlarda görev yapan Ermaner, bugün 160’tan fazla pazarda, 500’ün üzerinde havalimanında faaliyet gösteren bir ağdan sorumlu. Ermaner’e göre, genel olarak seyahat perakendesi global dönüşümlerin ilk yansıdığı alanlardan biri: “Bizim iş birimimiz, dünyaya açılan bir kapı gibi çalışıyor. Yeni veri analizlerini ve teknolojik gelişmeleri önce burada görüyoruz. Bu da iç pazarlara yol gösterecek bir konum sağlıyor.” PMI’ın 2025’te “Global Seyahat Perakendesi” adıyla yeniden dönüşümü de bu yönelimi destekleyen bir adım olarak öne çıkıyor.
Türkiye’nin payı artıyor
Türkiye’nin seyahat perakendesi pazarı, jeostratejik konumu ve artan turist trafiğiyle global ağın önemli bir halkası haline geliyor. Türkiye’nin global pazardaki payı %3 seviyesinde olsa da, büyüme hızı bu payın artacağına işaret ediyor. 2025’in ilk yarısında turizm gelirleri 25,6 milyar dolara ulaşırken, ziyaretçi sayısı 26 milyon oldu. Bu göstergeler, sektörün hem ekonomik katkısını hem de uzun vadeli potansiyelini güçlendiriyor. Ermaner, Türkiye’nin bu potansiyelini global bağlamda değerlendirirken, Avrupa Seyahat Perakendesi Konfederasyonu’nun (ETRC) çalışmalarına atıf yapıyor: “Avrupa ölçeğinde seyahat perakendesi ekonomiye olduğu kadar, istihdama da anlamlı katkı sağlıyor. Türkiye’de de benzer bir katkı gözlemleniyor ve bu eğilimin artarak devam edeceğini öngörüyoruz.”
Setur Avrupa’da güçleniyor
Koç Topluluğu bünyesinde 30 yıla varan birikimiyle Setur COO’su Arzu Bozkurt Atalay, 67 mağazalık ağ ve 40.000’den fazla ürün çeşitliliğiyle Türkiye’nin en geniş duty free işletmecilerinden birini yönetiyor. “Modern ve dinamik bir perakendeci olmayı hedefliyoruz,” diyor Atalay. Ona göre, müşteri deneyimi ve ürün bulunurluğu artık rekabetin belirleyici unsurları. Atalay’ın sorumluluk alanı yalnızca yurtiçi değil; Setur, Avrupa’daki varlığını da genişletiyor. Köln Bonn, Hamburg ve Düsseldorf havalimanlarında açtığı mağazalar Türkiye merkezli bir markanın Avrupa sahnesinde de güçlü adımlar attığını göstermesi açısından dikkat çekiyor.
20 yıllık iş birliği
PMI ve Setur’un 20 yılı aşkın süredir devam eden ortaklığı, operasyonel verimliliğin yanı sıra çeşitlilik ve kapsayıcılığı da merkeze alan bir anlayışla sürüyor. Ermaner, “Küresel bir iş yaparken farklı kültürleri ve bakış açılarını bir araya getirmek zorundayız. Çeşitlilik bizim için bir ilke olduğu kadar, aynı zamanda dönüşümün ön koşulu,” diye vurguluyor. Atalay da Koç Topluluğu’nun yurtdışı projelerinde yönetsel roller üstlenen ilk kadın yöneticilerden biri olmasının verdiği deneyimi aktarıyor: “Kadınların bu sektörde daha görünür olması, esasen şirketler için de önemli. Daha kapsayıcı bir yapıya dönüşmesi için aslında bir zorunluluk.” İki liderin değerlendirmeleri, şirketler arası iş birliğinin kadın liderliğinde nasıl daha somut ve deneyim odaklı sonuçlar üretebildiğini ortaya koyuyor.
Kadınlarla büyüyorlar
Cannes’daki beyaz çadırların gölgesinde yaptığımız sohbet, seyahat perakendesinin yalnızca bir alışveriş kanalı olmadığını göstermesi açısından ilgi çekiciydi. Sektörün aynı zamanda kadın liderliğinde, deneyim odaklı ve ölçülebilir bir dönüşüm alanına evrildiğini gösteriyor. Türkiye seyahat perakendesi 2 milyar euroyu aşan pazarı ve %7,68’lik büyüme beklentisiyle, bu dönüşümün arkasındaki ekonomik temeli oluşturuyor. Kadın liderliğinde şekillenen PMI ve Setur’un mevcut iş birliği hem Türkiye’de hem de Avrupa’da büyümeyi destekleyen iki temel unsur olarak öne çıkıyor.