Para Piramidinin İlk Basamağını Geçemeyenlerden Misiniz?

By Fortune Türkiye

İki profesörün kaleme aldığı Para Meselesi, kazanmaktan tutmaya ve büyütmeye uzanan üç basamaklı finansal piramidi anlatıyor. Finans dünyasının önemli isimlerinin bir araya geldiği lansmanda, sohbetin merkezinde hep aynı soru vardı: Bu piramidin neresindeyiz?

Nişantaşı’nda Vali Konağı Caddesi’nde ağır ağır yürürken vitrinlere takılıyor gözüm. Kiminde “%50 indirim” yazıyor, kiminde fiyat etiketi tek başına caydırıcı. Almayı teşvik eden ama aynı anda durduran bu vitrinler, aslında parayla olan çelişkili ilişkimizi gözler önüne seriyor. Oysa bu akşamki buluşmamın nedeni alışverişten çok paranın kendisini tartışmak.

Prof. Dr. Evren Bolgün ve Prof. Dr. Sinan Alçın’ın birlikte kaleme aldığı Para Meselesi kitabının lansmanı için etkinliğin yapılacağı salona doğru yürüyorum. Sağlıktan sonra en önemli mesele olarak tanımlanan “paranın meselesi”nin tam da bu vitrinlerin karşısında konuşulacak olması, soruyu zihnime bırakıyor: Acaba bu para piramidinin kaç katı var?

Prof. Dr. Evren Bolgün ve Prof. Dr. Sinan Alçın

Salondan içeri girdiğimde finansçıların yoğunluğunu hissettim. Osmanlı Portföy CEO’su ve fon yöneticisi Mehmet Gerz, ekonomist Murat Sağman, Fonksiyonel Holding Baş Ekonomisti Şevin Ekinci, SustainFinance Kurucu Ortağı Kübra Koldemir ve Türkiye Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı, aynı zamanda Literatür Yayınları’nın kurucusu Kenan Kocatürk ayak üstü sohbetteydiler. Konuşmalar, güncel piyasadan yayıncılığa uzandı ama asıl odak noktası kitaptı: Para Meselesi.

Hayatın ikinci önemli meselesi

Evren Bolgün’e kitabın çıkış fikrini sorduğumda net cümlelerle özetledi:

“Sağlıktan sonra hayatımızda en büyük sınav para. Kazanıyoruz ama koruyamıyoruz, korusak bile büyütemiyoruz, Para Meselesi bunun üzerine yoğunlaşıyor.”

Sinan Alçın ise bu sürecin tartışmalı geçtiğini anlattı:

“Kitabı yazarken Evren Hoca’yla sık sık tartıştık. Cevabını aradığımız bir soruydu bu: Para meselesi nedir? Parayı nasıl buluruz, nasıl saklarız, nasıl büyütürüz?”

İki yazarın sözleri, aynı zamanda kitabın omurgasını oluşturan finansal piramide işaret ediyordu: Kazanmak, elde tutmak ve büyütmek… Üç ayrı beceri, üç farklı basamak. Çoğumuzun ilk basamakta takılıp kaldığı gerçeğini ise kitabın daha ilk sayfalarında görmek mümkün.

Üç basamaklı piramit

Para Meselesi, finansal piramidin üç basamağını tek tek ele alıyor.

İlk basamak “kazanmak”, emek ve zamanla elde edilebilen bir beceri.

İkinci basamak “elde tutmak” ise en zoru; çünkü gelir yetse bile harcama kültürü, reklamların baskısı ve ekonomik eşitsizlik insanı sürekli aşağıya çekiyor.

Üçüncü basamak olan “büyütmek” ise yatırımlar, finansal araçlar ve risk yönetimiyle ilgili.

Evren Bolgün ve Sinan Alçın, her basamağın farklı bir yetkinlik gerektirdiğini hatırlatıyor. Çalışan milyonlarca insanın neden tasarruf edemediğini, biriktirenlerin neden yatırımlara cesaret edemediğini, yatırım yapanların neden kalıcı servet oluşturmakta zorlandığını bu kitapta tartışıyorlar.

Okura sorulan ise hep aynı: Siz piramidin hangi katında kaldınız?

Dijitalleşme hem fırsat hem risk

Kitapta ayrıca finansal piramidin geleceğini belirleyecek yeni başlıklar da ele alınıyor. Yapay zekâ, kripto varlıklar, fintech girişimleri ve “nakit’siz toplum” kavramı bunlardan bazıları. Bitcoin’in yükselişi, blok zincir tabanlı sistemler ve dijitalleşmenin sunduğu yeni imkânlar üçüncü basamağa çıkmak isteyenler için hem fırsat hem de risk anlamına geliyor.

Lansman sohbetinde konu açıldığında, küresel ölçekte yaşanan dönüşüme dikkat çekildi. Dijitalleşmenin güven mi getirdiği yoksa belirsizlikleri mi artırdığı tartışıldı.

Salondakilerin çoğunluk kanaati şuydu: Piramidin üst katlarına çıkmak isteyen bireysel yatırımcı için teknoloji artık kaçınılmaz bir eşik.

Harcamak kolay tasarruf zor

Para Meselesi sayılarla olduğu kadar, kültürel boyutuyla da farklılaşıyor. “Aşkın ekonomisi” ya da “paranın sesi” gibi kavramlar üzerinden, paranın insan davranışları üzerindeki etkilerini tartışıyor. Harcamanın kolay, tasarrufun zor olduğu bir çağda yaşadığımız gerçeği kitapta çarpıcı örneklerle anlatılıyor.

Sürdürülebilir finansın önemine de değinildi. Konu açıldığında bireysel kararların aslında toplumsal sonuçlar doğurduğu belirtildi. Böyle bakıldığında, piramitte yukarı çıkmak yalnızca kişisel bir beceri değil; aynı zamanda kültürel bir bilinç meselesi olarak da öne çıkıyor.

Bir kitap ve bir kahve

Kitabın fiyatının “bir kahve”ye denk gelmesi ise tesadüf değil. Bu tercih, hem geniş kitlelerin erişimini kolaylaştırıyor hem de sembolik bir anlam taşıyor. Parayı tartışmaya açan bir eserin, kendi fiyatıyla da mesaj vermesi dikkat çekiciydi: Asıl mesele, hayatın içinde karşılığı olan somut tercihlerdi.

Bu yönüyle Para Meselesi, iki akademisyenin yazdığı bir iktisat kitabından öte herkesin gündelik hayatında kendini bulabileceği bir rehber. Sağlıktan sonra en önemli mesele olarak tanımlanan para, sayfalarda çok boyutlu bir tartışmaya dönüşüyor.

Çalışmak, elde tutmak ve büyütmek

Sohbet ilerledikçe farklı konulara kaysa da masanın ortasında hep aynı cümle kaldı: “Para piramidinin ilk basamağını geçemeyenlerden misiniz?”

Evren Bolgün ve Sinan Alçın’ın kaleme aldığı bu kitap, kesin cevapların aksine doğru soruyu yüksek sesle dillendiriyor.

Lansmanda bulunan Mehmet Gerz’den Murat Sağman’a, Şevin Ekinci’den Kübra Koldemir’e, Kenan Kocatürk’ten genç okurlara kadar herkes kendi yanıtını düşünmekle meşguldü. Belki hepimizin vereceği cevap farklı olacak. Ama sorunun kendisi değişmiyor:

Piramidin hangi basamağındasınız?

BENZER MAKALELER

SON MAKALELER

Loading...