Başta Gelir Vergisi Kanunu olmak üzere, vergi mevzuatında önemli değişiklikler içeren 7193 sayılı “Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” TBMM’de kabul edilmiş olup, çok kısa bir süre içinde Resmi Gazete’de yayınlanacaktır.
Söz konusu kanun ile yeni ihdas edilen Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi ve Değerli Konut Vergisi ile ilgili olarak 26.11.2019 tarih ve 2019/160 sayılı sirkülerimiz ile açıklamalarda bulunmuştuk. Bu defa söz konusu Kanun ile Gider Vergileri Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve 3289 sayılı Kanunun Ek-12. maddesi kapsamında sporcu ücretlerinden tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi konusunda yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalara yer vermekteyiz.
1. GİDER VERGİLERİ KANUNU’NDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1.1. Döviz alım-satım işlemlerinde BSMV oranı binde 1’den binde 2’ye çıkarılmıştır
Kanunun 8. maddesi ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 33. maddesinde yapılan değişikliğe göre, kambiyo muamelelerinde BSMV oranı binde 1’den binde 2’ye yükseltilmiştir.
Yürürlük tarihi: Düzenleme Kanunun yayınlandığı tarihte yürürlüğe girecektir.
2. VERGİ USUL KANUNU’NDA YAPILAN DÜZENLEMELER
2.1. Kanun yolundan vazgeçme
Kanunun 27. maddesi ile, İdare ile mükelleflerin vergiler ve cezalarla ilgili olarak her aşamada anlaşabilmesi, vergi ihtilaflarının süratle çözümlenebilmesi ve yargı mercilerinin iş yüklerinin azaltılması amacıyla Vergi Usul Kanunu’nun mülga 379. maddesi “Kanun yolundan vazgeçme” başlığıyla yeniden düzenlenmiştir.
Yapılan düzenleme ile vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan davalarda, vergi mahkemesince verilen istinaf yolu açık kararlar ile bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolu açık kararlarda (Danıştay’ın bozma kararı üzerine verilen kararlar hariç);
1. Kaldırılan vergi tutarının %60’ı, tasdik edilen vergi tutarının tamamı ile tasdik edilen vergi tutarına ilişkin vergi ziyaı cezasının %75’i, 2. Bağlı olduğu vergi aslı dava konusu yapılmayan veya 359 uncu maddede yazılı fiillere iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının kaldırılan tutarının %25’i ve tasdik edilen tutarının %75’i, mükellef için geçerli olan kanun yoluna başvuru süresi içerisinde, dava konusu vergi ve/veya vergi cezalarının tümü için kanun yolundan vazgeçildiğine ilişkin dilekçenin ilgili vergi dairesine verilmesi şartıyla kanun yolundan vazgeçme dilekçesinin verildiği tarih itibarıyla başkaca bir işleme gerek kalmaksızın tahakkuk edecektir. Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenecektir. Bu maddeye göre tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezalarının %80’inin, hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte bu sürede tamamen ödenmesi halinde ise vergi ve ceza tutarından %20 oranında indirim yapılacaktır.
Bu kapsamda, yargılama aşamasında mükelleflerin istinaf veya temyiz yolundan vazgeçmeleri halinde verilen karara göre, dava konusu edilen verginin bir kısmı ve/veya cezanın bir kısmı ya da tamamından vazgeçilmesi ve idarece de ihtilafların sürdürülmemesi yönünde düzenlemeler yapılmıştır. Bu şekilde tahakkuk eden vergi ve cezaların vadesi geçirilmeksizin gecikme faiziyle birlikte ödenmesi halinde ayrıca vergi ve ceza tutarından % 20 indirim yapılması öngörülmektedir.
Kanunun 23. maddesinde yapılan düzenleme ile de kanun yolundan vazgeçilmesi halinde VUK’nun 112. maddesi uyarınca uygulanacak gecikme faizinin hesaplanma süresi belirlenmektedir. Buna göre 379. madde kapsamında kanun yolundan vazgeçilmesi durumunda söz konusu maddeye göre hesaplanacak vergilere, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, kanun yolundan vazgeçme dilekçesinin vergi dairesine verildiği tarihe kadar faiz hesaplanacağı belirtilerek yaşanabilecek tereddütler giderilmektedir.
Yürürlük tarihi: Yukarıdaki düzenlemeler 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
2.2. Sahte belge düzenleme riski yüksek olduğu tespit edilen mükellefler
Kanunun 24. maddesi ile Vergi Usul Kanunu’na eklenen 160/A maddesi uyarınca, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mükellefiyet süresi, aktif ve öz sermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, çalışan sayısı, vergisel yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği gibi hususlar dikkate alınarak yapılan analiz ve incelemeler sonucunda, sahte belge düzenleme riski yüksek olduğu tespit edilen mükelleflerin vergi incelemesine sevk edilmesi ve bunlar nezdinde yoklama yapılması, inceleme ve yoklama sonucunda sahte belge düzenleme riski bulunan mükellefin mükellefiyet kaydının terkin edilmesi ve bu durumun mükellefe tebliğ edilmesi, tebligat sonrasında VUK 153/A maddesi kapsamında mükellefin teminat vermesi ve akabinde vergi borçlarını ödemesi halinde mükellefiyet kaydının yeniden tesis edilmesine dair düzenlemeler yapılmıştır.
Yürürlük tarihi: Düzenlemeler kanunun yayın tarihinde yürürlüğe girecektir.
2.3. İzaha davet uygulamasındaki değişiklikler
Kanunun 25. maddesi ile, Vergi Usul Kanunu’nun “İzaha davet” başlıklı 370. maddesi kapsamında izaha davet edilenlerin izahta bulunma süreleri ile yapılan izahatın yeterli bulunmaması durumunda beyanname verme ve ödeme süreleri 15 günden 30 güne çıkarılmıştır.
Ayrıca, kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 100.000 TL’nı geçmeyen veya bu tutarı geçse bile ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmayan mükelleflere maddede yer alan şartlar dahilinde (hiç verilmemiş beyannamelerin verilmesi, eksik veya yanlış verilen beyannamelerin düzeltilmesi, tahakkuk eden/edecek vergilerin yasal gecikme faizi ile birlikte ödenmesi halinde) ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında vergi ziyaı cezası kesilmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.
Kanunun 28. maddesi ile Vergi Usul Kanunu’nun Ek-1. maddesinde yapılan düzenleme ile yukarıda yer verilen düzenleme kapsamında kesilecek %20 oranındaki vergi ziyaı cezası, uzlaşma kapsamı dışında tutulmuştur.
Yürürlük tarihi: Yukarıdaki düzenlemeler 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
2.4. Vergi cezalarında indirim
Kanunun 26. maddesi ile, vergi cezalarında indirimi düzenleyen Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesinde değişiklik yapılarak, vergi ziyaı cezalarında ilk defa işlenip işlenmediğine bakılmaksızın indirim oranı %50 olarak belirlenmiştir. .
Ayrıca, aynı düzenlemeye göre uzlaşmanın vaki olması halinde ödenecek vergi ziyaı cezası için maddede yer alan şartlar dâhilinde %25 oranında indirimden yararlanılmasına imkân sağlanmaktadır.
Kanunun 29. maddesi ile Vergi Usul Kanunu’nun uzlaşma ve cezalarda indirim başlıklı Ek-9. maddesinde öngörülen düzenleme kapsamında, uzlaşmanın vaki olması halinde üzerinde uzlaşılan cezanın da VUK’nun 376. maddesinde indirim kapsamına alınması nedeniyle, Vergi Usul Kanunu’nun ek-9. maddesi 376. maddedeki değişikliğe uygun hale getirilmiştir.
Yürürlük tarihi: Yukarıdaki düzenlemeler kanunun yayın tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.
3. SPORCULARIN ÜCRETLERİ ÜZERİNDEN KESİLEN VE ÖDENEN GELİR VERGİSİNİN SPOR KULÜPLERİNE İADESİ UYGULAMASINDA DEĞİŞİKLİK
Kanunun 40. maddesi ile 3289 sayılı Kanunun “Sporcu ücretlerinden tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi” başlıklı Ek-12. maddesi değiştirilmiştir. Söz konusu değişikliğe göre artık spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden tevkif edilerek muhtasar beyanname ile beyan edilen vergiler, ilgili işverenlerce açılan özel hesaplara iade edilmeyecek; bu vergilerden, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın talebi üzerine Hazine ve Maliye Bakanı’nca uygun görülen pay, Gençlik ve Spor Bakanlığı adına açılacak özel hesaba Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca aktarılacak ve maddede belirtilen amaçlar dahilinde kullanılmak üzere, özel hesaptan spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketlerine aktarılacaktır. Bu tutarlar ile bu tutarlardan yapılan harcamalar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider, indirim veya maliyet olarak dikkate alınmayacaktır.
Yürürlük tarihi: Düzenleme 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
