YEP borsanın önünü açabilecek mi?

0
68

YENI EKONOMI PROGRAMI AÇIKLANDI. Borsa aktörleri ise ekonomi yönetiminin göreve başladığı haziran ayından bu yana açıklanacağı belirtilen Yeni Ekonomik Program’ını merakla beklemekteydi.
20 Eylül günü açıklanan Programda borsaya yönelik doğrudan tedbirler bulunmamakla birlikte satır aralarında sektörün geleceğine ilişkin çıkarımlara ulaşmak mümkün. En belirgin tedbir ise detaya girmemekle birlikte yeni pazarlar ve araçların oluşturulacağı yönündeki tedbir. Amaç ise riskleri etkin şekilde ve zamanında bertaraf edilebilmesi. İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, finansal istikrarın yeniden tesis edilmesi açısından Programı önemli bir araç olarak görürken
üç yıllık süre içinde sabırlı olunması gerektiğini dile getiriyor. Programın bir yandan küçülen ekonomi hedefi dile getirilirken diğer yandan yeni pazar ve enstrümanları ne ölçüde hayata geçireceği ise tartışma konusu. Fitch, bu noktada YEP’e temkinli yaklaşıyor. Yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin uzun süreli bir düzeltme dönemine girdiğine dikkat çekerken daha gerçekçi makro ekonomik tahminlerle otoritelerin daha zayıf GSYH büyümesine tolerans göstereceğini, dile getiriyor. Otoritelerin göstereceği toleransı yabancı fonların da gösterebilmesi ekonomi kurmaylarının en büyük dileği olsa gerek. Zira göstergeler bu noktada sıkıntılı. Halihazırda gelişmekte olan ülkelere aktarılan kaynak bu fonlar tarafından kademeli olarak çekiliyor. Kuşkusuz bunda ABD’nin aylık tahvil ihraç rakamını artırmasının etkisi bulunuyor. FED, aylık 40 milyar dolar olan tahvil ihracını ekim ayından itibaren 50 milyar dolara çıkardı. Bu da çıkışın devam etmesine yol açacak. Halihazırda Türkiye’ye yönelik fon akışının ana kaynağı Amerika ve Avrupa kaynaklı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, Eylül 2018 değerlendirme raporuna göre 2002-2018 döneminde kümülatif verilere göre Türkiye’ye doğrudan gelen fon tutarı yaklaşık 151 milyar dolar. Liradaki değer kaybı ise yabancıların Türkiye’deki varlıklarının erimesine yol açtı. Ekonomide daralmaya gidilecek olması sektör bazında borsadaki firmaların da küçülme eğilimine girmelerine neden olacak. Borsada uzun süredir işlem yapan Ahmet Özkan bunu ciddi bir sorun olarak görüyor. Özkan, büyüyemeyen ya da kârı azalan şirketlerin olduğu bir borsaya yabancı neden gelsin diye soruyor. Halihazırda borsada işlem gören hisse senetlerin yüzde  62,51’i yabancı yatırımcının elinde bulunuyor. Bu itibarla yabancıların zaten borsada  ciddi bir ağırlığı varken sektöre yeni kaynak getirmeleri için ciddi bir nedeninin olması gerekiyor. YEP’in öngörüsüne bağlı olarak firmaların büyümesinin yavaşlaması ister istemez elinde hisse senedi bulunduran yabancıların portföyünün erimesi anlamına gelecek. Portföyü erime riski altında bulunan yabancıların borsaya ilave sermaye akışında bulunması ancak ileriye dönük beklentilerini sürdürmesi ile mümkün olabilecektir. İlerleyen süreçte Programın detayları kamuyla paylaşılırken bu noktada yerli ve yabancı sermayeyi teşvik edici tedbirler borsanın önünün açık olmasına imkân tanıyacaktır