Bitcoin’de borsa yatırım fonu heyecanı

0
44

Borsa yatırım fonları (BYF), bir endeksi baz alan, baz aldığı endeksin performansını yatırımcılara
yansıtmayı amaçlayan ve payları borsalarda işlem gören yatırım fonlarıdır. BYF’ler bir endekse dayalı olarak çıkarılmakta ve baz aldığı endeks kapsamındaki menkul kıymetlere endeksteki ağırlıkları oranında yatırım yapmaktadır. Bu sayede örneğin BIST 30 endeksine yatırım yapmak isteyen bir yatırımcı, endeksteki payları ayrı ayrı almak yerine BYF’ye yatırım yaparak söz konusu endekse yatırım yapma imkanı bulmakta ve endeksin getirisinden yararlanabilmektedir.

BORSA YATIRIM FONLARI, yetkili aracı kuruluşlar tarafından yatırımcılardan toplanan nakit ile baz alınan endeksteki menkul kıymetlerin satın alınmasıyla oluşturulan portföylerdir. BYF’ler, baz aldıkları endeksteki payları ya da diğer enstrümanların (altın, tahvil, döviz vb.) getirisini yansıtmakta ve riskini taşımaktadır.” Borsamız tarafından bu cümlelerle tanımlanan borsa yatırım fonları, Türkçe kısaltması BYF ve İngilizce kısaltması ETF, finans piyasalarında nispeten yeni enstrümanlar olarak adlandırılabilir. Ancak global bazda ulaştıkları büyüklüğe baktığımızda pek çok aktif yönetilen fondan daha büyük oldukları göze çarpacaktır. Yatırımcı açısından özellikle fiziki emtia yatırımlarında ciddi kolaylık sağlayan BYF’ları kenarda duran talebin de hızlı bir şekilde sermaye piyasalarına girmesini sağladı. Bu ürünler aynı zamanda risk yönetimi açısından değer taşıyor. Üretim aşamasında tek bir ilacı olan bir ilaç/ bioteknoloji şirketine yatırım yaparak risk almaktansa ilaç endeksinin yatırım fonuna yatırım yapmak çok daha düşük bir volatilite ve makul bir getiri/zarar kapısı açmış oluyor. Tüm bu girişi yapma nedenim ise aslında BYF’leri övmekten çok, ki bence övgüyü hak ediyor, Bitcoin’de önümüzdeki aylarda duymamız muhtemel SEC (ABD’nin SPK’sı) tarafından alınacak olan karar. Geçtiğimiz yıllarda Bitcoin için bir borsa yatırım fonu kurulmasına dair birkaç başvuru yapılmış ancak SEC hem işlemlerin denetim, şeffaflık ve takip edilebilirlik açısından yetersiz olduğu hem de fonun işlem görmesi planlanan borsanın resmi olarak borsa değil trust statüsünde bulunduğu gerekçesi ile olumlu bir görüş bildirmemişti. Ancak zaman içinde önce vadeli kontratlar yerleşti, ardından Ether ve Bitcoin’nin “menkul kıymet” olmadığına karar verildi. Bu durumda standart SEC regülasyonuna ihtiyaç da kalmamış oldu. Bu kez niteliği tartışma konusu olmayacak bir isim CBOE BZX üzerinden BYF (aslında VanEck ve SolidX), için başvuru gerçekleşti. Vadeli Bitcoin kontratlarının spot Bitcoin piyasası ile doğrudan ilişkisi olmadığını biliyoruz. Ancak bir BYF’nin dolaşımdaki miktar ve likidite üzerine doğrudan etkisi olacağından fiyatlara etkisi de biraz daha farklı olacak. Spekülatif amaçları bir kenara bırakırsak Bitcoin vadelileri spot Bitcoin’i anlamayan veya saklaması konusunda kaygıları olan, borsalara güvenmeyen alıcılar için bir alternatif olmuştu. Vade geldiğinde de nakit uzlaşı yapıldığından gerçek anlamda Bitcoine el değmiyordu. Hedef yine benzer bir kitle ancak bir BYF’u, özellikle de spotu taşıyorsa, para girişi olduğunda parayı doğrudan ana varlığa yani bu vakada Bitcoine yönlendirmek zorunda. Yani vadeli kontratın yarattığı “talebi spotun dışına çekmek” etkisi yerine BYF spota yönlendirecek. Sonuç olarak SEC’den gelecek yeşil ışık son derece olumlu olacaktır. Şimdilik yüksek bir ihtimal olsa da onay çantada keklik demek doğru olmaz. Fakat tahmin edebileceğiniz üzere Bitcoin fiyatları rallye çoktan başladı bile. Ancak herhangi bir kriptoparanın gerçek değerini belirleyecek ana dinamik kullanım ve kabul görme yaygınlığı olmalıdır. Bu noktada henüz tüm ana kriptoların yetersiz kalmaya devam ettiğini görüyoruz.