Değerli Fortune okuyucularım bu ayki yazımda matrah ve vergi artırımına yönelik değerlendirmelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
19 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’da yer alan matrah artırımı düzenlemesi daha önceki yıllarda da uygulanmıştır. En son başvuru tarihi 31 Ekim 2016 olmakla birlikte Bakanlar Kurulu’na uzatma yetkisi verilen uygulamadan gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi mükellefleri yararlanacak, mükellefler artırımda bulundukları yıl ve vergi türü için herhangi bir inceleme ve tarhiyata muhatap olmayacaktır. Matrah artırımı 2011-2015 yılları için yapılabileceğine göre, düzenleme ile mükelleflere 2016 yılı hariç geçmiş yıllarda olabilecek -artırıma konu vergi türü ile sınırlı olmak kaydıyla- vergi risklerinin yasal olarak ortadan kaldırılması imkanı sağlanmaktadır.
Düzenlemeden yararlanmak isteyen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri gelir/kurumlar vergisi matrahlarını 2011 için yüzde 35, 2012 için yüzde 30, 2013 için yüzde 25, 2014 için yüzde 20 ve 2015 için yüzde 15 oranında artırmaları gerekmektedir. Ancak artırılacak matrahlar yasada belirlenen tutarlardan az olamayacaktır. Hiç beyanname vermeyen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin veya verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde indirim ve istisnalar nedeniyle matrah beyan etmeyen ya da zarar beyan eden mükelleflerin de en az kanunda yer alan tutarlar kadar matrah artırmaları gerekmektedir. Ayrıca gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, matrah artırımında bulundukları yıllara ait olup indirim konusu yapılamamış geçmiş yıl zararlarının yarısını, 2016 ve müteakip yıl kârlarından mahsup edemeyeceklerdir. Ancak önceki yıllarda mahsup edilen zararlar yönünden geriye yönelik herhangi bir düzeltme yapılmayacaktır. Kanunda belirtilen şekilde artırılan ve beyan edilen matrahlar üzerinden yüzde 20 oranında vergi hesaplanıp ödenecektir. Ancak mükelleflerin matrah artırımında bulunmak istedikleri yıllara ilişkin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş ve bu beyannameler üzerinden hesaplanan vergilerin tamamını süresinde ödemiş olmaları halinde söz konusu oran yüzde 15 olarak uygulanacaktır.
Ayrıca mükellefler hizmet erbabına ödedikleri ücretler, serbest meslek ödemeleri ve kira ödemeleri üzerinden tevkif ederek beyan ettikleri stopaj tutarları için de matrah artırımında bulunabileceklerdir. Bu kapsamda matrah artırımında bulunacak mükellefler her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar beyannamelerinde beyan ettikleri ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden 2011 için yüzde 6, 2012 için yüzde 5, 2013 için yüzde 4, 2014 için yüzde 3, 2015 için ise yüzde 2’si üzerinden hesaplanan gelir vergisini ödemeleri halinde kanun hükümlerinden faydalanabileceklerdir.
KDV’de ise mükellefler ilgili yıllar içindeki her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri KDV beyannamelerinin “hesaplanan katma değer vergisi” satırlarında yer alan tutarların yıllık toplamı üzerinden 2011 için yüzde 3,5, 2012 için yüzde 3, 2013 için yüzde 2,5, 2014 için yüzde 2, 2015 için yüzde 1,5 oranında hesaplayacakları KDV’yi ödemeleri halinde vergi artırımı hükümlerinden faydalanabileceklerdir. KDV beyannamelerinde, vergiye tabi işlem bulunmayan ancak kanun hükmünden yararlanmak isteyen mükellefler ise ilgili yıl kurumlar vergisi matrahlarını artıracaklar, daha sonra ise kurumlar vergisi bakımından artırılan matraha yüzde 18 oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacak KDV’yi hesaplayıp ödeyeceklerdir.
Ödenecek vergilerin kanunda yazılı vade farkı ile ikişer aylık 18 eşit taksitte ödenmesi de mümkün bulunmaktadır. Matrah artırımı düzenlemesinin özellikle geçmiş yıllar ile ilgili vergi inceleme riskini bertaraf etmesi nedeniyle önemli bir avantaj sağladığını, bu nedenle yararlanılmasında fayda olduğunu düşündüğümü belirtmek isterim.
