Ukrayna savaşının dünya ekonomisi üzerindeki olumsuz etkileri gittikçe büyüyor; savaş nedeniyle Rusya’ya uygulanan ambargo suni gübre fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı.
Green Markets Kuzey Amerika Gübre Fiyat Endeksi’ne göre, suni gübre fiyatları geçen hafta bir önceki haftaya göre yüzde 10 artış kaydetti. Bu rakam şimdiye kadar kaydedilmiş olan en yüksek oran. Fiyatlar Ukrayna savaşının başlamasından önceki aya göre de yüzde 40 artış kaydetmiş durumda.
Gübre fiyatlarındaki artış dünyanın belli başlı çiftliklerinin Rus gübresinin ihracatına ne kadar bağımlı olduklarını gösteriyor. Gıda tedariği konusunda şimdiden sıkıntı yaşayan ülkeler zaman geçtikçe üretimde darboğaz ve bunun sonucunda kıtlık riskiyle karşı karşıyalar.
Observatory of Economic Complexity’nin verilerine göre Rusya ,2019 yılında dünyanın bir numaralı suni gübre ihracatçısıydı. Gübre ticaretindeki hacmi 9 milyar dolara ulaşmıştı.
Yaptırım altındaki bir diğer ülke Belarus da üre ve potas gibi suni gübre üretiminde kullanılan kritik önemdeki pek çok hammaddenin ihracatçısı. Suni gübre fiyatlarındaki artışta yüksek doğalgaz fiyatları da önemli bir rol oynuyor.
Uluslararası nakliyat şirketleri Rusya’daki faaliyetlerini büyük ölçüde durdurarak, global ticareti neredeyse durma noktasına getirdiler. Rus yetkililer ise mart ayı başlarında, Batı’nın yaptırımlarına misilleme olarak gübre üreticilerine ihracatı yavaşlatma çağrısında bulundular.
Sonuç olarak, suni gübre ve sığır yemi olarak kullanılan buğday gibi belli başlı zirai emtea maliyetindeki artış tüm dünyada gıdaya büyük bir darbe indirebilir. Yüksek fiyatlar darboğazlara yol açarak tarım üretimini ciddi şekilde azaltabilir ve ekonomistlerin küresel gıda krizi olarak adlandırdıkları gidişatı daha da vahim kılabilir. (Kaynak: fortune.com)
