Spekülasyon, arbitrajın aksine, piyasa yapısının incelenmesi ve yorumlanması sonrasında oluşan beklentiler ele alınarak ve risk üstlenilerek kazanç sağlayabilme gayretidir. Spekülasyon bir suç olarak tanımlanmaz.
Spekülasyon ile Manipülasyon Arasındaki Ayrım Nedir?
Çoğunlukla birbirine karıştırılan spekülasyon ve manipülasyon kelimesi birbirinden tamamen farklı iki ayrı kavramdır. Öncelikle finans piyasalarında manipülasyon yapmak suç olarak kabul edilirken spekülasyon yapmak suç olarak tanımlanmaz.
Spekülasyon ileri ki dönemlerde oluşması tahmin edilen fiyat hareketlerinden kar elde etmeye çalışma biçimidir. Olması beklenen fiyat gerçekleşene kadar da sadece bir tahmin olmaktan ileri gidemez. Bu nedenle de spekülatif yatırımlar yüksek risk barındırırlar. Bu nedenle bu yolla çok büyük karlar sağlanabildiği gibi büyük zararlarda oluşturabilir.
Manipülasyon ise piyasadaki fiyat hareketlerine yapay olarak ve çeşitli tekniklerle müdahale etmek amacıyla yapılır. Manipülatörlerin amacı yatırımcıları, gerçek dışı haberlerle ve söylentilerle kandırarak menkul kıymetlerin fiyatlarının istenilen biçimde hareket etmesini sağlamak ve bu yolla kar elde etme biçimidir.
Manipülasyon piyasa dolandırıcılığı olarak tanımlanabilir. Bu tür girişimler ve işlemler bütün gelişmiş finans piyasalarında suç olarak kabul görmektedirler. Türkiye’de ise SPK mevzuatına göre manipülatif işlemlere karışanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Manipülatif Haber Nedir?
İnsanların davranış ve kararlarını etkilemek üzere gerçeği çarpıtarak oluşturulan veya üretilen yalan içeriklerdir. Yatırımcıların kararlarını etkileyerek yapay fiyat hareketleri yaratmaya yönelik haberler bu kategoriye dahil olur.
Piyasada Spekülasyon Nedir?
Borsada spekülasyon, bir hisse senedinin spot değerinde meydana gelebilecek değişimlerden hisse senedinin değerini oluşturan şirketin finansal yapısı veya büyüme potansiyellerini göz önüne alarak değil yüksek risk barındıran finansal işlemler yaparak kar almaktır.
Ünlü İngiliz ekonomist J.M. Keynes, “İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi” (‘The General Theory of Employment, Interest and Money’,) adlı kitabında finansal piyasalarda yatırımcıların temel analize dayalı ve spekülasyona dayalı yatırım yaptıklarını bilirtmiştir. Keynes, borsada spekülasyonu “ piyasanın psikolojisini tahmin etmek” olarak tanımlamışır.
Spekülatör Nedir?
Spekülasyon yaparak kar elde eden kişilere spekülatör adı verilir. Fiyat hareketlerini tahmin etmeye çalışarak ve risk alarak kar elde etmeyi hedefleyen oyuncular veya kuruluşlar bu kategorinin içerisine dahil olur. Varlık fiyatlarının şans eseri olarak belirlendiğini anlatan “Randon Walk” teorisine göre finans piyasalarında spekülatörlerin olması son derece normal hatta gerekli kabul edilir. Ancak inişli çıkışlı dönemlerde yapılan spekülatif yatırımlar varlık fiyatlarının balonlaşmasına neden olarak finansal piyasaların çökmesine yol açacak kadar ciddi sonuçlar doğurabilir. Böyle zamanlarda spekülatörlerin sadece kendileri değil piyasadaki diğer yatırımcılar ve genel olarak ekonomi zarar görür.
