Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası’nın (AHK) üye işyerleri arasında 2020
sonbaharında gerçekleştirdiği anket, ilkbahar aylarındakine göre biraz daha olumlu bir yaklaşım ortaya koysa da, şirketler zor sürecin etkilerinin kısa ve orta vadede hemen ortadan kalkmayacağı görüşünde.
Altı ayda bir düzenlenen ve bu yıl daha önce pandeminin Türkiye’de başladığı mart ayında gerçekleştirilen anket, koronavirüs pandemisinin ekonomide ağır bir tahribat yarattığını, şirketlerin de bu durumdan çabuk toparlanmayı beklemediklerini ortaya koydu.
Şirketlerin yüzde 57’si Türkiye’deki konjonktürel değişimin orta vadede kötü olacağı değerlendirmesini yapıyor. Buna karşılık şirketlerin sadece yüzde 17’si konjonktürde bir iyileşme beklentisi içerisinde.
Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası (AHK Türkiye), 2020 sonbaharında gerçekleşen “World Business Outlook” anketinin sonuçları AHK Başkanı Dr. Markus C. Slevogt ve Genel Sekreter Dr. Thilo Pahl tarafından kamuoyuyla paylaşıldı.
Şirketler kendi ticari durumları ve gelecekleri hakkında, pandeminin yeni başladığı ve herkesi hazırlıksız yakaladığı ilkbaharda olduğundan daha iyimserler. Şu andaki ticari durum ankete katılanların yüzde 45’i tarafından iyi olarak nitelendiriliyor; bu oran ilkbahar anketinde yüzde
26 idi. Tablo sadece yüzde 13’ü tarafından daha kötü olarak nitelendiriliyor. Ayrıca şirketlerin yüzde 38’i gelecek 12 ayda işlerinin olumlu yönde gelişeceğini bekliyor; 2020 ilkbaharında bu şekilde düşünenlerin oranı yalnızca yüzde 17’ydi. Anketin aşılarla ilgili olumlu gelişmelerden önce yapılmış olması, bu iyimser beklentilerin halihazırda daha da ivme kazanmış olabilmesi olasılığını artırıyor.
Bu süreçte üye şirketler arasında iflas/tasfiye sürecine giren olup olmadığı yönündeki Fortune’un sorusunu yanıtlayan AHK Başkanı Dr. Markus C. Slevogt, şirketlerin Almanya’yla çalışmasının ve genellikle ihracat odaklı olmasının avantaj yarattığını ve bu tür bir olumsuzlukla karşılaşılmadığını belirtti.
AHK üyesi şirketler Türkiye’de yaklaşık 500 bin kişiye istihdam sağlıyor. Bu şirketler 2019 yılında ortalama 71,1 milyon TL ciroya ulaştı. Beş AHK üyesinden üçü ihracat yaptı. Bu şirketlerin toplam cirosunda ihracat payı yüzde 40 oldu.
Yatırım iklimi puslu
Pandeminin seyahat kısıtlamaları (yüzde 84) ve fuarların iptal edilmesi (yüzde 53) gibi olumsuz etkileri ise işlerdeki gelişmeyi uluslararası boyutta engelliyor. Yatırım iklimi puslu olmaya devam ederken, şirketlerin ekonomik büyümesini yavaşlatmakta. Ankete katılan
şirketlerin yüzde 61’i yeni yatırımları iptal etmekte ya da ertelemekte.
Döviz Kuru Endişesi
Öte yandan, anket sonuçları şirketlerin tek endişesinin pandemi olmadığını da ortaya koydu.
Katılımcıların yüzde 77’si Türk lirasının değer kaybetmesini ciddi bir handikap olarak görüyor.
Ekonomik politika koşulları da şirketlerin yüzde 62’sine göre ekonomik gelişmeyi sınırlayan bir faktör.
Dijital Dönüşüm Ön Planda
Pandemi süreci aynı zamanda zaten çoktan başlamış olan dijitalleşme sürecine de hız verdi.
Şirketler alınabilecek önlem olarak, daha fazla dijitalleşmeye (yüzde 69) ve maliyet optimizasyonlarına (yüzde 56) güveniyor. Özellikle “dijital dönüşüm” konusu büyük ölçüde şirketlerin ilgi odağına yerleşmiş durumda. Dr. Markus C.Slevogt, mart, nisan aylarında
pandemiye hazırlıksız yakalanan ve bundan dolayı ciddi bir bocalama yaşayan şirketlerin dijitale ağrılık verme, evden çalışma gibi yöntemleri hızlı ve verimli bir şekilde hayata geçirebilmelerinin de bundan sonraki sürece daha güvenli bakmalarının ve gelecekteki
planlarını daha sağlam bir yapı üzerine yerleştirmelerinin yolunu açtığını kaydediyor.
