TÜRKİYE’de 2016 yılında toplam birleşme ve satın almalar 7.7 milyar dolarda kaldı. Bu 2009 küresel krizindekinin ardından görülen en düşük değer. Uluslararası danışmanlık ve araştırma şirketi Deloitte’nin hazırladığı Türkiye raporuna göre anlaşma sayısı değişmese de, işlem büyüklüğü 2015’e göre yüzde 53 düştü. 2015’te 16.4 milyar dolar büyüklüğünde işlem olmuştu. Deloitte raporuna göre işlem sayısı, rekor sayıdaki girişim sermayesi ve melek yatırımcı işlemleriyle, geçmiş yıllardaki seviyesini korudu. Girişim sermayesi hariç toplam işlem adedi 2015’e göre yüzde 21 azaldı. Yabancı yatırımcıların işlem hacmi 2015’e göre yüzde 67 azalarak 3.8 milyar dolara geriledi. Bu tarihsel olarak en düşük seviyelerden biri.
2017 DE ZORLU OLACAK
Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı Başak Vardar, büyümedeki yavaşlama, jeopolitik tehditler ve iç gelişmeler nedeniyle yatırım ortamında durgun bir dönemden geçtiğimize dikkat çekerek, geçmiş yıllarda görülen büyük hacimli işlemlerin sınırlı kaldığını söyleyen Vardar, girişim sermayesi ve melek yatırımcıların desteklediği küçük ölçekli start-up (girişim) yatırımlarının sayısında artış olduğunu belirtti. Vardar, “2017’yi de zorlu bir yıl olarak görüyoruz; yatırımcıların güven tazeleyeceği bir ortama ihtiyaç var. Hızlı bir toparlanma beklememekle birlikte, Türkiye’nin orta ve uzun vadeli hikayesinde bir değişiklik yok ve yabancı yatırımcıların yatırıma devam edeceklerini düşünüyorum” dedi. Deloitte’a göre 2017’de en aktif sektörler teknoloji, üretim ve enerji olacak. Uzak Doğu- Asya menşeili yatırımcının iştahında artış görülmesi ve start-up’ların yine gözde olması 2017 beklentileri arasında. Rapora göre yabancı işlemleri, büyüklük olarak yüzde 67 azaldı. Yerli işlem büyüklüğü de yüzde 20 düşüş ile 3.9 milyar dolarda kaldı. Avrupa ve Kuzey Amerika bölgesinin bulunduğu Batılı yabancı yatırımcıların işlem sayısı yüzde 36 düştü. Başını Güney Kore ve Japonya menşeili yatırımcıların çektiği Uzak Doğulu yatırımcıların işlemleri ise tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.
EN BÜYÜK İŞLEM SİNEMA SATIŞI
KÜÇÜK ölçekli girişim sermayesi işlemlerinin damga vurduğu 2016 boyunca, 500 milyon dolar üzerinde tek bir işlem oldu. Mars Entertainment’in 688 milyon dolara Güney Koreli CJ Group’a satışı yılın en büyük işlemi olarak öne çıktı. 2015’te 67 milyon dolar olan ortalama işlem değeri yarı yarıya azaldı ve 31 milyon dolara geriledi. En büyük 10 işlem hariç tutulduğunda, geri kalan işlemlerdeki ortalama işlem büyüklüğü ise 20 milyon dolar oldu. 2016’da özelleştirme işlemleri, son 10 yıldaki en düşük seviyelerinden birini gördü; toplam 6 işlem ile 1.1 milyar dolarlık bir hacmine ulaştı.
MELEK YATIRIMCI 2016’YA DAMGA VURDU
2016’da büyük işlemler olmadı ama start-up’ları (girişim) destekleyen melek yatırımcılar ve girişim sermayeleri yıla damga vurmayı başardı. Girişim sermayesi ve melek yatırımcı kaynaklı işlemlerdeki önemli artış sebebiyle finansal yatırımcılar, rekor seviyedeki 100 işlem ile toplam işlem sayısına yüzde 40 katkıda bulundu. Bununla birlikte finansal yatırımcılar tarafından gerçekleştirilen işlem hacmi geçen yıla göre yüzde 48 düşerek 1.6 milyar dolara indi. 100 finansal yatırımcı işleminin 68’ini girişim sermayesi şirketleri gerçekleştirdi.
2016’da en hareketli sektörler internet ve mobil hizmetler, teknoloji ile enerji olarak öne çıktı. Enerji sektörü 2.4 milyar dolar işlem hacmi ile yılın en yüksek işlem hacmini elde etti. Eğlence sektörü tek işlem ile toplam işlem hacminde en büyük pay alan ikinci sektör oldu. Perakende, gıda ve içecek ile hizmetlerde hareket sürdü.
ÖZELLEŞTİRME SINIRLI KALDI
RAPORA göre, 2016’da özelleştirme işlemleri, son 10 yıldaki en düşük seviyelerinden birini gördü; toplam 6 işlem ile 1.1 milyar dolarlık bir hacmine ulaştı. Sınırlı sayıdaki özelleştirme işlemlerinin tamamı enerji sektöründe yapılırken; bu işlemlerin toplam işlem hacmine katkısı yüzde 14 oldu.
