Piyasalarda hız dönemi

0
47

İnsan müdahalesine hiç gerek duyulmayan, bilgisayarların otomatik alım satım kararlarını verdiği ve işlem yapabildiği bir sistem var artık. Teknoloji, yatırım işlemlerini farklı bir boyuta taşıdı. Öyle ki, İngiliz iş adamı ve yatırımcı Richard Branson “İsmini bile bilmediğim bir piyasada işlem yapabilirim” diyor. Yatırımcılara kolaylık, yüksek hız ve farklı ürünlere ulaşma imkânı sağlayan algoritmik işlemler ve yüksek frekanslı işlemler gittikçe yaygınlaşıyor. Türkiye’de de gerçekleşen işlemlerin yüzde 18’e yakını algoritmik işlemlere dayalı. Kendi kararını veren yatırımcıların karşısında artık sanal robotlar var. Dahası bu robotlar her geçen gün daha de gelişmekte. Menkul kıymet alım satım işlemlerinin gelişen teknolojiyle birlikte elektronik platformlara taşınması beraberinde sermaye piyasalarındaki işlem hacminin de artmasına imkân sağladı.
Gelişen teknolojiyle birlikte algoritmik işlemlerin beraberinde getirdiği olumlu etkiler kadar olumsuzluklar da var ve bunlar sürekli tartışma konusu olmakta. Algoritmik işlemlerin piyasada ne kadar çok volatiliteye yol açtığı ve bu volatilitenin manipülasyona giden sonuçlarının olup olmadığı ciddi bir tartışma konusu. Söz konusu işlemlerin piyasanın dengesini bozduğunu düşünenler olduğu kadar bu görüşü abartı bulanlar da var.
Bireysel yatırımcıların ise gerçekleşen dönüşüm karşısında yöntemlerini geliştirmesi ve yeni trendlere uygun adımlar atması gerekiyor. Karar alma ve hız süreçlerinde makinalarla yarışılamayacağına göre, daha etkili analiz teknikleriyle yarışta geri düşmemeleri gerekiyor. Orta vadeye odaklanarak değer üzerine yoğunlaşmak yatırımcı zaaflarından sıyrılmak, piyasaların ana trendlerine yönelebilmek bu noktada önemli bir alternatif. Neticede makinelerin günlük dalgalanmalarda gerçekleştirdiği yüksek volatilite yatırımcıların sıkışmasına neden oluyor. Son bir yılda gerçekleştirdiği işlemlerin ağırlıklı kısmında kaybettiğini belirten Bedri Doğan, artık bir strateji geliştirmesi gerektiğinin farkında olduğunu söylüyor. Bunun yanı sıra daha çok küçük ve orta ölçekli şirket hisselerine yönelen Adem Seren, makine işlemlerinin derinlikli hisselerde gerçekleştiğini küçük ve orta ölçekli hisselere fazla yansımadığını düşünüyor. TSPB Başkanı Erhan Topaç ise; “Çok hızlı çalışan algoritmalara karşı günlük işlem yapmak ve onlarla başa çıkmak zor. Bunların bazıları dünyanın birçok ülkesinde de işlem yapıyor, tecrübeli yazılımlar var” derken bireysel yatırımcıların işinin hiç de kolay olmadığına işaret ediyor. Topaç, bilgisayara karşı savaşılacaksa herkesin riskini tartması lazım, diyor. Algoritmik işlemlerin savunucuları kadar eleştireni de çok. Ancak bir gerçek var ki teknolojinin bir ürünü olan bu
sistemin ilerleyen süreçte piyasadaki etkinliğinin azalması yerine artması sürpriz olmayacak. Bireysel yatırımcılar teknolojiden istifade edebildiği oranda kazancını artırma olasılığını da yükseltebilecektir.