GİSDER’in (Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği) açıklamasına göre, Türk Rakısı yeni yılın ilk gününde yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesi sonrasında ithal içkilerin tehdidi altına girdi.
Rakı, Türkiye coğrafyası ve kültürünün önemli bir parçası. Ancak, özel sektör rakı markaları henüz 10 yıllık geçmişe sahipken dünyanın dev markaları karşısında daha yüksek ÖTV oranı ile mücadele etmek zorunda kaldı.
Maktu ÖTV tutarı yanıltıcı
Diğer distile alkollü içkiler ve viskide 1 litre saf alkol içeriği başına ÖTV tutarı 124,23 TL’de kalırken, rakıda ise ÖTV 107,72 TL’ye yükseldi. Ancak, ÖTV hesabında en önemli faktör ürünün alkol yüzdesi.
Rakının ÖTV tutarı düşük görünmesine rağmen pratikte durum bunun tam tersi.
Rakı genellikle yüzde 45 alkol içeriği ile satılıyor. Diğer içkiler ise yüzde 37,5 alkol içeriği ile satılabiliyor. Bu nedenle; 70’lik ithal içkiler için ÖTV 32,61 TL olarak hesaplanırken, rakı için ÖTV tutarı 33,93 TL.
2012 yılında da benzer bir durum yaşanmış ve diğer distile alkollü içkiler ve rakı arasındaki ÖTV farkı yüzde 39’dan yüzde 11’e düşmüştü. Şimdi ise fark ithal içkilerin lehine döndü ve rakının ÖTV’si yüzde 4 daha yüksek kaldı.
ÖTV değişimi ithal içkilere yaradı
İthal içkilerden viskinin ithalatı 2010 yılında 2,5 milyon litre’yken, 2013 yılında 4,90 milyon litre olarak gerçekleşti. Böylece, 3 yıl içerisinde yüzde 99 büyüdü.
Türkiye rakı satışları ise 2011 yılında 48,8 milyon litre olarak gerçekleşti. 2014 yılının, beklenti hacmi olan 37 milyon litre ile kapanması halinde rakı pazarı 3 yılda yüzde 24 küçülmüş olacak.
Üzüm ve anason üreticisi de zora girecek
Rakı pazarında son 3 yılda yaşanan daralmanın tarım sektörüne de olumsuz yansımaları olması bekleniyor. Aynı dönemde, üretimde kullanılan üzüm tutarının 30 milyon TL, anasonun ise 3,7 milyon TL azalması bekleniyor. Yerli üretim girdilerinin toplamda 60 milyon TL civarında azalış göstermesi bekleniyor.
Yaşanan gelişmelerin sektördeki istihdamı da zaman içinde olumsuz etkilemesi söz konusu olabilecek.
