Kritik madenler artık dünyada jeopolitik rekabetin yeni sahası. ABD’de nadir madenlerin hisseleri baş döndürücü bir hızla değerleniyor.
Nitekim Critical Minerals’in hisseleri son üç ayda yüzde 241 değerlendi; NioCorp Developments, Energy Fuels ve Idaho Strategic Resources da aynı dönemde yüzde 100’ün üzeri değer kazandı.
Nadir elementler, dünyanın iki büyük ekonomisi ABD ila Çin arasında süregelen jeopolitik bir rekabete dönüştü.
Dünyanın önde gelen nadir element madencilik şirketlerinden olan Critical Metals’in CEO’su Tony Sage şöyle diyor: “Şimdiye kadar dört büyük patlama oldu. 19. yüzyılda altın patlaması, 20. yüzyılda petrol patlaması, 21. yüzyıl başlarında teknoloji patlaması yaşandı. Şimdi ise sıra nadir madenlerde. Nadir toprak elementleri gelecektir ve tüm daha önce saydıklarımızın çok daha üzerinde.”
Nadir toprak elementleri, periyodik tablonun, atom yapıları sayesinde özel manyetik nitelikleri olan 17 elemente atıfta bulunuyor. Bu materyaller de, akıllı telefon, elektrikli araçlar gibi her gün kullandığımız elektronikten askeri ekipmana geniş yelpazeye yayılan yaşamsal komponentlerden oluşuyor.
Dünyada nadir elementlere Çin hakim konumda. Çin ila ABD arasındaki nadir elementlerin ihracatıyla ilgili sorun geçen perşembe Güney Kore’de ABD Başkanı Donald Trump ila Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in baş başa görüşmesiye en azından şimdilik çözüldü. Pekin yönetimi ihracat sınırlamasını bir yıl askıya almayı kabul etti.
Bu haber üzerine ABD borsalarında işlem gören nadir element hisseleri uçuşa geçti ancak analistler bu geçici ateşkesin uzun vadede rahatlama sağlayabileceğinden emin değiller.
Sektör yetkilileri ve gözlemciler, altın ve petrole hücum olan dönemlerde bütün şirketlerin altın ya da petrol bulamadığını dolayısıyla pek çok nadir element şirketinin de bu süreçte tutunamayacağını düşünüyorlar. Hücumun olduğu yerde şişirme, abartı da vardır. Dolayısıyla, yatırımda da taşkınlık olacaktır.
Uzmanlara göre, nadir elementlerle ilgili süreç geçmişte altın ve petrolde yaşanan hareketliliğe kıyasla çok daha büyük ve uzun süren süper bir döngü olacak.