Fransa gelecek hafta güven oylamasına hazırlanırken, bir zamanlar siyasi çalkantılar ve kırılgan ekonomisiyle bilinen İtalya’nın yerini alıyor.
Fransa’da siyasi partiler arasında bitmeyen kavgalar ve 2026 yılı bütçesiyle ilgili çözülmeyen sorunlar ayrıca son birkaç yıldır art arda değişen başbakanlar ekonomistleri, “Fransa yeni İtalya mı?” sorusunu sormaya yöneltiyor.
Nomura’nın Avrupalı analistleri yazdıkları notta, “Fransa’nın mali görünümü halihazırda İtalya’nınkinden kötü” dediler.
Fransa’nın borcu 2024 yılında GSYİH’sinin yüzde 113’üne ulaştı; İtalya’nınki ise aynı dönemde yüzde 135’ti. Ancak daha sonra işler değişti. İtalya’nın bütçe açığı GSYİH’sinin yüzde 3,4’ü olurken, Fransa’nınki GSYİH’sinin yüzde 5,8’i olarak ölçüldü.
Fransa Başbakanı François Bayrou, yaklaşık 44 milyar euro tutarında kesinti öngören 2026 yılı bütçesini meclisten geçirmeye çalışırken, 8 Eylül’de güven oylaması yapılması çağrısında bulundu. Bütçe kesintisindeki amaç, Fransa’nın bütçe açığını 2026 yılında yüzde 4,6’ya düşürmek; bu oran bilen AB’nin bütçe için belirlediği sınırın üzerinde.
Bayrou ve azınlık hükümeti güven oyu alamazsa, hükümet eski başbakan Michel Barnier’nin kısa süreli idaresinin üzerinden bir yıldan daha kısa süre geçmişken, düşecek. Bu gerçekleşirse, iki yıldan daha kısa bir zaman diliminde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron beşinci başbakanı atamak zorunda kalacak.
İtalya, 2022 yılında, AB’nin üçüncü büyük ekonomisine istikrar kazandıran halihazırdaki Başbakan Giorgia Meloni’nin göreve gelmesinden önce çok uzun süre siyasi çalkantılar ve ekonomik belirsizlikle boğuştu.
Hem Fransa hem de İtalya Avrupa Komisyonu’nun “Aşırı Bütçe Açığı Prosedürleri” kapsamında. Komisyon tarafından kullanılan bu mekanizma, AB üye ülkelerinin kamu borçlarının GSYİH’nin yüzde 60’ı, bütçe açıklarının ise GSYİH’nin yüzde 3’ünü aşmayacak şekilde mali disiplin oluşturmalarını sağlamayı amaçlıyor.
Nomura, İtalya’nın bütçe açığını kontrol altına alma konusunda ilerleme sağlamasının beklendiğini ancak Fransa’da bu doğrultuda bir eylem görülmediğini belirtiyorlar.
Nomura analistleri yazılarında, “Fransa’nın bütçe açığı yolu çok kırılgan; Bayrou hükümetinin düşme olasılığı ise, ülkenin harcamalarını dizginlemede büyük zorluklarla karşı karşıya olduğunu gösteriyor” ifadesine yer verdiler.