Dünyayı Değiştiren 50 Şirket

0
392

1 – Qualcomm

Mobil telefon çiplerinin başlıca tasarımcısı 5G devriminin yapı taşlarını geliştiren Qualcomm listemizin birinci sırasında.

Mobil çip tasarımcısı akıllı telefonların ilk zamanlarından beri kablosuz teknolojide lider konumunda. Şimdi ise, bugünkü telefonların 10-100 katı hız vaat eden 5G bağlantısı için çipler üretiyor. Telefon üreticileri 5G’yle uyumlu cihazları çalıştırmak için Qualcomm modem çiplerini kullanıyorlar.

2- Mastercard

Mastercard 400 milyon ve daha da artan kullanıcı sayısı ile listenin 2’nci sırasında yer alıyor.

Satış geliri 2018 yılında yüzde 20’lik artışla 15 milyar dolara çıkan ödemeler şirketi dijital ekonomiye erişimi olmayan tüketicilere ulaşmak için çabalarını daha fazla kaynakla destekliyor. Mastercard yan kuruluşu Center for Inclusive Growth aracılığıyla, Hindistan’da Pune, Satara ve Chiplun kentlerinde kırsal kesimdeki kadın girişimciler için ilk ticaret odasını kurdu. Altı aylık bir süre sonunda, girişim tarım, gıda üretimi, zanaatkârlık alanında 3 bin 275 işte 5 bin 660 kadına ulaşıp onlara kredi, mali okuryazarlık ve pazarlama eğitimi ve daha fazlasını verdi.

3- BYD

Elektrikli otomobil dünyasını genişleten BYD listemize 3’üncü sıradan dahil oldu.

BYD cep telefonu pili üretimiyle iş dünyasına adım attı ve 2003 yılına kadar da ilk otomobilini üretmedi. Ancak üç yıl boyunca, tamamen ya da kısmen elektrikle çalışan araçların üretiminde dünyanın bir numaralı şirketi oldu. (Tesla ancak kısa süre önce onu geçebildi.)

4- TE Connectivity

Felç geçirenler için hayat kurtaran teknoloji.

TE uzay havacılık, otomotiv ve enerji gibi endüstrilerde kullanılan bağlantı ve sensör teknolojisinde uzmanlaşmıştır. Ancak üç buçuk yıl önce acil kalp ve inme hastalarına yardımcı olabilecek şık çözümlerle hastane ortamına girdi. Doktorlar TE’nin rehber kablolarını ve mikro kateterleri kullanarak uyluk atardamarında basit bir kesikle beynin gereken yerine tam bir kesinlikle tıbbi bir cihaz yerleştiriyorlar (ya bir pıhtıyı yok etmek ya da inmenin yol açtığı kanamayı durdurmak için). TE’ye göre, teknoloji şimdiye kadar tüm dünyada 1,3 milyon felçli hastaya yardım etmek amacıyla kullanıldı.

5- Walmart

Fortune 500 Listesine 1’inci sıradan giren Wallmart dünyayı değiştiren 50 şirket listemizde 5’inci sırada.

Walmart Fortune’un Dünyayı Değiştirenler listesinin yayımlanmaya başladığı beş yıl boyunca her yıl düzenli olarak sıralamaya giren tek şirket. Walmart geçmişte iş uygulamalarında, faaliyetlerinde ve tedarikçi ağı aracılığıyla sürdürülebilirliği ön plana çıkardığı için listede yer alabildi.

6- Santander  Brasil

Banka 2002 yılından beri Prospera mikro kredi programını uyguluyor. Ancak geçen yıl onayların hızını önemli ölçüde artırmak için dijital teknolojiyi harekete geçirerek, işlem süresini 10 günden 10 saniyeye düşürdü. Bu da girişimcilere (dörtte biri yoksulluk eşiğinin altına yaşıyor) küçük çaplı düşük faizli krediler veren Prospera’nın desteklediği iş sahibi sayısını yüzde 50’nin üzerinde artırmasını sağladı; bu yıl bu oranı yüzde 90’a ulaştırmayı hedefliyor.

7- Centene

Pek çok Amerikalı sağlık hizmetlerine ulaşma çabasında. Ancak özellikle engelliler için çoğu zaman fiziki ve temel sıkıntılar söz konusu: Ağır kapılar, ayarlanamayan muayene masaları ve gereksinimlerine uygun donanımların bulunmadığı ofisler. 15 milyon insana sigorta hizmeti sunan Centene bu durumun pek çok özürlü hastanın sağlıklı olmak ve masraflı hastane yatışlarından kaçınmak için gereken bakımı alması önünde engel oluşturduğunu belirledi. Böylece, 2017 yılında, sağlık hizmeti önündeki engelleri kaldıracak bağışlarda bulunan Provider Accessibility Initiative’i lanse etti. Söz konusu girişim sigorta kapsamındaki 123 bini aşkın kişinin (ve de sigorta dışındaki daha pek çoğunun) onurlu bir şekilde sağlık hizmetlerine ulaşabilmesini sağladı.

8- Bank of America

Konut sorununa çözüm olan Bank of America listemizde 8’inci sırada yerini aldı.

ABD’nin pek çok kentinde artan arsa ve inşaat maliyeti kiraların düşük ve orta gelirli insanların ödeyemeyeceği kadar yüksek oranlara ulaşmasına yol açıyor. Bu açığı kapatmak amacıyla da Bank of America düşük maliyetli kredi veriyor, vergikredi sistemini işletiyor ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlarla işbirliği yapıyor. Bu da karşılık görüyor: BofA 2005 yılından beri 194 bin 500 uygun fiyatlı konut için kredi sağladı.

9- Schneider Electric

Schneider sürdürülebilirlik için yaşamsal olan enerji yönetimi ve otomasyon ekipmanı hazırlıyor. Ekipmanını gittikçe daha fazla, uzun süre dayanacak ve kolayca dönüştürülebilecek, düşük atıklı “geri dönüşüm ekonomisi”ne uygun şekilde tasarlıyor.

10- TerraCycle

Yeniden dönüştürülebilir ambalajlar bile genellikle çöp sahalarına atılıyor. Bundan dolayı da yeniden dönüştürme startup’ı TerraCycle mayıs ayında Loop platformunu lanse etti; bu platformun amacı “sütçü modeli”yle sıfır atıklı ambalaj üretip, ürünleri dayanıklı, yeniden kullanılabilir ambalajlarda dağıtmak. Loop ABD ve Avrupa’da Crest’ten Haagen-Dazs’a 41 belli başlı markayla çalışıyor.

11- Go-Jek

Bu süper aplikasyon bisiklet paylaşımı için gündeme geldi. Ancak mobil cüzdanı Go-Pay özellikle de nüfusun yüzde 64’ünün banka erişiminin olmadığı Endonezya’da milyonlarca insana mali erişim sağladı. Kullanıcılar 2018 yılında Go-Pay aracılığıyla 6 milyar doları aşkın mal ve hizmet satın aldılar; ayrıca bu uygulama üzerinden 130 bini kadar küçük işyeri sahibine destek kredisi verildi.

12- Viasat

Uzaydan geldi ve Latin Amerika’da çok cüzi  bir paraya internet  bağlantısı sağlıyor.

Uydu hizmeti sunucusu Viasat uzay aracının yetkinliği arttığından, uzaydan dünyanın internet erişimi açısından sıkıntılı bölgelerine ucuz online hizmeti sunabiliyor. Şirketin 2017 yılında okul servisi büyüklüğündeki ViaSat 2 uydusunu fırlatmasından beri Latin Amerika’daki erişiminin büyüdüğü biliniyor.

13- Wallgreens

Müşterilerinin sağlığına özen gösteren bakım ürünleri mağazası Wallgreens listemize 13’üncü sıradan girdi. Walgreens’in “Balance Rewards for healthy choices” (sağlıklı seçimler için ödüller) programı müşteri sadakat programı şeklinde bir sağlık inovasyonu. Müşteriler şeker ya da tansiyon ölçümü gibi işlemlerle ödül ve indirim kazanıyorlar. BRhcm 850 bini aşkın aktif kullanıcıya sahip ve uygulamayla ilgili hakemli araştırmalar da üyelikle daha sağlıklı alışkanlıklar arasında bağ olduğunu gösteriyor.

14- EY

Norm olarak görülenin dışında, nörolojik farklılıkları olan insanlar-otizm spektrumu, Tourette sendromu ve disleksinöro çeşitlilik kapsamına giriyorlar. Sıklıkla iş gücünden dışlanıyorlar; ancak bu insanları işe alan ve onlara anlamlı roller veren muhasebecilik ve danışmanlık devi EY için aynı şey söylenemez. EY’nin bu personelin şirkete entegrasyonu için halen beş nöro çeşitlilik merkezi (Neurodiversity Centers for Excellence) var. Bunların tümü de 80 çalışana hizmet veriyor. EY aynı zamanda ekiplerindeki beceri boşluklarını doldurabilecek nöro çeşitliliği olan adayları işe almak için de üniversiteler ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlarla işbirliği yapıyor.

15- BD

Bizleri hasta eden mikroplar, bunlarla mücadele etmek için kullandığımız (ve de yanlış kullandığımız) ilaçlara gittikçe daha dirençli hale geliyorlar. Bir tahmine göre, mikroplara direnç 2050 yılına kadar yılda 10 milyon kişinin ölmesine yol açacak. İlaca dirençli tüberkülozü hemen saptayan testi ve enfeksiyon önleyen ekipmanı dahil BD ürünleri mikrop direnciyle mücadeleye yönelik araçlar. BD aynı zamanda enfeksiyona hızlı ve kesin tanı koymak ve tedavi etmek İçin de sağlık görevlilerini eğitiyor. Uganda’da BD’nin yardımıyla TB testi için bekleme süresi üç haftadan üç güne geriledi; bu da, hastanın tedavi edilmeme ya da yanlış ilaç verilme olasılığını düşürüyor.

16- Apple

Küresel bir elektronik devi gittikçe büyüyen e-atık sorununu ele alıyor. Austin’deki endüstriyel parkın ücra bir köşesinde, Apple Maps’te göze çarpmayacak kadar gizli bir lokasyonda Apple’ın en son teknolojilerinden biri için hummalı bir çalışma yürütülüyor. Cam fanusun içinde otomatik robot kolları hızla ve büyük bir kesinlikle döner bantta sola, sağa, yukarıya, aşağıya doğru hareket ediyor. Mavi laboratuvar önlük giymiş, güvenlik gözlükleri ve eldivenleri olan bir dizi teknisyen, camlı oda içindeki eksi 45 derece soğuğun yarattığı sisin kollardan birinin etrafını sarmasını izliyor. Yüksek sesli mekanik dövme sesi durağan bir tok, tok, tok sesiyle çalışan makinelerin sesini bastırıyor.

17- EssilorLuxottica

Küresel bir gözlük şirketi 75 sent gibi cüzi bir rakama gözlük satıyor. Dünyanın önde gelen gözlük üreticisi EssilorLuxoticca dünyada çok düşük gelir düzeyine sahip ülkelerdeki 2,5 milyar insan için hem uygun fiyatlı hem de şık bir gözlük serisi tasarladı; serinin adı 2.5 New Vision Generation (2.5NVG). Şirket yoğun bir mühendislik çalışmasının ardından 50 sent gibi çok düşük maliyetli gözlükler üretiyor; bu gözlükler yoksul ülkelerde üç, dört günlük kazanca eşdeğer bir fiyattan pazarlanıyor.

18- Chr. Hansen

Gıda israfı ciddi bir global sorun ancak gıdayı koruyan sentetik kimyasallar da sorun yaratıyor. Danimarkalı biyo bilim kuruluşu 30 bini aşkın “yararlı bakteri” cinsi üretiyor; bu bakteriler yoğurdun raf ömrünü uzatan laktik asit kültüründen tarımda antibiyotik ve böcek ilacı kullanımını azaltan mikrobik ürünlere kadar çeşitli amaçlara hizmet ediyor.

19- Anheuser-Busch InBev

Gelişmekte olan ülkelerdeki çiftçiler genellikle ürünlerini resmi kaydı olmayan nakit anlaşmalarıyla satıyorlar. AB InBev startup BanQu’yla işbirliği yaparak Zambiya ve Uganda’daki binlerce çiftçiye blockchain destekli tedarik zinciri yazılımı sundu; böylece çiftçiler kredi olanakları v.b. yardımcı mali kaynaklar yaratabiliyorlar.

Rickmansworth, Hertfordshire, England, UK – September 21st 2019: Sign outside multinational construction and development company Skanska’s UK head office reading we build for a better society.

20- Skanska

İsveçli inşaat devi Paris İklim sözleşmesinde belirtilen çevreci sürdürülebilirlik standartlarına harfiyen uyuyor; bu da çok fazla kaynak tüketimi gerektiren bir sektörde kolay bir iş değil. Bu taahhüdü New York’taki LaGuardia Havaalanı’nın yeni B terminalinin inşaatı gibi devasa altyapı projelerinin mümkün mertebe sürdürülebilir sertifikasyonlarla inşa edilmesi anlamına geliyor.

21- Accenture

Afrika’nın kırsal kesiminde sağlık profesyonelleri bulmak zor olabilir. Çözüm mü? Yerel “sağlık çalışanları”nı temel tanı testlerini sunacak ve çevrelerindekileri daha karmaşık sağlık hizmetleri bulabilecek yerlere yönlendirecek şekilde eğitmek. Accenture Kenya’da bu tip 35 bini aşkın çalışanı eğitti ve bu eğitilen kişiler de 3,5 milyon insana ulaşıyor.

22- IBM

Yılda 600 milyon kişi mikroplu/zehirli gıdalar nedeniyle hastalanıyor. Bu rakamı düşürmek amacıyla IBM, salgınları daha hızlı kontrol altına alabilmek için gıda akışını izleyecek blockchain tabanlı yazılım geliştirdi. Food Trust adlı ürün takip yöntemi 100’ü aşkın yetiştirici, üretici ve satıcıyı kapsıyor (buna bakkaliye devleri Walmart ve Albertsons dahil).

23- Xylem

Xylem’in Decision Intelligence’ı akışı izlemek ve borulardaki kaçakları hemen belirlemek amacıyla basınç sensörleri kullanıyor. Xylem’in veri analizi aynı zamanda kentlerin altyapılarını yeniden tasarlamalarına yardımcı oluyor: Indianapolis, South Bend’de Xylem kanalizasyon suyu karışmasını yüzde 70 oranında azaltırken, 3 buçuk milyar metreküp kirli H20 yerel su kaynaklarından temizlendi. 

24- Intel

Intel 2018 ‘de teknolojinin en cesur çeşitlilik hedeflerinden birini gerçekleştirdi: Nitelikli işgücünün yüzde 14,6’sı azınlıklardan oluşuyor (AfroAmerikan, Hispanik ve Amerikan yerlileri). Şimdi ise arz zincirini çeşitlendiriyor: 2020’den itibaren kadınlar, azınlıklar, veteranlar, LGBT ve engelli insanlardan oluşan tedarikçiler aracılığıyla en az 1 milyar dolar harcayacak.

25- Vodacom

Güney Afrika’nın devasa kamu sağlığı sisteminde, yerel bazda belli başlı ilaçların bulunamaması sık rastlanan bir durum. Ülkenin bir numaralı mobil telefon hizmet sağlayıcısı Vodacom tedarik zincirini daha şeffaf hale getirecek bir aplikasyon oluşturmak için devreye girdi; bu aplikasyon stoklar azaldığında eczacıların uyarıda bulunmasını ve envanteri yönlendirmesini sağlıyor. 

26- Dow Chemical

Önemli bir plastik üreticisi olan Dow yeniden dönüştürülmüş plastiği asfaltla karıştırarak daha ucuz, daha çevre dostu ve sıradan otoyollarına göre daha dayanıklı yol yüzeyleri yaratıyor. Dow şimdiye kadar yalnızca yaklaşık 100 km’lik bir yol inşa etti ancak bu da çöplüklerden yalnızca 200 ton plastik eksiltebildi. Vietnam, Meksika, Brezilya ve Filipinler’de de yeni projeler sırada.

27- GoodRx

Milyonlarca Amerikalı reçetelendirilen ilaçları alamıyor; bunun nedeni ise sıklıkla uygun fiyata bulamamaları. GoodRx’in bedava, reklam destekli web sitesi tüketicilerin dükkânları karşılaştırmalarını ve 70 bin kadar eczaneyi tarayarak indirimli fiyatları bulmalarını sağlıyor. GoodRx 2011 yılında kurulduğundan beri 100 milyon kişinin 10 milyar dolardan fazla tasarruf yapmasına aracı oldu.

28- MOD Pizza

Hızlı pizza trendi MOD’a yaradı. 2008 resesyonunda kapıları açmasından beri ABD ve İngiltere’de yaklaşık 450 mağazaya ulaşarak, geçen yıl 398 milyon dolar elde eti. MOD’da yemek servisi yapan insanlar servis yaptıkları yiyecekler kadar dikkat çekiciler. Yaklaşık 8 bin çalışanın yüzde 38’den fazlası genellikle istihdam pazarından dışlanan insanlardan oluşuyor. MOD yerel organizasyonlarla işbirliği yaparak düşük gelirli gençleri işe alıyor; bunlar entelektüel, fiziki ya da gelişim yetersizlikleri olan ya da eskiden hapse girmiş kişiler. Özellikle de işsizlik rakamlarında önemli pay oluşturan eski mahkumları işe alması yaşamsal bir fark yaratıyor.

29- L’Oréal

Dünyanın en büyük kozmetik markası Sharing Beauty With All Initiative’le iki amaca hizmet ediyor: Çalışanlarını temel maddeleri sürdürülebilir yollardan elde edecek şekilde eğitiyor ve planı da bu çalışanlara- çoğu gelişmekte olan ülkelerdeki kadınlar-elde edilen ödüllerin büyük bir bölümünü sunmak. Nemlendirici karite yağı için önemli bir hammadde kaynağı olan Burkina Faso’da L’Oréal karite yağını elde etmek ve işlemek için 37 bin kadar kadını eğitirken, ağaç kesimini de sınırladı. Aynı zamanda bazı aracıların rollerini de kısıtlayarak, çiftçilerin gelirini artırdı. Madagaskar ve Hindistan’daki kadınlar da aynı şekilde L’Oréal’in bu tür girişimlerinden yararlanıyorlar.

30- Prudential Financial

Prudential 30’u aşkın kentte şimdiye kadar 5,6 milyar dolar taahhüt ederek “olanakları yetersiz” yörelerde uygun bütçeli konut inşaatını destekledi. Çabaları özellikle bulunduğu kentte daha da belirgin; New York’ta konut yetersizliği fiyatların aşırı şişmesine yol açtı. Belediye Başkanı Ras Baraka Fortune’a verdiği demeçte, Prudential’ın “Newark’taki konut fiyatlarının uygun düzeyde tutulmasında lider” olduğunu belirtti. Prudential’ın fonladığı konutlar düşük geliri kiracılar için birimlerin yüzde 40’ını oluşturuyor.

31- Lloyds  Banking Group

Para sıkıntısı ve zihinsel sağlığa yönelik tehditler kolaylıkla birbirini besleyebilir. Lloyds müşterilere danışmanlık hizmeti sunarak, yanlış hareketler yapmaktan ya da gereken yerde harekete geçmemekten kaçınmalarını sağlıyor. Banka 500 kadar çalışanını zihinsel sağlık yardımcısı olacak şekilde eğiterek, iş arkadaşlarının sıkıntılarla başa çıkmalarına da yardımcı oluyor.

32- Best Buy

Devasa perakendeci müşterilerin elektroniği sürdürülebilir bir şekilde kullanmalarına yardımcı oluyor. Best Buy çalışanlarını tüm ürün kategorilerinde enerji açısından verimli modelleri ön plana çıkarmaları için eğitiyor. E-atıkla da mücadele ediyor: 2009 yılından beri bini aşkın mağazasında 900 bin ton tüketici elektroniği yeniden dönüştürülerek tonlarcası çöplüklere gönderilmedi.

33- Narayana Health

Açık kalp ameliyatı: 3,500 $. Endoskopi: 14 $. Narayana Amerikalıların zihinlerini allak bullak eden fiyatlara sağlık hizmeti sunuyor. Halen 24 hastanesi olan grup (Hindistan’daki hariç) kısmen, yetenekli çalışanlarını akıllıca kullanarak  tedaviyi daha uygun fiyatlı hale getiriyor: Kıdemli cerrahlar yalnızca bir ameliyatın en zor kısmında müdahil oluyorlar ve ABD’de bir doktorun yapabileceğinin kabaca dört katı kadar ameliyat gerçekleştiriyorlar. Narayana yılda 2,5 milyon hastaya ulaşıyor; bu da geçen mali yılda 409 milyon dolar gelir ve 9 milyon dolar kâra eşdeğerdi.

34- Poet

Poet mısır koçanlarını çeşitli şekillerde değerlendiriyor. Dünyanın bir numaralı biyo yakıt üreticisi ekini etanole çeviriyor ancak aynı zamanda bu işlemden arta kalanları da değerlendiriyor ve atığı azaltıyor. Mısır koçanından besleyici maddeler bakımından zengin hayvan yemi ve yolları sıcağa daha az duyarlı ve daha dayanıklı kılan Jive adlı bir asfalt “canlandırıcısı” üretiyor.

35- Illumina

Illumina’nın teknolojisi genomik sekanslamayı daha hızlı ve daha ucuz kıldı; bu da hayat kurtarabilecek bir durum. Rady Children’s Institute for Genomic Medicine’in CEO’su Stephen Kingsmore ender rastlanan genetik bozuklukları olan bebeklerin genomlarının yalnızca 20 saatte sekanslanabileceğine dikkat çekiyor; böylece birkaç gün ya da haftada tedavi sunabilmek mümkün.

36-Duolingo

Eğitim en önemli eşitleyici faktör olabilir ancak ne yazık ki eğitime erişim herkes için eşit derecede değil. Nitekim yaygın yoksulluğun pek çok kişiyi okuma yazma öğrenmekten mahrum bıraktığı Guatemala’da doğup büyüyen Luis von Ahn da bu durumun farkına vardı. Böylece art arda yenilikler üreten ve MacArthur “üstün zeka” bursunu alan Von Ahn Carnegie Mellon’da arkadaşı olan bilgisayar mühendisiyle bir araya gelip Duolingo’yu yarattı; bedava, reklam destekli bir uygulama olan Duolingo 36 dilden herhangi birini öğrenmeyi kolaylaştırıyor. Dersler anlaşılması kolay, hareketli ve oyun oynar gibi eğlenceli.

37- Alibaba

E-ticaret devi Rural Taobao platformu kırsal kesimdeki tüccarların online ortamda mallarını satabilmelerine yardımcı olmak için Çin’de 30 bini aşkın kasabada hizmet merkezleri kurdu. 2018 yılında, Çin’in en yoksul bölgelerindeki satıcılar Alibaba kanalları aracılığıyla 8,9 milyar dolarlık mal sattılar ve 2019 yılının ilk yarısında da bu bölgelerden satılan malların toplam değeri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80 oranında arttı. Alibaba’nın büyük bir sıçrama kaydeden ve üzerinde satış da yapılabilen video akış platformu bin kadar kırsal kesim satıcısına video aracılığıyla ürünlerini nasıl pazarlayabileceklerini öğretmeyi taahhüt etti; böylece bu yıl bu platform aracılığıyla ilaveten 400 milyon dolarlık kırsal kesim ürünü sattırmayı hedefliyor.

38- JPMorgan Chase

Paris’in sıkıntılı banliyöleri, JP Morgan’ın girişimi olan ve ekonomik açıdan elverişsiz topluluklarda işle ilgili eğitim ve kredileri fonlayan Advancing Cities için verimli bir zemin. Finanse ettiği eğitim, dijital beceriler ya da konuk ağırlama gibi geleceğin işlerine odaklanıyor. Ancak bu yılki Paris programı geçmişle kuvvetli bir bağ oluşturdu. Nitekim iş ortakları arasında, insanlara taş kesimi ve marangozluk becerileri öğreten, saygın bir sendika olan Les Compagnons du Devoir var. Eğitime katılanlardan bazıları nisan ayında yangına maruz kalan Notre Dame’ın onarımında çalışıyor.

39- Baidu

Baidu  Çin’in uzak bölgelerinde sağlık hizmetlerine destek olmak için yapay zekadan yararlanıyor. İşte bir örnek: Basit bir taramayla göz hastalığını yüzde 94’lük bir doğruluk oranıyla saptayabilen bilgisayarlı görüntüleme. (Yalnızca 10 saniye sürüyor.) Baidu göğüs kanseri ve akciğer tıkanıklıkları gibi hastalıklar için de benzer teknolojiler geliştiriyor.

40- Corvus Energy

Hepimiz arabalar ve otobüsler için pil devriminin gerçekleştiğini biliyoruz. Peki ya, daha da kirli yakıtlar kullanan vapur ve gemilerden ne haber? Bir gemi tasarımcısı ve pil uzmanının kurduğu Kanadalı Corvus Energy zorlu deniz koşullarına dayanabilecek lityum-iyon pili geliştirdi. 2011 yılında da Corvus Siemens gibi prestijli bir şirkete ilk satışını gerçekleştirdi. Halen pilleri dünyadaki yaklaşık 300 elektrikli ya da hibrid aracı çalıştırıyor; üstelik bunlara yük ve yolcu gemileri de dahil. Bu son derece hızlı büyüyen bir iş: Geçen dört yılın her birinde Corvus’un büyüme hızı yüzde 100’ü geçti.

41­­­­- Hilton

Bir otel süitinde Arctic AC’yi (İsviçreli bilgisayar soğutma sistemleri üreticisi) boşu boşuna durdurmaya çalışan birisi Connected Room’u sevecektir. 2020 yılında yaklaşık 200 otele yerleştirilmesi beklenen bu sistem bir aplikasyon aracılığıyla misafirlerin ısıtma, soğutma ve havalandırmanın, ışıkların ve diğer sistemlerin emisyonlarını takip ve kontrol etmelerini sağlıyor. Bu, Hilton’un enerji tasarruf girişimi.

42- Etsy

Etsy nihayet kârlı hale geldi ve yeni CEO Josh Silverman şirketin sosyal rolü hakkında daha derinlemesine düşünüyor. Etsy bu yılın başında karbon azaltma projelerini fonlamak suretiyle, nakliyecilerin karbon emisyonlarını azaltan ilk e-ticaret platformu oldu. Etsy’nin bizzat organize etmediği nakliyatın (nakliyatı satıcıları hallediyor) emisyonlarını kontrol etmek zor olduğundan, Rocky Mountain Institute’ten Adam Klauber “dengelemenin en güvenilir ve uygulanabilir yöntem” olduğunu söylüyor. Etsy başkalarına da ilham kaynağı olabilir: Aralarında Etsy’nin de yer aldığı şirketlere yardımcı olan 3Degrees sürdürülebilirlik için belirlenen hedeflere ulaştı.

43- Philips

Yakın zamanda sağlık bakım ürünlerine odaklanan bu çok uluslu şirket enerji kullanımını azaltmada devasa adımlar attı; şirket ABD ve Hollanda’daki tesislerine enerji kaynağı olarak rüzgârı kullanıyor ve hedefi de 2020 yılında karbon nötr bir duruma ulaşmak. Aynı zamanda hem geniş ölçekte (hastanelerdeki MR sistemleri) hem de daha küçük çaplı (şarj edilebilir diş fırçaları) sistemlerde minimal enerji kullanımı için daha fazla ürün geliştiriyor.

44- Vinte  Viviendas

Vinte Meksika’nın orta sınıfı için bütçeye uygun hem de çevreye dost konutlar inşa ediyor. 2002 yılından beri sattığı 40 bin ev güneş panelleri ve elektrik masrafını yüzde 77’ye varan oranlarda düşüren termal izolasyon gibi özellikler içeriyor. Yeni inşaat projeleri okulları ve hastaneleri de kapsadığından, konutların uzun vadeli değeri de artıyor.

45- Land O’Lakes

ABD’deki üçüncü büyük tarım kooperatifi süper bilgisayarlardan çok süt ürünlerini işleyen çiftçileri ve traktörleriyle tanınıyor. Ancak 100 bin farklı toprak türü ve ekin üzerinde 30 yıllık hava verilerinin etkisini anlamak üzere verileri ezmek için muazzam bir bilişim gücü gerekiyor. Bunların tümü de çiftçiliği hem daha kârlı kılabilecek hem de çevre için daha iyi hale getirecek bir yapay zeka aplikasyonu yaratmayı hedefliyor. Eylül 2018’de geliştirilen Truterra Insights Engine yaklaşık 3 bin çiftlikte kullanımda. Ayrıntılı uydu haritalarını, diğer çiftçilik uygulamalarındaki verileri ve hava, toprak ve ekin simülasyonlarının sonuçlarını kullanarak, Truttera tarlanın her bir bölümünün nasıl işlenmesi gerektiğini tam olarak analiz ediyor. Çiftçi toprak koşullarının değişkenliğine göre fazla ya da az gübre ekleyebilir, erozyonu azaltacak koruyucu bitkiler kullanabilir ve hatta toprağa hiçbir şey ekmeyebilir.

46- NTT

Güney Afrika’daki korucular 2011 yılında korkunç bir gerçekle karşı karşıya kaldılar. Sayısız gergedan ölüyordu. Uzun zamandır korunmalarında görece bir başarı hikâyesi yazılmış olan türler birdenbire büyük bir saldırı altında kalmışlardı; üstelik bu kez saldırı tipik yerel avcılardan değil boynuzlarını satmayı amaçlayan organize suç örgütlerinden geliyordu. 2015 yılına gelindiğinde, dünyada geri kalan yaklaşık 30 bin gergedanın yüzde 80’inin yaşadığı Güney Afrika’da yetkililer her sekiz saatte bir, bir gergedanın öldürüldüğünü fark ettiler. Bunun üzerine Japon telekomünikasyon kuruluşu NTT devreye girerek o yıl, ülkenin özel rezerv alanlarından birinde teknolojisini kurdu. NTT hayvanları izlemek için drone ve nöbetçileri kullanmak yerine Cisco’yla çalışarak nöbetçilerin rezerve giren, çıkan insanları denetlemelerine yardımcı olacak sensörle çalışan denetim ekipmanları yerleştirdi. Sonuç çarpıcıydı; ilk iki yılda kaçak avlanmalar yüzde 96 azalırken, çitleri atlama ya da telleri kesme girişimleri hemen hemen sıfıra inmişti; 6 bin 200 hektarlık rezervde güvenliğin harekete geçme süresi de yedi dakikaya gerilemişti. NTT o zamandan beri bu çalışmalarını Afrika’daki başka rezervlerde de sürdürüyor.

47- Icon Group

Kanserin hızla yayılması kentlere özgü bir durum değil ancak nitelikli tedavi imkanı için aynı şey söylenemez. Avustralya’nın en büyük özel kanser tedavi sağlayıcısı Icon Group, Güneydoğu Asya’da ya da Avustralya’nın kırsal kesiminde olsun, tele tıp, uzaktan radyasyon tedavisi ve hizmet alamayan pazarlarda ortaklıklarla hastalara ulaşmayı hedefliyor.

48- Patagonia

Açık hava ekipman ve kıyafet üreticisi cesur bir çevre savunucusu. 2002 yılından beri satış gelirinin yüzde 1’ini yeşil davalara bağışlıyor. Ancak aynı zamanda kendi plastik sorununu da ele alıyor. Patagonia kıyafetlerinin yüzde 69’unu yeniden dönüştürülmüş malzemelerden üretiyor ve çevre kirliliğine yol açan mikro fiberleri nasıl azaltabileceğini araştırıyor.

49- Salesforce

Salesforce şirketlerin satış ölçümlerini takip etmelerini sağlayarak 13 milyar dolarlık bir iş kurdu; şimdi ise onların yeşil ölçümleri takip etmelerine de yardımcı oluyor. Bu yıl geliştirilen bir aplikasyon müşterilerinin kendi işlerindeki her tür elementin karbon emisyonlarını ölçmelerini ve analiz etmelerini sağlıyor; buna veri sistemlerinin tükettiği enerji ve çalışanlarının iş gezileri de dahil.

50- eBay

Bir e-ticaret devi eski usul perakendecilere e-ticaret devleriyle rekabet etmeyi öğretebilir mi? EBay yerel iş sahiplerinin yeni pazarlara erişim için dijital platformları kullanmalarına yardımcı olmak üzere 2018 yılında lanse edilen Retail Revival programıyla tam da bunu yapmaya çalışıyor. EBay sekiz haftalık bir eğitim programıyla birebir satış eğitimi sunuyor; bunu 10 aylık bir destek programı izliyor. Program yedi ülkede 10 kente ulaştı ve 450 satıcının yüzde 75’i de eBay için yeni. Şimdiden alıcıların yüzde 92’si satıcıların bulundukları eyaletlerin dışında ve bu da ufkun genişliğini, gelir çeşitliliğini ortaya koyuyor.