Uluslararası sanat eseri taşımacılığının önemli şirketlerinden Asya Nakliyat, Türkiye’nin tek özel iklimlendirilmiş sanat deposunda değeri milyonları aşan sanat eserlerine ev sahipliği yapıyor. Şirket ayrıca Atatürk’ün Selanik’teki evinden İstanbul Bienali’ne, Contemporary Istanbul’a kadar birçok projede yer alarak kıymetli eşya ve sanat eseri taşıyor.
Sanat günümüzün önemli yatırım araçlarından biri. 67 milyar dolara ulaşan küresel sanat pazarında, geçtiğimiz yıl koleksiyonerlerin yüzde 65’i ve sanat profesyonellerinin yüzde 81’i yatırım amacıyla bir sanat eseri satın aldı. 2019’un ilk yarısında sadece küresel açık artırma satışları 5.55 milyar dolara ulaştı. Sanat pazarındaki gelişmeler bir yana, eksik bilgiden kaynaklanan bir takım yanlış saklama ve taşıma yöntemleriyle çoğu zaman milyonlarca dolar değerindeki sanat eserleri zarar görebiliyor.
Sanat eserinin zarar görmemesi için uygun nem ve ısı oranına sahip saklama koşullarının öneminden bahseden Asya Nakliyat Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Demirel, Türkiye’de iklimlendirilmiş deposu olan tek firma olduklarını sözlerine ekliyor. İstanbul Tuzla’da bulunan sanat deposu, yıl boyu yüzde 50 nem ve 19 derece sıcaklığa sahip. Olası bir yangın ihtimaline karşı depoda argon gazı kullanıyor. Esere zararı bulunmayan argon gazı ortamdaki oksijeni anında yok ederek yangını söndürüyor.
Kör noktası olmayan kamera kayıt sistemi ile korunan depo şu ana kadar Andy Warhol’dan Edvard Munch’e kadar birçok sanatçının eserine ev sahipliği yapıyor. İlk Bienal başladığında yıllarca taşımacılığını Asya Nakliyat gerçekleştiriyor. Ardından Pera Müzesi, İstanbul Modern Sanat Müzesi, Salt, çeşitli koleksiyonerler, Kültür Bakanlığı, ünlü sanatçı ve sanat galerileri de müşteri portföyüne ekleniyor. En son nakliyesi yapılan projelerden biri de Contemporary Istanbul’a gelen yurt dışı galerileri oldu. Eserlerin tüm nakliye süreçlerinden şirket sorumluydu.
Ebru Demirel, “Tecrübeli bir nakliyeci olmak, sanat eseri nakliyesinde de iyi olunacağı anlamına gelmiyor” diyerek, Asya Nakliyat ekibinin sanat taşımacılığıyla ilgili özel eğitim aldığından bahsediyor. Sanat eseri taşımacılığında eseri elleçleme dahil olmak üzere mekanik veya doğal herhangi bir hasardan korumak için en uygun paketleme yöntemi seçiliyor. Paketleme eserin türüne, malzemesine ve boyutuna göre değişiklik gösteriyor. Paketleme sürecinin bir nevi sanat eseri yaratma sürecine dönüştüğünü söyleyen Asya Nakliyat Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Banu Demirel, “Eserin ihtiyacına bağlı olarak, belirli bir süre ısı ve nemi sabit tutabilen sandıklar imal ediyoruz” diyor.
TÜRKİYE’DEN BELÇİKA’YA 255 SANAT ESERİ
Asya Nakliyat’ın sanat eseri taşımacılığındaki en uzun soluklu çalışmalarından biri de Europalia Kültür Sanat Festivali kapsamında gerçekleştiriliyor. 2015 yılında Türkiye Avrupa’nın en prestijli kültür ve sanat festivallerinden Europalia Kültür Sanat Festivali’ne konuk ülke olarak davet edildi. İki senede bir yapılan uluslararası sanat festivali kapsamında Asya Nakliyat, Türkiye’den 30’un üzerindeki müzeden paketledikleri sanat eserlerini kargo uçağı ile Belçika’ya götürüyor. Eserlere zarar gelmemesi için ciddi bir ön hazırlık süreçlerinin olduğundan bahseden Ebru Demirel, “Europalia en heyecan verici işlerden biriydi. Süreç olarak da en uzun olandı” diyor. Bazıları şimdiye kadar hiç sergilenmemiş 255 sanat eseri, “Anadolu: Sonsuzluğun Evi” isimli sergide festival boyunca sergilendi.
Uluslararası nakliye sektöründeki faaliyetlerine 1963 yılında başlayan Asya Nakliyat’ın sanat eseri nakliyesi ve depolamasında da 30 yıllık bir tecrübesi bulunuyor. Ankara’da baba İlhan Demirel tarafından kurulan şirket, ilk olarak buradaki büyükelçiliklerle çalışmaya başlıyor. Ebru Demirel, “İtalyan, Alman, İngiliz gibi farklı kültür odaları zaman zaman Ankara’ya sergi getirirdi. Biz de o sergileri taşırdık. Zamanla taleplerin ve ülkedeki sanat etkinliklerin artması ile bizde bu alanda geliştik” diyor. Şirketin ayrıca Ankara, İstanbul, İzmir ve Adana’da bulunan kapalı depo sahalarında eşya saklama hizmeti veriliyor.
Ebru Demirel, 1992 yılında aile işletmesine katılıyor, 2013 yılında ise şirketin yönetim kurulu başkanlığını devralıyor. Ebru Demirel, iki kız kardeşi Hülya ve Banu Demirel ile birlikte şirketi yönetiyor. Üç kız kardeş, erkek egemen olarak bilinen bir sektörde önemli başarılara imza atıyor. 2019 yılında Ebru Demirel, 70 yıllık bir kuruluş olan Uluslararası Taşımacılık Federasyonu (FIDI)’nin tarihindeki ilk kadın yönetim kurulu başkanı seçiliyor. Demirel, görevini 2021 yılında Fransa’da yapılacak genel kurula kadar sürdürecek.
