Amerikalı soya fasulyesi üreticileri, şimdiye kadar en önemli müşterileri olan Çin’den bu sezon hiçbir sipariş almadıkları için alarm zilleri çalıyorlar. Normalde ABD’deki hasatın yüzde 25’i Çin’e gidiyor. Ancak fiyatların son üç yılınkinin yüzde 40 altında olduğu ve üretim masraflarının da arttığı bir ortamda, yüz binlerce çiftçi iki ülke arasında ticari bir anlaşmaya varılmaması halinde zarara uğrayacak.
Amerikan Soya Fasulyesi Birliği başkanı Caleb Ragland, ülkenin 500 bin soya fasulyesi üreticisinin karşı karşıya olduğu krizle ilgili ciddi bir uyarıda bulundu; çektiği Tik Tok videosunda, “Şu anda çok zor durumdayız” dedi. CNN’deki söyleşisinde de, Çin’in Amerikan tarımı için ne kadar önemli olduğunun altını çizdi: “Çin, tüm diğer yabancı müşterilerimizin toplamından daha fazla soya fasulyesi alıyor” diyerek, ABD’nin soya fasulyesinin yüzde 50’sinin ihraç edildiğini ve Çin’in de toplam talebin dörtte birini oluşturduğunu kaydetti.
Çin siparişlerinin olmaması, normal ticaret faaliyetlerinden önemli bir uzaklaşmayı temsil ediyor. Çin ABD’nin toplam soya fasulyesi satışlarında yüzde 25 üzeri bir paya sahipken, yıllık satışların kabaca üçte biri normalde yılın bu mevsiminde rezerve ediliyor. Ancak şu anda bu siparişler sıfır. Ragland’ın kendi tarlası da halihazırda 750 bin dolar zararda ve açığı kapatmak için mecburen kredi çekecek. Ragland, ülkede 500 bin soya fasulyesi çiftçisinin benzer zorluklarla karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Soya fasulyesiyle ilgili sıkıntılar aslında bireysel çiftliklerin ötesine uzanıyor. Tarım ABD ekonomisine yılda 9,5 trilyon dolar katkıda bulunuyor ve bu rakam ülkenin yıllık toplam ekonomik üretiminin yüzde 18,7’sini oluşturuyor. Tarım sektörü dolaylı ve doğrudan bir milyonu aşkın Amerikan istihdamını destekliyor; soya fasulyesi ihracatı tek başına çiftçilikte, imalatta, ulaştırmada ve bağlantılı sektörlerde 231 bini aşkın iş yaratıyor.
2023 yılında, her 1 milyar dolarlık ABD tarım ihracatı yaklaşık 5997 işi destekledi. Soya fasulyesi ve mısır ihracatı tek başına 212,500 işi destekledi.
ABD-Çin ticaret gerilimleri global soya fasulyesi ticaret faaliyetlerini de kökten değiştirdi. ABD soya fasulyesi halen Güney Amerikalı rakiplerine kıyasla misilleme niteliğinde yüzde 20’lik bir gümrük vergisiyle karşı karşıya; diğer vergilerle birleştiğinde Amerikan soya fasulyesindeki toplam vergi oranı yüzde 34’e çıkıyor.
Çin ABD’ye alternatif olarak, Brezilya’dan soya fasulyesi ithalatını artırdı. İthalat özellikle temmuz ayında rekor kırdı. Brezilya mart ayında yaklaşık 15,7 milyon ton soya fasulyesi ihraç etti; bunun dörtte üçü Çin’e gitti; bu şimdiye kadar Çin’e ihraç edilen en yüksek aylık miktar. Çin 2024 yılında toplam soya fasulyesi ithalatının yüzde 71’ini Brezilya’dan gerçekleştirdi. (Kaynak: Fortune.com)