Cari açık da beklenilenin üzerinde geldi

0
25

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan cari işlemler açığı, ocak – ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 19 milyar 308 milyon dolar azalarak 33 milyar 141 milyon dolara geriledi.
 
Türkiye’nin cari işlemler açığı ekim ayında 2 milyar 27 milyon dolar, yıllıklandırılmış bazda ise 45 milyar 726 milyon dolar oldu. Piyasanın beklentisi 1.9 milyar dolar açık olması yönündeydi.
 
Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 16 milyar 428 milyon dolar azalarak 50 milyar 51 milyon dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2 milyar 200 milyon dolar artarak 23 milyar 302 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir açığının 833 milyon dolar azalarak 7 milyar 323 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.
 
Seyahat gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyar 738 milyon dolar tutarında artarak 26 milyar 563 milyon dolara, seyahat giderleri de 177 milyon  dolar tutarında artarak 4 milyar 170 milyon dolara ulaştı.
 
Birincil gelir dengesi altında yer alan yatırım gelirinden kaynaklanan net çıkışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre 920 milyon dolar azalarak 7 milyar 8 milyon dolar olmuşken, ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 153 milyon dolar azalarak 931 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Merkez Bankası ekim ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, yurt dışına tahvil ihraçları yoluyla ocak-ekim döneminde bankalar 10 milyar 399 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.
 
TCMB 2014 yılı ekim ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Verilere göre, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar, bir önceki yılın ocak-ekim dönemine göre 2 milyar 517 milyon dolar artarak 4 milyar 718 milyon dolar tutarında gerçekleşti.
 
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net yükümlülükler, bir önceki yılın ocak-ekim dönemine göre 605 milyon dolar artarak 10 milyar 47 milyon dolar oldu.
 
Portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında ocak-ekim döneminde 2 milyar 15 milyon dolar tutarında net alım yaptı. Ekim ayında kaydedilen 432 milyon dolar tutarındaki net alım işleminin 246 milyon doları banka hisselerinde yaşandı.
 
Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, ekim ayındaki 382 milyon dolar tutarında net alıma rağmen yılın 10 aylık döneminde 861 milyon dolar tutarında net satım yaptı.
 
Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla ekim ayında bankalar 2 milyar 506 milyon dolar net borçlanma ile birlikte on aylık dönemde 10 milyar 399 milyon dolar net borçlanmaya gitti.
 
Diğer yatırımlar altında, bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları on aylık dönemde 408 milyon dolar artarken, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduatı aynı dönemde 928 milyon dolar azaldı.
 
Yurt dışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 2 milyar 146 milyon dolar net çıkış meydana geldi.
 
Genel Hükümetin yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, ekim ayındaki 317 milyon dolar tutarındaki net kullanıma rağmen on aylık dönemde 650 milyon dolar net geri ödeme yapıldı.
 
Bankacılık sektörü, uzun vadeli kredilerde 5 milyar 634 milyon dolar, kısa vadeli kredilerde de 3 milyar 521 milyon dolar tutarında net kullanım gerçekleştirdi. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı 3 milyar 439 milyon dolar oldu. Bir önceki yılın aynı döneminde ise 547 milyon dolar net kullanım gerçekleşmişti.
 
Rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler 4 milyar 365 milyon dolar tutarında arttı.  

Merkez Bankası geçici verilerine göre, Türkiye’nin 2013 Ocak-Ekim ve 2014 Ocak-Ekim dönemi cari işlemlerdengesindeki gerçekleşmeler şöyle (milyon dolar):
 

  2013 2014 2014 2014
  Ocak-Ekim Eylül Ekim Ocak-Ekim
CARİ İŞLEMLER HESABI -52.449 -2.299 -2.027 -33.141
Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi (A+B+C) -53.533 -2.438 -2.143 -34.072
Mal ve Hizmet Dengesi(A+B) -45.377 -1.621 -1.446 -26.749
 DIŞ TİCARET DENGESİ -66.479 -5.045 -4.645 -50.051
      Toplam Mal İhracatı 132.498 14.655 13.786 141.027
      Toplam Mal İthalatı 198.977 19.700 18.431 191.078
      Genel Mal Ticareti (Ödemeler D. Tanımlı) -56.988 -4.408 -4.296 -48.865
         İhracat 129.122 14.596 13.735 137.715
         İthalat 186.110 19.004 18.031 186.580
      Net Transit Ticaret Geliri 183 11 7 175
      Parasal Olmayan Altın -9.674 -648 -356 -1.361
 HİZMETLER DENGESİ 21.102 3.424 3.199 23.302
      İşlem Gören Mallar 81 7 5 60
      Tamir ve Bakım Hizmetleri -163 -19 -15 -209
      Taşımacılık 3.029 462 465 3.707
      Seyahat 20.832 3.352 3.003 22.393
      İnşaat Hizmetleri 605 52 120 881
      Sigorta Hizmetleri -608 -36 -28 -395
      Finansal Hizmetler -458 -156 -103 -830
      Diğer Ticari Hizmetler -1.592 -160 -192 -1.702
      Resmi Hizmetler -656 -192 -109 -1.150
      Diğer Hizmetler 32 114 53 547
 BİRİNCİL GELİR DENGESİ -8.156 -817 -697 -7.323
      Ücret Ödemeleri -228 -32 -35 -315
      Yatırım Geliri -7.928 -785 -662 -7.008
         Doğrudan Yatırım -3.277 -127 -107 -2.072
         Portföy Yatırımları -1.347 -362 -186 -1.846
         Diğer Yatırımlar -3.304 -296 -369 -3.090
 İKİNCİL GELİR DENGESİ 1.084 139 116 931
SERMAYE HESABI -96 -3 0 -54
FİNANS HESABI -50.959 -2.550 -3.946 -27.279
 Doğrudan Yatırımlar -7.241 -609 -416 -5.329
      Net Varlık Edinimi 2.201 188 286 4.718
      Net Yükümlülük Oluşumu 9.442 797 702 10.047
 Portföy Yatırımları -22.716 -1.410 -1.961 -15.440
      Net Varlık Edinimi -2.811 -83 1.311 2.012
      Net Yükümlülük Oluşumu 19.905 1.327 3.272 17.452
 Diğer Yatırımlar -32.534 -82 -3.029 -10.875
      Efektif ve Mevduatlar -14.512 1.402 -1.610 -1.208
         Net Varlık Edinimi -5.961 1.692 -990 -520
         Net Yükümlülük Oluşumu 8.551 290 620 688
      Krediler -14.380 -1.937 -1.636 -9.836
         Net Varlık Edinimi 413 307 77 2.108
         Net Yükümlülük Oluşumu 14.793 2.244 1.713 11.944
      Ticari Krediler -3.268 486 234 635
         Net Varlık Edinimi 282 817 -82 -74
         Net Yükümlülük Oluşumu 3.550 331 -316 -709
      Diğer Varlıklar ve Yükümlülükler -374 -33 -17 -466
         Net Varlık Edinimi 188 0 1 -12
         Net Yükümlülük Oluşumu 562 33 18 454
      Özel Çekme Hakları, SDR (Net Yük.) 0 0 0 0
 Rezerv Varlıklar 11.532 -449 1.460 4.365
NET HATA NOKSAN 1.586 -248 -1.919 5.916