Borsa İstanbul bünyesindeki şirketlerin halka açıklık oranı 2015 yılı birinci çeyrek itibarıyla yüzde 40 seviyesinin üzerine çıktı.
Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) iş birliğinde hazırlanan Borsa Trendleri Raporu’nun 12. sayısında 2015’in ilk çeyreği değerlendirildi. Raporda, 2015 yılının ilk çeyreğinde halka arzların bir önceki dönemlere göre nispeten daha durgun olduğu görüldü.
Üç aylık dönemde Borsa İstanbul Pay ve Gelişen İşletmeler Piyasası’nda gerçekleşen üç halka arzdan 42 milyon liralık hasılata ulaşılırken, gerçekleşen üç halka arzda da yabancı satışı bulunmuyor.
2013 yılından bu yana trend incelendiğinde hem halka açıklık hem de fiili dolaşım oranlarında yükseliş yaşanıyor. Borsa İstanbul bünyesindeki şirketlerin halka açıklık oranı 2015 yılı birinci çeyrek itibarıyla yüzde 40 seviyesinin üzerine çıktı. Bu artış ile Borsa İstanbul’un piyasa derinliğinin günden güne arttığı, piyasanın etkinliğinin ve işlem hacminin yükselmesine olumlu katkı sağladığı görülüyor.
31 Mart 2015 itibarıyla en yüksek halka açıklık oranına sahip endeks ticaret endeksi iken fiili dolaşım oranları karşılaştırılmasında banka endeksi yüzde 37 ile en yüksek orana sahip endeks oldu.
Yılın ilk çeyreğinde liranın değer kaybı ve artan volatilitenin etkisiyle işlem hacimlerinde ciddi artış yaşandığı görülüyor. Teknoloji endeksi bu yükselişten yüzde 340 artış ile en büyük payı alırken sınai endeks yüzde 95 yükselişle ikinci sırada geldi. Borsa İstanbul’da gerçekleşen işlem hacminin yarısına yakınının geçtiği banka endeksinde ise geçen çeyreğe göre yüzde 23 bir önceki yıla yüzde 43 artış yaşandı.
İlk çeyrekte 815 milyon dolarlık çıkış yaşandı
Rapora göre, Türk Lirası’nın özellikle dolar karşısındaki değer kaybının ilk çeyrekte hızlanmasının sonuçları endekslerden para çıkışı olarak da kendini gösterdi. BIST Tüm endeksinden ilk çeyrekte toplamda 815 milyon dolar tutarında bir para çıkışı kayıtlara geçti.
En yüksek para çıkışı ise 447 milyon dolar ile banka endeksinde görüldü. Sadece holding ve yatırım endeksiyle teknoloji endeksine nette para girişi yaşandı.
2015 yılının ilk çeyreğinde yabancıların BIST Tüm işlem hacmindeki payı yüzde 23 olarak gerçekleştiği, hem bir önceki çeyreğe hem de 2014 yılının aynı dönemine göre yükseldiği görüldü. Yabancıların en yüksek işlem hacmi yüzde 30 ile BIST Ticaret’te, en düşük işlem hacmi ise yüzde 5 ile BIST Teknoloji’de gerçekleşti.
Geçen yılın aynı dönemine kıyasla yabancıların payı BIST Sınai ve BIST Teknoloji’de düşerken, en fazla BIST 30, BIST Hizmetler ve BIST Banka olmak üzere diğer tüm endekslerde yükseldi.
Borsa İstanbul’daki 1 milyon 69 bin yatırımcının sadece 9 bin 833’ü yabancı iken, yabancı yatırımcıların işlem hacmindeki payı yüzde 23, piyasa değerindeki payı ise yüzde 63 seviyesinde. Yabancıların elindeki hisse senetlerinin toplam değeri 152 milyar lira düzeyinde bulunuyor.
Yerli kurumsal yatırımcı sayısı henüz çok sınırlıyken toplam piyasa değerindeki payları yüzde 19 seviyesinde. Piyasa değeri yüzde 37 olan yerli yatırımcıların hisse senetlerinin toplam değeri 89 milyar lira düzeyinde.
Bu yılın ilk çeyreğinde Borsa İstanbul’da en yüksek portföy değerine sahip ilk üç ülkenin değişmezken bunlar ABD, İngiltere ve Lüksemburg olarak sıralandı. ABD’de yerleşik bin 411 yatırımcı toplam yabancı yatırımların 3’te 1’ine sahipken, ilk iki sırada yer alan ABD ve İngiltere adresli yatırımcılar, toplam portföyün yarısını elinde tuttu.
Geçen yılın son günlerinden itibaren liranın dolar karşısında değer kaybı başlayarak, 2015’in ilk günlerinden itibaren devam etti. Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybının tarihi rekor seviyeleri ulaşmasıyla Borsa İstanbul’da işlem gören birçok şirketin piyasa değeri olumsuz etkilenerek, yılın ilk çeyreğinde tüm endekslerde düşüş görüldü.
Yılın ilk çeyreğinde piyasa değeri olarak BIST Tüm endeksi lira bazında yüzde 7 düşüş gösterirken dolar bazındaki düşüş 17 seviyesine ulaştı. En büyük düşüş, gelişmelerden en hızlı ve fazla etkilenen banka endeksinde görülürken, Türk Lirası ve Amerikan Doları bazında sırasıyla yüzde 15 ve yüzde 25 azaldı.
