Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ile Betam’dan Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Mine Durmaz tarafından hazırlanan ‘İşgücü Piyasası Görünümü: Aralık 2015’ notunda, ‘Ekim dönemi için Betam tahmin modeli mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının değişmeyerek yüzde 12.4 olarak kalacağını tahmin etmektedir’ denildi ve şu değerlendirme yapıldı:
“Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik, Eylül 2015 döneminde bir önceki döneme kıyasla 0,1 yüzde puan azalarak yüzde 12,4 olarak kaydedilmiştir. Haziran 2015’ten
beri ilk defa sanayi istihdamında artış gözlenmiş, bir önceki aya kıyasla sanayi istihdamı Eylül 2015 döneminde 75 bin artmıştır. Eylül 2015’te Ağustos ayında kıyasla tarım dışı işgücü 176 bin, istihdam ise 178 bin artarken, tarım dışı işsiz sayısı 2 bin azalmıştır. Betam tahmin modeli Ekim 2015 dönemi için mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının değişmeyerek yüzde 12,4 olacağını tahmin etmektedir.
İSTİHDAMDA VE İŞGÜCÜNDE PARALEL ARTIŞLAR
TÜİK’ in açıkladığı işgücü verilerine göre Eylül 2015 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işgücü 817 bin(yüzde 3,5), tarım dışı istihdam 786 bin (yüzde 3,8), tarım dışı işsiz sayısı ise yıllık 31 bin kişi artmıştır. Tarım dışı istihdam ve işsizlikteki artışların benzer seviyelerde olmasına paralel olarak tarım dışı işsiz sayısındaki değişim kısıtlı kalmıştır.
MEVSİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK AZALDI
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Eylül 2015 döneminde Ağustos 2015 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 176 bin artarak 24 milyon 318 bin, tarım dışı istihdam ise 178 bin artarak
21 milyon 303 bin olmuştur (Şekil 2, Tablo 1). Ağustos 2015 dönemine kıyasla Eylül 2015 döneminde tarım dışı işsiz sayısı 2 bin azalmış,tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 12,5’ten 12,4’e düşmüştür.
Önümüzdeki ay tarım dışı işsizliğin sabit kalmasını bekliyoruz
Betam tahmin modeli Ağustos döneminden Eylül dönremine tarım dışı işsizlik oranın 0,1 puan azalarak yüzde 12,4’e gerileyeceğini öngörmüştü. Bu öngörünün gerçekleştiği görülmektedir. Ekim dönemi için
ise Betam tahmin modeli mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının değişmeyerek yüzde 12,4 olarak kalacağını tahmin etmektedir. Tahmin modelinin ayrıntılarına Betam internet sitesinden ulaşılabilir. Tahmin modelinde kullanılan Kariyer.net verilerinden ilan başına başvuru sayısı Şekil 3’de gösterilmektedir. Kariyer.net’in
verileri Betam tahmin modelinin girdilerinden biri olmakla birlikte tek etken değildir. Tahminde kullanılan konometrik modelde İŞKUR verileri, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişken kullanılmaktadır. Bütün etkenler değerlendirilerek oluşturulan tahmine göre Ekim 2015 döneminde tarım dışı işsizliğin sabit kalması öngörülmektedir.
SANAYİ VE HİZMETLERDE İSTİHDAM ARTTI
Mevsimsellikten arındırılmış sektörel verilere göre Eylül 2015 döneminde Ağustos 2015 dönemine kıyasla tarım sektörü hariç diğer tüm sektörlerde istihdam artışları gözlenmiştir. İstihdam sanayi sektöründe 75 bin, hizmetlerde 89 bin ve inşaat sektöründe 14 bin artmıştır. Diğer taraftan, tarım da ise istihdam 7 bin azalmıştır
