Türkiye Bankalar Birliği’nin mevduat, katılım ve yatırım bankalarına ilişkin ‘Türkiye Bankacılık Sistemi – Haziran 2014 Raporu’ yayınlandı. Buna göre 2014 yılının ilk yarısında bankacılık sektörü faiz gelirleri yüzde 26, faiz giderleri yüzde 56 oranında arttı. Kâr hacmi, yılın ilk altı aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre TL bazında yüzde 10 geriledi.
Raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
Bilanço toplamı, Haziran 2014 itibariyle, geçen yılın aynı dönemine göre TL bazında yüzde 20 oranında büyüyerek 1.730 milyar TL (815 milyar dolar) oldu.
Haziran 2013’e kıyasla, toplam aktifler mevduat bankalarında yüzde 20, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 33 oranında arttı.
Haziran 2014 itibariyle, geçen yılın aynı dönemine göre, toplam aktifler içinde kamu bankalarının payı 1 puan artarken, özel bankaların payı 2 puan geriledi. İlk çeyrekte payı 2 puan artan yabancı bankaların payı ise 1 puan artmıştır. Kredi stoku içinde, özel bankalarının payındaki düşüş 3 puana ulaştı. Yabancı bankalar toplam aktiflere paralel olarak mevduat ve krediler içindeki payını 1’er puan artırdı.
Alınan kamusal tedbirler nedeniyle başta bireysel krediler olmak üzere, kredi stoku büyüme hızı yavaşlamaya devam etti ve Haziran 2014 itibariyle yüzde 23 seviyesine geriledi.
Toplam Aktifler (Milyar dolar ve gsyih’ya oran)
Kredilerin toplam aktiflere oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 puan artarak yüzde 63 oldu. Mevduatın krediye dönüşme oranı, Haziran 2013’e göre 6 puan artarak yüzde 117’ye yükseldi. Haziran 2014 itibariyle, bu oran kamu bankalarında yüzde 102, özel bankalarda yüzde 115 ve yabancı sermayeli bankalarda yüzde 117 oldu.
Takipteki krediler beklentilerden daha olumlu bir performans gösterdi. Takipteki kredilerin toplam kredilere oran ıyılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre önemli bir değişim göstermedi ve yüzde 2.8 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde, özel karşılıkların takipteki kredileri karşılama oranı yüzde 77 oldu.
Toplam mevduatın toplam aktiflere oranı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla değişmeyerek yüzde 53 oldu. Mevduat dışı kaynakların toplam aktiflere oranı ise yüzde 27 oldu. Bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardaki artış devam etti ve toplam kaynakların yüzde 4’ünü oluşturdu.
Özkaynak büyümesi, yılın ikinci çeyreği itibariyle hızlandı. Menkul değerler değer farkındaki artış özkaynak büyümesini olumlu etkiledi. Sektör özkaynakları, bir yıl önceye göre yüzde 16 artarak, Haziran 2014 itibariyle 205milyar TL’ye yükseldi.
2014 yılının ilk yarısında bankacılık sektörünün faiz gelirleri yüzde 26, faiz giderleri yüzde 56 oranında arttı. Buna bağlı olarak, net faiz gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre TL bazında yüzde 3 oranında arttı. Net faiz gelirleri aynı dönemde dolar bazında yüzde 13 geriledi.
Kar hacmi, yılın ilk altı aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre TL bazında yüzde 10; dolar bazında ise yüzde 18 geriledi. Net kar marjının daralmaya devam etmesi, ticari kar zarar kaleminin eksi bakiye vermesi ve kambiyo karlarının azalması, kar hacminin daralmasına neden oldu.
Yıllık bazda karlılık Haziran 2013’e göre gerilemiş ve ortalama özkaynak karlılığı Haziran 2014’te yüzde 11.7; ortalama aktif karlılığı ise yüzde 1.3 seviyesinde gerçekleşti.
YP aktiflerin TL karşılığının toplam aktifler içindeki payı yüzde 34; YP pasiflerin TL karşılığının toplam pasifler içindeki payı ise yüzde 41 düzeyinde gerçekleşti.
Toplam aktiflerin yüzde 52’si, kaynakların ise yüzde 77’si 1 yıldan daha kısa vadeli. 5 yıl ve üzerindeki kalemlerin aktif içindeki payı yüzde 16 seviyesinde iken, bu kalemin toplam pasifler içindeki payı yüzde 3 seviyesinde bulunuyor.
44 banka faaliyet gösteriyor
Haziran 2014 itibariyle faaliyet gösteren banka sayısı 44 tane. Mart 2014 dönemine göre, şube sayısı 79 adet artarak 11 bin 131’e yükseldi. Personel sayısı ise569 kişi artarak 198 bin 640’a yükseldi.
Haziran 2014 itibariyle, ilk beş bankanın toplam aktifler içindeki payı yüzde 58, mevduat içindeki payı yüzde 60ve krediler içindeki payı ise yüzde 56 düzeyinde gerçekleşti. İlk on bankanın toplam aktifler içindeki payı yüzde 85, mevduat içindeki payı yüzde 90 düzeyinde gerçekleşti. Krediler içindeki payı ise yüzde 84 oldu.
