Bir ekonomi terimi olan arbitraj , en az riskle kar elde etmek amacıyla, bir varlığın farklı piyasalardaki fiyatları arasındaki eşitsizlikten faydalanarak, söz konusu varlığın daha düşük fiyatlandığı piyasadan elde edilip daha yüksek fiyattan satıldığı piyasada eş zamanlı olarak daha yüksek fiyattan satılması işlemidir. Arbitraj yoluyla riskiz kar sağlamak oldukça cazip görünmekle birlikte sanıldığı kadar kolay bir gelir elde etme yöntemi değildir.
Piyasa koşullarında, piyasadaki tüm oyuncuların mevcut haber, bilgi ve verilere kolaylıkla erişebildiği ve varlık fiyatlarının bu verileri yansıttığı, dolayısyla aynı varlığın fiyatının tüm piyasalarda eşit olduğu varsayılır. Ancak çeşitli nedenlerle piyasaların etkin olmaması sonucunda zaman zaman aynı varlık farklı piyasalarda farklı fiyatlardan alınıp satılabilir. Böyle durumlarda arbitraj fırsatı doğar.
Arbitrajın temel özelliklerinden biri en az riskle kar sağlama amacıdır. Ortaya çıkan arbitraj fırsatı, devlet tahvili veya mevduat faizlerinin sağladığı risksiz getiri miktarından daha fazla kazanç elde edemiyorsa amacına uygun değildir.
Arbitraj Nasıl Yapılır?
Emtia, hisse senetleri ve döviz gibi varlıkların spot veya vadeli işlem piyasalarında satılan türev ürünlerinin fiyatlarında arbitraj fırsatları doğabilir. Arbitraj için en uygun alanlar altın ve döviz piyasalarıdır. Hemen hemen her ülkede birden fazla altın borsası bulunmaktadır. Uluslararası piyasalarda dolar üzerinden belirlenen altının fiyatı yerel borsalarda o ülkenin para birimi cinsinden belirlenir. Örneğin Türkiye’de Borsa İstanbul’da TL üzerinden fiyatlandırılan altın kontratı ve Çin’de Çin yuanı üzerinden fiyatlandırılan altın kontratı spot kurdan dolara çevrilir ve arada oluşan fiyat farkından arbitraj fırsatı ortaya çıkabilir.
