Amazon zararına satış taktiğini uyguluyor. Rantabl olmayan bu faaliyetini ise buluttaki varlığıyla telafi ediyor.
Bu durum mağazaların sonunu getirecek. Bir an önce harekete geçip, önlem almak gerekiyor.
Eylül 2018’de yayımlanacak olan Darty mağazalarının tarihiyle ilgili kitabımın son hazırlıklarını yaparken, bu konuda zaman kaybetmeden bir yazı kaleme almam gerektiğini hissettim.
İster küçük ister büyük, organize ya da organize olmayan, geleneksel veya çok uluslu hiç fark etmez, ticaretin bütün aktörleri için yeni bir tehdit söz konusu. Burada Amazon’un ve Çinli dev Alibaba’nın gelişinin yarattığı tehlikeye dikkat çekmek istiyorum. Eğer herhangi bir önlem alınmazsa, fiziki kurumları ve mağazalarından bildiğimiz ve zaten ciddi yaralar almış olan klasik ticaret bütünüyle yok olacak.
Çanlar çalıyor
Nitekim bu satırları yazarken Amerika’daki ticari merkezlerin üçte birinin kapanmanın eşiğinde olduğunu öğrendim.
Fransa’da da çoğu mağaza lokasyonu boş, kiralanmıyor. Klasik ticaretin performansı büyük ölçüde inişte. Ben alarm zillerini çaldırıyorum ama çok geç olabilir.
Çok kollu canavar
Şunu unutmayalım ki, ilk büyük mağazaların açıldığı dönemde tekelleşmeye rastlanmadı; tam tersine bu durum rekabeti besledi.
Amazon ise başka mağazaların kârını tırpanlayarak marjinal cirolarını kıskaca alan bir canavara dönüşmüş bulunuyor. Ahtapota benzeyen Amazon gıdadan teknolojiye, sigortaya ve hatta belki de sağlığa kadar uzanan kollarıyla, yırtıcı bir hayvan kurnazlığıyla her tür rekabeti ortadan kaldırıyor.
Bunun halihazırdaki son örneği ise talep videosu. Amazon bu hizmetini ücretsiz olarak Prime abonelerine sunarak birdenbire bu pazara girdi. Peki bu bedava hizmete karşı rakiplerin ellerinde herhangi bir koz var mı? Bu örnek, Amazon’un agresif ticari stratejisiyle ilgili birden fazla ders içeriyor.
Bulutun sübvanse ettiği perakende satış
Bu durumu “damping” ya da “adil olmayan ticaret” sözleriyle tanımlayabilir miyiz? Amazon’un mali verilerine bakarsanız, aslında perakende satışının hiç de rantabl olmadığını ya da çok cüzi bir kazanç sağladığını görürsünüz. Bu durum normalde bir şirketi ekonomik modelini değiştirmeye zorlar; ya da şirket ortadan kalkar. İşte, burada sorunun tam da kalbine parmak basmış oluyoruz.
Görünüşe göre, Amazon’un perakende satış faaliyetlerini çok daha rantabl, büyük kârlar bırakan bir başka hizmet sübvanse ediyor: Bulut üzerindeki Amazon Web Services (AWS). Perakende satıştaki zararı telafi eden bu faaliyet tüm rakiplerini yok edecek. Son kertede, zararına çalışan bir tüccar karşısında kim dayanabilir ki?
O halde, şehirdeki fiziki alışveriş bölgelerimizle vedalaşıp, ihtiyaçlarımızı Amazon’un “pazar yeri”ne sanal yollardan ulaşarak karşılayabiliriz.
Peki buna nasıl bir çözüm bulunabilir? Hakim konuma sahip AWS’yle Amazon’un ticari faaliyetini birbirinden ayrılmaya zorlamak suretiyle daha adil ve makul bir rekabet düzeni sağlanabilir mi? Ya da mali düzenlemeler kadar yasal düzenlemelerin de gündeme gelmesi için yasa koyucuların ve hükümet yetkililerinin müdahil olmasını mı beklemek gerekiyor?
Geleneksel ticaretteki uzun geçmişime ve tecrübelerime dayanarak ben yalnızca alarm zillerini çalıyorum, tehlikeye dikkat çekmeye çalışıyorum. Buna cevap ve çözüm bulmak gençlerin ya da yeni tüccarların görevi. Peki geleceği görebilen, yeterince duyarlı ve cesur politikacılarımız var mı? Ben bu konuda ümitli olmak istiyorum.
