Türk- Alman Sanayi ve Ticaret Odası AHK, iş dünyasının pandemi dönemindeki durumu ve sonrasında beklentileriyle ilgili bir anket düzenledi.
Anahid Hazaryan
Ankete katılan AHK üyeleri 2020 yılında cirolarında ciddi bir düşüş bekliyor. Şirketlerin yüzde 91’i pandeminin Türkiye’deki etkilerinin yeni hissedilmeye başlandığı nisan ayında düşük seviyeli bir azalma beklentilerini dile getirirken, haziran ayında ciddi düşüş beklentilerini dile getirenlerin oranı yüzde 61 olarak belirlendi.
Ankette korona krizinin işletmelere yansıyan birincil sorunun ise yüzde 72,2’yle seyahat kısıtlamaları olduğu görülüyor. Nitekim Türkiye’de pandemiden en olumsuz etkilenen sektör turizm oldu. Bunun dünya ortalaması ise yüzde 69. İş dünyasını olumsuz etkileyen diğer unsurlar yüzde 63,9’la yatırımların ertelenmesi, yüzde 56,9’la ürünlere talebin azalması, yüzde 44,4’le fuar ve etkinliklerin iptali, yüzde 37,5’le de sipariş iptalleri olarak sıralandı.
Korona krizinin yatırım planlarına etkileriyle ilgili olarak da, nisan ayında katılımcıların yüzde 80,6’sı yatırımlarını azaltacaklarını söylerken, haziran ayında bu oranın yüzde 65,3’e gerilediği gözleniyor. Dünya ortalamasına bakıldığında nisan ve haziran aylarında sırasıyla yüzde 35 ve yüzde 56. Bu da Türkiye’deki şirketlerin yatırım konusunda nisan ayında daha kötümserken, haziran ayında biraz daha olumlu baktıklarını ortaya koyuyor.
Ankette ekonomik kriz ne zaman aşılır sorusuna ise, Türkiye’deki şirketlerin yüzde 68’inin 2021 yılı içinde normale dönüş beklerken, globalde yüzde 50’yle gelecek yıldan umutlu olanların sayısının daha az olduğu görülüyor. Normale dönüş daha uzun sürecektir diyenlerin Türkiye’deki ortalaması yüzde 25’ken, dünya bu konuda yüzde 43’le iyileşme beklentisini daha uzun vadeye yayıyor.
Öte yandan, Türkiye’deki şirketlerin ekonomik krizi aşmaktaki başlıca zorlukları ise birinci sırada yüzde 76’yla döviz kuru, yüzde 68’le doğrudan yatırımların eksikliği, yüzde 69’la artan kamu borçlanması yer alıyor. Bunları, şirketler için teşviklerin eksikliği (yüzde 44), seyahat kısıtlamaları (yüzde 36) ticarette yerel şirketlerin tercih edilmesi (yüzde 26) gibi endişeler takip ediyor.
