ABD’de Silicon Valley Bank’ın geçen hafta batması yatırımcılar arasında büyük bir panik yaratırken, bankacılık sektöründe de çok daha büyük bir sorun söz konusu: Büyük kreditörlerin ellerindeki tahvillere biçtikleri değerle, bu tahvillerin piyasa değeri arasındaki büyük fark.
SVB’nin batışı kısmen, değerlerinin tavan yaptığı dönemde alınan tahvillerin değerinin daha sonra dibe vurmasından kaynaklandı.
Ancak bu durumda olan tek kurum SVB değil. FDIC’e göre, ABD bankaları 620 milyar dolar tutarında realize edilmemiş zarar üzerinde oturuyorlar (fiyatı düşen ancak henüz satılmayan varlıklar).
Peki neler oluyor? Faiz oranları sıfıra yakınken, ABD bankaları bol miktarda Hazine bonoları ve tahvil aldılar. Şimdi FED enflasyonla mücadele için faiz oranlarını artırmaya başlayınca, bu bonoların değeri düştü.
Faiz oranları yükseldiğinde, yeni çıkan bonolar yatırımcılara daha yüksek faizler ödemeye başlarlar, bu da daha düşük faizli diğer bonoları daha az çekici ve daha az değerli kılar.
Bunun sonucunda da, pek çok bankanın bilançosunda realize edilmemiş zararlar oluşur.
FDIC Başkanı Martin Gruenberg geçen hafta yaptığı açıklamada, mevcut faiz oranlarının bankaların karlılığı ve risk profili üzerinde dramatik etkileri olduğuna dikkat çekmişti. “Realize edilmemiş zararlar bir bankanın gelecekte likidite ihtiyaçlarını karşılama kapasitesini zayıflatır” demişti.
Başka bir ifadeyle, ellerindeki menkul kıymetler beklediklerinden daha düşük değer içerdiğinden, bankalar sandıklarından daha az nakde sahip oldukları gerçeğiyle karşı karşıya kalırlar.
King’s College London’dan finans profesörü Jens Hagendorff, “Merkez bankaları, ticari bankalar ve emeklilik fonları gibi pek çok kurum, bilançolarında bildirdiklerinden çok daha düşük değerli varlıklara sahipler” diyor. “Bunun sonucunda da ortaya çıkacak zarar büyük olacak ve bir şekilde finanse edilmesi gerekiyor. Sorunun boyutu endişe verici.”
Ancak analistlere göre, henüz paniğe gerek yok. ABD’deki büyük bankaların çoğunun mali durumu sağlam ve tahvil zararlarını realize etmek zorunda kalmayacaklar.
First Republic Bank’ın hisseleri tepetaklak
Öte yandan, ABD’li yetkililerin batık Silicon Valley Bank ve Signature Bank’ın mudilerinin paralarının güvence altında olduğuna dair açıklamalarına rağmen First Republic Bank’ın hisseleri aşırı değer kaybetti.
San Francisco merkezli First Republic’in hisseleri geçen hafta yüzde 33’lük bir değer kaybı yaşadıktan sonra, bugün (pazartesi) de piyasa açılışı öncesi işlemlerde yüzde 70 değer kaybetti. Yine piyasa açılışı öncesinde PacWest Bancorp yüzde 37, Western Alliance Bancorp yüzde 29 oranlarında geriledi. Zions Bancorporation yüzde 11, KeyCorp yüzde 10’luk değer kaybı yaşadı. Bank of America yine piyasa açılışı öncesi seansta yüzde 6, Charles Schwab yüzde 20 oranlarında kan kaybı yaşadı.
