Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Güney Afrika İş Konseyi Yürütme Kurulu Başkan Vekili Dağıstan Turanlı, Güney Afrika Yatırım ve İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin yurt dışı yatırımlarının 25 milyar doları aştığını, Afrika’daki yatırımların ise 5 milyar dolar düzeyine ulaştığını belirtti. Türkiye’nin Afrika kıtasına özel bir ilgi duyduğunu vurgulayan Turanlı, “Girişimlerimizin hem Afrika ülkelerine hem Türkiye’ye kazanç getirmesini hedefliyoruz. Bu çerçevede Güney Afrika, Sahra Altı Afrika’ya yönelik stratejimizde önemli bir yer tutuyor” ifadelerini kullandı.
Turanlı, “Güney Afrika ile Türkiye’nin ticaret hacmi geçtiğimiz yıl 1 milyar 670 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Yapılan ticaretin daha da geliştirilebileceğine ve çeşitlendirilebileceğine inanıyoruz” dedi.
“Ticari ilişkilerimizin dengeli bir hale getirilmesini hedefliyoruz”
Turanlı, Afrika kıtasının en büyük ekonomisi ve Sahra Altı Afrika’nın ekonomik lideri konumunda olan Güney Afrika ile Türkiye’nin ticaret hacminin geçtiğimiz yıl 1 milyar 670 milyon dolar düzeyinde gerçekleştiğini hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Bu rakamın büyük çoğunluğunu Türkiye’nin ithalatı oluşturmaktadır. İthal ettiğimiz başlıca ürünler arasında mineral yakıt ve yağlar, değerli taşlar, makine, demir-çelik ve metal cevherleri yer almaktadır. Başlıca ihraç ettiklerimiz arasında ise yine makine ve mineral yakıt ve yağlar ile motorlu kara taşıtları bulunmaktadır.
Çok zengin ham madde kaynakları, güçlü tekstil, turizm, otomotiv ile tarım sektörlerine ve oturmuş bir altyapıya sahip Güney Afrika ile yapılan bu ticaretin daha da geliştirilebileceğine ve çeşitlendirilebileceğine inanıyor, iş konseyi olarak bu rakamların daha da artırılmasını ve ticari ilişkilerimizin dengeli bir hale getirilmesini hedefliyoruz.”
Turanlı, Afrika’daki Türk firmalarının en fazla inşaat sektöründe faaliyet gösterdiğini anlatarak, “Bugüne kadar üstlenilen projelerin bölgesel dağılımına bakıldığında Afrika, 46,4 milyar dolarlık toplam proje büyüklüğü ile Bağımsız Devletler Topluluğu ve Ortadoğu’dan sonra üçüncü sırada yer almaktadır” bilgisini paylaştı. Bu projelere ilişkin ayrıntıları da aktaran Turanlı, şunları kaydetti:
“Tutarı 46,4 milyar dolar değerinde olan bu projelerin yüzde 84,6‘sı Kuzey Afrika bölgesinde, geri kalan yüzde15,4’ü Sahra Altı Afrika bölgesinde gerçekleştirilmiştir. Toplam projelerin yüzde 49,8’i bina ve sanayi alanı yapımını, yüzde 47,4’ü altyapı projelerini, kalan yüzde 2,8’sini de diğer projeler kapsamaktadır.
Türk firmalarının halihazırda bölgede üstlendiği projelere bakıldığında, bu coğrafyada daha önemli işler alınabileceğine olan inancımız tamdır.”
“Afrika, Hindistan ve Çin’den sonraki en büyük fırsatların yattığı yerdir”
Güney Afrika Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Vika Mazwi Khumalo ise iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin daha fazla gelişmesi gerektiğini vurguladı. Güney Afrika’nın 15 milyon nüfusu ve gelişen ekonomisiyle ideal bir yatırım ortamına sahip olduğunu dile getiren Khumalo, “Kişi başına milli gelir 6 bin dolar düzeyinde, gerçek gayri safi yurtiçi hasıla büyümemiz yaklaşık yüzde 2, 2013 rakamına göre, bunu geliştirmek istiyoruz. Enflasyonumuz kontrol altında, yüzde 7 civarında” bilgisini verdi.
Khumalo, ülke ihracatının 88,5 milyar dolara kadar yükseldiğini, ihracattaki kısa süreli bir gerileme nedeniyle Türkiye’de tanıtım çalışmaları yaptıklarını söyledi. Türkiye ile ticari ilişkilerini artırmak istediklerini belirten Khumalo, “Türk iş adamlarının da belirttiği gibi biz Güney Afrika olarak kendimizi Afrika’ya açılan bir kapı olarak görüyoruz. Gelecekte yapılacak serbest ticaret anlaşmalarıyla 700 milyon tüketici artık sizin ürünlerinize ulaşabilecek” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’nin bu yöndeki (STA) talebinin de farkındayız”
Büyükelçi Khumalo, iki ülke arasında henüz serbest ticaret anlaşması (STA) olmadığının hatırlatılması üzerine ise “Şimdiki ekonomik şartlarda bu mümkün değil ama Türkiye’nin bu yöndeki talebinin de farkındayız. Gelecekte neler olacağını birlikte görelim” demekle yetindi.
