Değerli Fortune okuyucularım bu yazımda kamuoyunda vergi affı olarak bilinen Bazı Alacakların Yapılandırılması Hakkındaki Kanun’un işletme kayıtlarının düzeltilmesi ile ilgili hükümlerine dair değerlendirmelerimi sizinle paylaşmak istiyorum. Düzenlemeyle, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayda alınması, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtia ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların gerçek duruma getirilmesi konusunda işletmelerin kayıtlarının düzeltilmesi hedeflenmektedir.Söz konusu hükümlerden eğer kanunun uzatılması söz konusu olmaz ise kasım ayının sonuna kadar yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Düzenleme, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Bu olanaktan yararlanmak isteyen mükellefler Maliye Bakanlığı’nın bu bildirim için özel olarak hazırlamış olduğu beyanname ile söz konusu kıymetlerin rayiç bedellerini içeren bir envanter listesi ile bağlı oldukları vergi dairesine başvurabileceklerdir. Mükellefler, bu imkandan yararlanmaları halinde, yüzde 18 oranında KDV’ye tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden yüzde 10 oranında; yüzde 1 veya yüzde 8 KDV oranına tabi makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtianın rayiç bedeli üzerinden ise tabi oldukları oranın yarısı esas alınmak suretiyle KDV hesaplayarak 30 Kasım 2016 tarihine kadar beyan edip ödeyeceklerdir. Emtiaya ait hesaplanan KDV tutarı mükellefler tarafından indirim konusu yapılabilecek; makine, teçhizat ve demirbaşlar için ödenen KDV tutarları ise gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Yapılan bu beyan ile ilgili olarak herhangi bir gecikme faizi veya vergi ziyaı cezası söz konusu olmayacaktır. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, aktiflerine intikal ettirdikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere pasifte karşılık hesabı açacaktır. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde, sermayenin unsuru sayılacak ve vergilendirilmeyecektir. Öte yandan, makine, teçhizat ve demirbaşlar ayrıca envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecektir.
İşletme kayıtlarının düzeltilmesi ile ilgili diğer bir uygulama ise kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtiaya ilişkin düzeltmedir. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını, 30 Kasım 2016 tarihine kadar, söz konusu emtiaların gayri safi kâr oranlarını dikkate alarak hesapladıkları bedel üzerinden muhtelif alıcılar adına fatura düzenlemek suretiyle işletme kayıtlarını fiili durum ile uyumlu hale getirebileceklerdir. Bu işlem normal satış işleminden herhangi bir farklılık arz etmemektedir. Söz konusu fatura bedeli üzerinden emtianın tabi olduğu KDV oranı dikkate alınarak KDV hesaplanacak ve beyan edilecektir. Bu hükümlerden yararlanan mükelleflerin herhangi bir beyanname vermesi söz konusu değildir.
Mükelleflerin yararlanabileceği diğer bir kolaylık ise kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların gerçek duruma getirilmesidir. Bu olanaktan sadece kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecektir. Yararlanmak isteyen mükellefler ayrı bir beyanname ile beyan edecekleri tutar üzerinden yüzde 3 oranında bir vergi ödeyeceklerdir. Kurumlar vergisi mükellefleri sadece 31 Aralık 2015 tarihi itibariyle düzenledikleri bilançolarında görülen, ancak işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarını, işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını ve bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini düzeltebileceklerdir. Düzeltme sonucu oluşan farkların giderleştirilmesi halinde Maliye Bakanlığı’nca gerçek zarar olarak kabul edilmediğini hatırlatırım.
Kanunun sağladığı bu olanaklardan faydalanılmasında büyük yarar gördüğümü ayrıca belirtmek isterim.
