Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye Direktörü Jean Patrick Marquet, “Türkiye, son derece dinamik bir ekonomiye sahip ve ülke için enerji konusu son derece hassas. Türkiye’de 5 milyar euroluk yatırım yaptık. Bunların yarısı sürdürülebilir enerji projeleri içindi” dedi.
EBRD ile Temiz Teknoloji Fonu (CTF) tarafından hayata geçirilen ve Türkiye’deki konutlarda enerji verimliliği iyileştirmeleri yatırımını artırarak konutların enerji faturalarını düşürmesini sağlamayı hedefleyen 350 milyon dolarlık Türkiye Konutlarda Enerji Verimliliği Finansman Programı’nın (Turkish Residential Energy Efficiency Financing Facility – TuREEFF) tanıtımı İstanbul’da gerçekleştirildi.
Tanıtım toplantısında konuşan Marquet, 35 ülkede çalıştıklarını ve yüksek verimliliğe bir talep olduğunu belirterek, 2006 yılından bu yana EBRD’nin bu konuda çok proaktif davrandığını anlattı.
Marquet, pek çok yenilenebilir enerji projesine yatırım yaptıklarını ve toplamda 16 milyar dolarlık 1.000 küsur projeye destek verdiklerini aktardı.
Türkiye’nin EBRD için en önemli ülkelerden biri olduğuna dikkati çeken Marquet, şöyle devam etti:
“Türkiye, son derece dinamik bir ekonomiye sahip. Enerji konusu Türkiye için son derece hassas. Türkiye’de 5 milyar avroluk yatırım yaptık. Bunların yarısı sürdürülebilir enerji projeleri içindi. TuREEFF, EBRD’nin daha önce hayata geçirilen, küçük ve orta ölçekli işletmelerde (KOBİ) enerji verimliliği veya yenilenebilir enerji yatırımları için 550 milyon dolarlık Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı (TurSEFF) ile yenilenebilir enerji, atıktan enerjiye ve endüstriyel enerji verimliliğinde orta ölçekli yatırımlar için 1 milyar avroluk orta ölçekli Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı (MidSEFF) başarılarını temel alıyor. Ayrıca, Türkiye’de ilk jeotermal projesi için çalışıyoruz.”
Marquet, bankanın Türkiye’de yoğun şekilde hükümetle çalıştığını, yenilenebilir enerji eylem planının ortaya konduğu ve şu anda bunun üzerinde çalıştığını söyledi.
EBRD olarak, enerji açısından daha verimli konutlara yatırım yapmanın maddi açıdan çok daha kazançlı olduğunu vurgulayan Marquet, Türkiye çapında hane halklarını konutlarda enerji verimliliği iyileştirmeleri yapmaya teşvik ettiklerini dile getirdi.
Şekerbank ve Türkiye İş Bankası aracılığıyla finansman ve danışmanlık sağlandığını aktaran Marquet, yakın gelecekte de daha fazla ulusal bankanın programa iştirak etmesini beklediklerini ifade etti.
Marquet, Şekerbank’ın, programa katılan ilk banka olduğunu, 12 milyon doları CTF’den olmak üzere toplam 60 milyon dolar tutarında kredi aldığını, İş Bankası’nın da 60 milyon doları EBRD’den 15 milyon doları CTF’den olmak üzere 75 milyon dolarlık finansman paketi aldığını vurguladı.
Sürdürülebilir enerjiye yatırımın, EBRD’nin Türkiye’deki önceliklerinden biri olduğunu belirten Marquet, “Banka, 2009 yılında Türkiye’de faaliyete başladığı dönemden bu yana, 55 enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji projesine 2,1 milyar avro yatırım yapmıştır. 2014 yılında Türkiye, 1,4 milyar avroluk kredi tutarıyla, tek seferde en yüksek kredi sağlanan ülke oldu” diye konuştu.
“TuREEFF programına ilk imza atan Şekerbank oldu”
EBRD Güneydoğu Akdeniz ve Türkiye Finansal Kurumlar Direktörü Sylvia Gansser Potts da hem Türkiye hem EBRD için bu lansmanın çok önemli olduğunu belirterek, “TuREEFF, sürdürülebilir enerji yatırımlarına konut sektöründe tamamen finansal kurumların aracılığıyla kredi sağlayan bir program” dedi.
Programın, kentsel dönüşümle ilgili olarak enerjinin sürdürülebilirliği alanında birtakım önemli girişimleri biraraya getirdiğini ifade eden Potts, bu kapsamda hayata geçirdikleri çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Potts, yenilemenin kapsamına bağlı olarak. rehabilitasyon kategorisinde yenilenebilir enerjiyle ilgili birtakım önlemlerin alındığı uygulamalar bulunurken, yeniden yıkılıp yapılacak binalar kategorisinde ise binaların bazı kriterlere uyması gerektiğinin altını çizdi. Potts, bunun Türkiye’deki kentsel dönüşüm planıyla son derece uyumlu olduğunu anlattı.
Şekerbank Perakende Bankacılık, Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Ertürk ise banka olarak enerji tasarrufuna yaptıkları yatırımları, önemli özellikleri olarak gördüklerini söyledi.
Ertürk, Şekerbank’ın kuruluşundan bugüne geçirdiği süreci anlatarak, şu anda 312 şubeleri bulunduğunu, 21,5 milyar TL’lik aktif büyüklüğe ulaştıklarını ve kredi mevduat rasyolarının yüzde 111 olduğunu ifade etti.
Tarım, turizm, taahhüt, perakende ve enerji sektörü olmak üzere 5 sektörü hedeflediklerine işaret eden Ertürk, “Sektörde birçok öncülüğe imza attık. İZODER Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneğiyle ilk anlaşma yapan bankayız. Apartman yönetimlerine kredi veren ilk bankayız. TuREEFF programına ilk imza atan banka da biziz. İnşallah diğer bankalarımız da gelir ve bu fonu ihtiyacı olan kesime dağıtabiliriz” diye konuştu.
Enerjinin yüzde 26’sının konutlarda tüketildiğini belirten Ertürk, bu kapsamda TuREEFF ile yaptıkları çalışmada 60 milyon dolarlık bölümü müşterilerine kullandıracaklarını, bu fondan, küçük yatırımcılar, danışman destekli yatırımlar ve mortgage yatırımlarının tüketicilerinin yararlanabileceğini söyledi.
Ertürk, hedeflerinin 60 milyon doları 15 bin haneye yalıtım, enerji tasarrufu veya beyaz eşya amaçlı kullandırabilmek olduğunu ifade etti.
“Enerji verimliliği konusunda duyarlılık oluşturmak için bireye ihtiyaç anında finansman sağlanmalı”
Türkiye İş Bankası Bireysel Krediler Bölüm Müdürü Recep Haki de artan nüfus, azalan doğal kaynaklar ve kişi başına düşen enerji miktarının her geçen gün azalarak fiyatının artması hatta ekonomi içindeki dengeleri değiştirebilecek en önemli unsur hale gelmesinin, sosyal sorumluluk olduğu düşüncesiyle yola çıktıklarını söyledi.
Yapılan desteklere karşın en büyük enerji kullanımının aslında konutlara yönelik ve bireylerin gündelik yaşamlarında harcandığını aktaran Haki, dolayısıyla bireylerin enerji verimliliği konusuna ilgisi olduğunu ifade etti.
Sonuç olarak 3 ana konuyu dikkate aldıklarını aktaran Haki, bir bireyde enerji verimliliği konusunda duyarlılık oluşturmak için fiyatının uygun olması, sürecin son derece kolay şekilde, ekstra işleme tabi olmadan ve finansmanın, bireyin ihtiyaç duyduğu anda sağlanmasının önemli olduğunu vurguladı.
İki konuya ağırlık verdiklerini aktaran Haki, şunları kaydetti: “Bunlardan ilki, konutlarda en fazla elektrik tüketen ve enerji verimliliği yüksek araç gereçlerin alışverişi sırasında tüketiciye farklı finansman desteği sunarak daha uygun maliyetle bu kaynağın kullandırılması… ‘Nakitnet’ ile bu kaynağın kullanılmasını amaçladık. Bu hizmet kapsamında, anlaşmalı mağazalardan enerji tasarrufu yüksek ürünü NakitNet ile alınca, kredi kartından daha uzun vadede, nakit krediyle kredilendirilmesini ve buna hemen ulaşmasını sağlayacak bir imkan tanıdık.”
Türkiye Konutlarda Enerji Verimliliği Finansman Programı
TuREEFF, EBRD’den 282,5 milyon dolar CTF’den ise 67,5 milyon doları kapsıyor. Program, enerji tüketimini azaltmak ve hanelere gelen faturaları düşürmek amacıyla Türk bankalarına uzun vadeli finansal destek ile bankalar ve konut sahiplerine teknik danışmanlık hizmetlerinin birleşiminden meydana geliyor. Danışmanlık hizmetleri ise Avrupa Birliği ile CTF tarafından verilen 10 milyon dolar tutarındaki bir hibe ile finanse edilecek.
TuREEFF kapsamında, bireysel konut sahiplerine, konut sahibi gruplarına, toplu konut idareleri, siteler ile kooperatiflere, KOBİ inşaat şirketleri gibi konut sektöründeki özel hizmet sağlayıcılar, konut yönetim şirketlerine, yüksek verimli konut geliştirme donanım ve malzemelerinin satıcıları ve kurulumcularına kredi kullandırılacak.
Program, ısı yalıtımı, daha verimli ısınma, konut içi sıcak su kaynağı, klima, aydınlatma, beyaz eşya ile binalarda yenilenebilir enerji sistemlerinin geliştirilmesi gibi iyileştirmeleri finanse ediyor.
