Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı’nın TBMM’ye sunulduğunu hatırlatarak, “Sınai mülkiyet mevzuatının uluslararası uygulamalara ve AB mevzuatına uyumunun artmasıyla Türkiye, yatırımcılar açısından daha cazip ve öngörülebilir hale gelecek.” dedi.
Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı’na ilişkin açıklamalarda bulunan Işık, sınai mülkiyet haklarını düzenleyen KHK’ların tamamının kanunla düzenlenmesiyle, KHK hükümlerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilme ihtimalinin getirdiği hukuki belirsizliğin ortadan kalkacağını söyledi.
Sınai mülkiyet mevzuatının uluslararası uygulamalara ve AB mevzuatına uyumunun artmasıyla, Türkiye’nin yatırımcılar açısından daha cazip ve öngörülebilir hale geleceğine dikkati çeken Işık, tescil süreçleriyle ilgili uygulamada yaşanan sorunların büyük ölçüde giderileceğini kaydetti.
Işık, Fikri Mülkiyet Eğitim Merkezi’nin kurulmasıyla, fikri mülkiyet haklarına ilişkin eğitim, danışmanlık ve araştırma faaliyetlerinin ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde daha etkin yürütüleceğinin altını çizdi.
Işık, 260 uzman, uzman yardımcısı kadrosu oluşturulacağını ve 4 daire daha ilave edilerek Türk Patent Enstitüsünün (TPE) kurumsal kapasitesinin güçlendirileceğini belirtti. Patent ve marka vekilliği mesleğine, meslek ilkeleri ve disiplin kuralları getirileceğini anlatan Işık, vekillik sistemi üzerinde çalışacaklarını ve sistemine olan güven arttıracaklarını vurguladı.
Marka olabilecek işaretlere ilişkin düzenlemeyle, özellikle yeni marka türlerinin tesciline imkan sağlanacağına işaret eden Işık, “Marka başvurularının ilan süresi 3 aydan 2 aya indirilerek tescil süresi kısaltılacak ve hak sahiplerinin marka tescilinden doğan haklarını daha kısa sürede elde etmeleri sağlanacak. Markanın yayımına itirazlarda başvuru sahibinin talebi üzerine, itiraz sahibinden markasını kullandığına ilişkin bilgi veya belge istenerek, tescilli markaların piyasada daha etkin bir şekilde kullanılması için çalışılacak. Böylece tescil edilen ancak piyasada kullanılmayan markaların, yeni girişimcilerin önünü kesmesi engellenecek, itiraz mekanizmasının amacı dışında kullanılmasının önüne geçilecek. Avrupa mevzuatına paralel olarak 7 yıl sonra yürürlüğe girmek üzere markalara idari iptal getirilecek.” diye konuştu.
“Coğrafi işaret başvuru giderleri 5-8 bin lira azaltılacak”
Işık, coğrafi işaret başvurularının ilan süresinin 6 aydan 3 aya indirilerek tescil süresinin kısaltılacağını bildirdi. Coğrafi işaret başvurularının Resmi Gazete, yüksek tirajlı ulusal ve yerel gazetede ilan zorunluluğunun kaldırılarak, Enstitü bülteninde ücretsiz yayımlanmasıyla başvuru giderlerinin 5-8 bin lira arasında azaltılacağına değinen Işık, “Coğrafi işaret ile birlikte amblem kullanımının başlamasıyla, farkındalık artacak. Denetim sisteminin daha etkin hale getirilmesiyle, tüketicilerin coğrafi işaretli ürünlere olan güveni yükselecek ve bu ürünlere talep çoğalacak. Ürünlerin katma değerinin artmasıyla, ait olduğu bölgelerin ekonomisi gelişecek ve ülkemizin bu ürünlerden elde ettiği gelir artacak. Serbest ticaret anlaşmalarında, özellikle coğrafi işaretler ve bazı geleneksel ürün adları ülkemize müzakere imtiyazı sağlayacak ve bu durum ülkemizin saygınlığını artırarak sosyal, ekonomik ve ticari hayatta güç kazandıracak.” ifadelerini kullandı.
Tasarım tescil süreçlerinin basitleştirilmesi ve kısaltılmasıyla, özellikle tekstil ve mobilya gibi sektörlerde hızlı ticarileşebilen tasarımların hak sahiplerinin tasarım tescilinden doğan haklarının daha kısa sürede elde edebileceklerine dikkati çeken Işık, şöyle konuştu:
“Yenilik incelemesi sayesinde daha nitelikli ve özgün tasarımların tescil edilmesinin yolu açılacak. Eş değer ürünlerde 3 yıllık korumaya istisna getirilmesiyle, bu parçaların üretildiği yedek parça sanayisinin gelişmesine katkı sağlanarak, tüketicilerin ürünlere daha ucuz erişimi sağlanacak. Tescilsiz tasarımlara 3 yıllık koruma süresi getirilerek, piyasada tescilsiz tasarımlar nedeniyle oluşan karmaşanın önüne geçilecek, uzun süreli koruma ihtiyacı duyan tasarım sahiplerinin 1 yıl içinde tescilsiz tasarımlarını tescil ettirmelerine imkan verilecek.”
Işık, patent verilme süreçlerinin basitleştirilmesi ve kısaltılmasıyla, patent tescil süresinin 17-42 aydan 7-27 aya indirileceğini kaydetti. İncelemesiz patent sisteminin kaldırılması ve faydalı model için araştırma raporu zorunluluğu getirilmesinin, daha nitelikli patent sistemine geçişi sağlayacağının ve anlaşmazlıkları büyük ölçüde ortadan kaldıracağının altını çizen Işık, “Patent tescil sürecinde verilen sürelere uyulamaması durumunda kaybolan hakların yeniden tesisiyle, özellikle ilk kez patent başvurusu yapan şahıs ve KOBİ’lerin muhtemel hak kayıplarının önüne geçilecek. Patentlere tescil sonrası itiraz uygulamasıyla, daha nitelikli buluşlara patent verilmesi sağlanacak ve mahkemeler nezdinde açılan patent hükümsüzlük davalarının sayısının azalması sağlanacak” değerlendirmesinde bulundu.
Üniversite mensuplarınca gerçekleştirilen buluşların hak sahipliğinin üniversitelere verilmesiyle, üniversitelerdeki buluş potansiyelinin ortaya çıkarılacağını ve daha kolay ekonomiye kazandırılacağının altını çizen Işık, bu yolla elde edilen gelirin en az üçte birinin öğretim elemanına verilmesiyle de akademisyenlerin buluş yapmasının özendirileceğini dile getirdi.
