Nisan’da ayında enflasyondaki düşüş sürerek yüzde 6,57 oldu ve Mayıs 2013’ten bu yana en düşük seviyeye gerilemiş olsa da uzmanlar enflasyonda trendin yeniden yukarı dönmesini bekliyor.
ENFLASYON 3 YILIN EN DÜŞÜĞÜNDE
İş Yatırım Araştırma Bölüm Yönetmeni Muammer Kömürcüoğlu, Foreks’e yaptığı açıklamada, Nisan ayında
tüketici fiyatlarının aylık bazda %0,78 artarak %0,76 olan beklentilerine uyumlu, ancak piyasa beklentisi olan %1’in altında bir artış kaydettiğini ifade etti ve “Böylece yıllık enflasyon %6,57 ile Mayıs 2013’ten bu yana en düşük seviyesine geriledi. Mart ayı rakamı %7,46 olmuştu” diye konuştu.
Detaylara bakıldığında aylık rakamı aşağı çeken en önemli kalemin kendi beklentileriyle aynı seviyedeki %1,48’lik düşüş ile gıda olduğunu dile getiren Muammer Kömürcüoğlu, Rusya yaptırımları ve olumlu hava şartlarının gıda üzerinde etkili olduğunu düşündüklerini belirtti ve böylece gıda grubu manşet enflasyonunu 0,3 puan aşağı
çektiğini dile getirdi. Kömürcüoğlu, diğer alt kalemlere bakıldığında giyim haricinde sınırlı pozitif katkı olduğunun görüldüğünü, giyim grubunun ise yeni sezonun açılması ile %12,6’lık aylık artış ile enflasyonu 0,8 puan yukarı çektiğini söyledi.
Araştırma Bölüm Yönetmeni Kömürcüoğlu, aylık enflasyondaki düşüşün belirleyicisi olan gıda çekirdek enflasyon hesaplamasına dâhil edilmediği için çekirdek enflasyondaki düşüşün sınırlı olduğuna da değindi ve şunları söyledi:
“Yıllık H ve I grubu enflasyonları Mart ayındaki %9,32 ve %9,51 seviyelerinden Nisan’da sırasıyla %9,21 ve %9,41’e geriledi. Ayrıca Merkez Bankası’nın da bakmayı tercih ettiği enflasyon momentumunda bir önceki aya göre neredeyse bir değişiklik yok (I grubu momentumu Mart: %7,98, Nisan: %7,97). Çekirdek göstergelerde iyileşmenin oldukça sınırlı kalması bu ay enflasyondaki iyileşmenin kalıcı olmayabileceğine ve Merkez Bankası’nın sıkı parasal duruşu koruması gerektiğine işaret ediyor.
Enflasyonda gıda kaynaklı bir düşüş söz konusu. Dolayısıyla benzer bir güçlü düşüş çekirdek göstergelerde görünmüyor. Hesaplamalarımıza göre yıllık enflasyon artık dip noktasına yakın, önümüzdeki aylar itibariyle yıllık enflasyon yönünü yukarı döndürecek. Özellikle yılın ikinci yarısı itibariyle olumlu baz yılı etkisinin tersine dönmesi ve yılın ilk aylarında üretim cephesinde olumlu etkilerini gördüğümüz asgari ücret artışının enflasyon cephesinde gecikmeli olumsuz etkilerinin başlaması yıllık enflasyonu yukarı çekecek unsurlar arasında. Şimdilik %8,7 olan enflasyon beklentimizi koruyoruz. Rusya yaptırımlarının devam etmesi durumunda yıl sonu tahminimiz üzerinde
aşağı yönlü risk oluşuyor (0,5 puanlık).
Bugünkü rakam ay ortasındaki beklenti anketine yansıyacaktır. Kısa vadeli enflasyon geçmişinden etkilenen katılımcılar yıl sonu enflasyon beklentilerinde aşağı yönlü revizyona gidecektir. Öte yandan Merkez Bankası bu ayki toplantısında enflasyondaki düşüşe dikkat çekerek üst bantta faiz indirime devam etme ihtimali oldukça arttı. Şimdilik beklentimiz 50 baz puanlık indirim ancak nihai sonuç 24 Mayıs’taki toplantı tarihine kadar küresel piyasalardaki oynaklığa bağlı olarak değişecektir.”
Kömürcüoğlu, beklentilerden iyi gelen enflasyon verisi ardından piyasalarda olumlu bir tepki beklediklerini, ancak ilk tepki sonrasında küresel piyasalardaki kötümserliğin enflasyon sürprizinin yarattığı iyimserliği baskılaması nedeniyle rüzgârın tersine döndüğünü gözlediklerini ifade ederken, yine de beklentilerden iyi gelen enflasyonun hazine ihalelerinde görece etkili olabileceği görüşünü savundu.
‘TCMB üst bantta indirimlere devam edecektir’
Finans Yatırım’dan Baş Ekonomist Burak Kanlı, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) üst bantta indirimlere devam edeceğini söyledi.
Baş Ekonomist Burak Kanlı Foreks’e yaptığı açıklamada, yıllık enflasyonun düştüğünü, ancak bunun büyük oranda gıda enflasyonundaki sert düşüş kaynaklı olduğunun görüldüğünü vurgulayarak, “Gıda ve içecek yıllık enflasyonu %1.38’e düştü ki bu oran, endeksin açıklanmaya başladığı 2003 yılından beri en düşük oran. olumlu mart ve nisan ayı hava koşullarının ve Rusya’nın Türkiye’den gelen tarım ürünlerine uyguladığı ambargonun bir yansıması bu. Kura duyarlı elektronik eşya, paket turlar, beyaz eşya gibi ürünlerin yıllık enflasyonunda da, TL’deki değer kazancı kaynaklı düşüşler gözleniyor” dedi.
Burak Kanlı, gıdanın bir kenara bırakılması durumunda, enflasyon dinamiklerindeki olumsuz seyrin sürdüğünün görüldüğüne işaret ederek, şu şekilde konuştu:
“Zira çekirdek göstergelerde belirgin bir iyileşme yok. I endeksi %9.51’den sadece %9.41’e düşmüş yani çok yüksek seviyelerde seyretmeye devam ediyor. Yüksek Hizmet fiyatları enflasyonu bunda önemli bir unsur. Asgari ücret artışının etkilerini enflasyon ve özellikle de hizmet fiyatları üzerinde görmeye devam ediyoruz.
Bundan sonraki süreçte yıllık enflasyon, gıda enflasyonundaki bir miktar artış ve baz etkileriyle artış eğilimine girecektir. Eğer gıda enflasyonunda belirgin bir artış gerçekleşmezse yıl sonunda enflasyon 7.5% seviyelerinde olur diye düşünüyorum.
Para politikası açısından, TCMB kararlarında manşet enflasyondaki düşüşü göz önünde bulunduracaktır ve üst bantta indirimlere devam edecektir. Nereye kadar indirebileceklerini şu aşamada ne biz tam olarak bilebiliriz ne de TCMB. Ancak TCMB’nin amacı öncelikle üst bandı 9%’e çekmek olacaktır.”
‘Enflasyondaki iyileşmenin devamıyla ilgili riskler korunuyor’
Halk Yatırım Araştırma Müdürü Banu Kıvcı Tokalı, yıl başındaki endişelere karşın, enflasyonda yıl başından itibaren olumlu bir gelişmenin yaşandığının söylenebileceğini, ancak, iyileşmenin devamıyla ilgili risklerin korunduğunu düşündüklerini belirtti.
Banu Kıvcı Tokalı Foreks’e yaptığı açıklamada, Nisan TÜFE enflasyonunun %0,78’lik artış kaydederek, yıllık enflasyonun önceki aya göre 0,9 puan daha düşerek %6,57’ye inmesini, Ocak sonunda ulaştığı tepe seviyesine göre de 3 puan gerileme kaydetmesini sağladığını dile getirdi ve ortalama beklentinin %1’lik artış, tahminlerinin ise %0,83’lik artış yönünde olduğunu hatırlattı.
Bu aya ilişkin enflasyon tahminlerini yaparken, yıl sonuna ait tahminlerini de %8,2’den %7,9’a çektiklerini anımsatan Banu Kıvcı Tokalı, “Ancak, son üç aylık gerilemede, gıda fiyatlarındaki sert düşüşün ana rolü üstlenmesi ve çekirdek enflasyondaki iyileşmenin oldukça sınırlı kalması nedeniyle, enflasyonda görünümündeki
iyileşmeyle ilgili temkinli tutumumuzu koruyoruz. Nitekim, Mayıs ayından itibaren baz etkisinin desteğinin de azalmasıyla, yıllık enflasyondaki düşüşün hız kesmesini, yılın ikinci yarısında da yükseliş trendi içinde olabileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
Araştırma Müdürü Kıvcı Tokalı, Nisan ayı gelişiminde, işlenmemiş gıda fiyatlarında aylık %3,8 civarında bir düşüş hesapladıklarını, böylece, Ocak sonunda %15,4’e sıçrayan bu gruptaki yıllık enflasyonun Nisan sonunda %-6 seviyesine sert bir iniş göstermiş göründüğünü kaydederek, “Ancak, Mayıs-Haziran döneminde zayıf baz etkisini
düşündüğümüzde, yıllık enflasyonun tekrar pozitif bölgeye geçtiğini görebiliriz. Daha kalıcı bir seyri olan işlenmiş gıda fiyatlarında ise, yıllık enflasyonun son dört aylık yükseliş trendinden sonra Nisan ayında %8,9 seviyesinde hemen hemen yatay kaldığını hesaplıyoruz. Bu gelişmeler doğrultusunda, Nisan sonunda %0,58 seviyesine keskin bir düşüş gösteren gıda fiyatları yıllık enflasyonunun bu seviyelerde kalmasını olası görmemekle birlikte, %9’uk yıl sonu hedefine göre daha ılımlı bir tablo görmenin mümkün olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Banu Kıvcı Tokalı sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Gıda fiyatlarının mal grubu enflasyonu üzerinde azalan baskısına paralel olarak, yemek hizmetlerinde de Eylül ayından beri gözlenen ılımlı trendin korunmasını, hizmet enflasyonu direncinin kırılması açısından destekleyici buluyoruz. Bu grup yıllık enflasyonu, son sekiz aylık dönemde 2,8 puanlık bir gerilemeye işaret ediyor.
Gıda ve yemek hizmetleri dışındaki alt bileşenlerde ise, enflasyon görünümündeki iyileşmenin devamıyla ilgili riskleri gündemde tutan gelişmeler mevcut. Hizmet sektöründeki fiyat direncinin önemli unsurlarından biri olan kiralarda yıllık enflasyonun %8’in üzerinde yükselişini sürdürdüğünü izliyoruz. Ev eşyası, haberleşme, ulaştırma ve eğlence-kültür sağlık gibi sektörlerde fiyat artışları gözlemliyoruz. Asgari ücrete yapılan zam ve gecikmeli kur etkisiyle ilgili olduğunu düşünüyoruz.Çekirdek enflasyon göstergelerinde ‘I’ endeksinde de yıllık enflasyon %9,41 gibi hala önemli bir düzeyde ve son iki aydır sadece 0,3 puanlık bir gerileme söz konusu.
Sonuç olarak, yıl başındaki endişelere karşın, enflasyonda yıl başından itibaren olumlu bir gelişmenin yaşandığını söyleyebiliriz. Ancak, iyileşmenin devamıyla ilgili risklerin korunduğunu düşünüyoruz. Çekirdek enflasyondaki katılığa ek olarak, gelişen ülkelere yönelik olumlu risk algılamasının devamına ilişkin endişelerimiz, enflasyon görünümünde temkinli iyimser tutumumuzu korumamızı sağlıyor. Bu doğrultuda, Merkez Bankası’nın likidite yönetimiyle sıkı duruşunu korumasını ve ancak küresel koşullar destekleyici olması durumunda faiz koridorunun üst bandında indirime devam etmesini bekliyoruz.”
‘Çekirdek enflasyonda belirgin bir düzelme yok’
Alternatifbank Ekonomisti Serdar Şenol, TÜFE tarafında Nisan ayıyla birlikte dip seviyenin görüldüğünü düşündüklerine dikkat çekti.
Serdar Şenol Foreks’e yaptığı açıklamada, aylık bazda %0.78 olarak gerçekleşen TÜFE’nin böylece yıllık bazda %7.50’den %6.57’ye gerilemiş olduğunu, gıda fiyatlarının yıllık bazda %1.48’e gerilerken, 2000’lerin başından bu yana en düşük yıllık artış seviyesine gerilediğini belirtti.
Şenol, giyim fiyatlarındaki yüksek artış ve hizmet sektörü fiyatlarındaki katılığın bir ölçüde sürmesiyle çekirdek enflasyon görünümünde belirgin bir düzelme görülmediğini vurgulayarak, çekirdek TÜFE aylık %1.94’lük gerçekleşmeyle yıllık bazda %9.51’den ancak %9.41’e gerilediğini bildirdi ve TÜFE tarafında Nisan ayıyla birlikte
dip seviyesinin görüldüğünü düşündüklerinin altını çizdi.
Ekonomist Serdar Şenol, TCMB’den Mayıs toplantısında 50 baz puan ve küresel finansal piyasaların imkan vermesi halinde Haziran ayında da 25-50 baz puanlık indirim olasılığını mümkün gördüklerine de değinerek, şunları söyledi:
“Gıda fiyatlarının %1.48’lik sert düşüşüyle birlikte manşet TÜFE’de beklentilerin ötesinde sert bir gerileme gösterdi.
Aylık bazda %0.78 olarak gerçekleşen TÜFE böylece yıllık bazda %7.50’den %6.57’ye gerilemiş oldu. Gıda fiyatları yıllık bazda %1.48’e gerilerken, 2000’lerin başından bu yana en düşük yıllık artış seviyesine geriledi.
Ayrıca sezonsal etkilerle %12.60 artan giyim sektörü fiyatları da enflasyondaki artışta etkili oldu.
Giyim fiyatlarındaki yüksek artış ve hizmet sektörü fiyatlarındaki katılığın bir ölçüde sürmesiyle çekirdek enflasyon görünümünde belirgin bir düzelme görülmedi. Çekirdek TÜFE aylık %1.94’lük gerçekleşmeyle yıllık bazda %9.51’den ancak %9.41’e geriledi.
ÜFE ise emtia fiyatlarındaki düşük seviyeye bağlı olarak kademeli gerileme eğilimini korudu. Bu kapsamda, aylık bazda %0.52 olarak gerçekleşen ÜFE’ yıllık bazda %2.87’de kaldı.
TÜFE’deki gerileme eğilimi manşet veride gıda fiyatlarının rekor düşük seviyesine bağlı olarak sürerken, hem bu düzeyden baz etkileriyle gelebilecek yükseliş eğilimi hem de yılın sonlarına dair FED belirsizlikleriyle TÜFE tarafında Nisan ayıyla birlikte dip seviyesinin görüldüğünü düşünüyoruz. Bu kapsamda, TÜFE’nin yıl sonunda %7.8 düzeyinde olması yönündeki beklentimizde riskler belirgin şekilde
aşağı yönde oluşmakta. %7.5’lerde bir yıl sonu enflasyon gerçekleşmesi olasılığı daha da artmakta.
TCMB’nin mevcut manşet TÜFE düşüşüyle birlikte, faiz indirimi beklentileri daha da artabilecektir. Diğer yandan, çekirdek TÜFE tarafında bir gerileme olmaması ve hizmet sektörü fiyatlarındaki katılığın sürmesi sıkı TL likiditesi tavrını destekleyecektir. TCMB’den Mayıs toplantısında 50 baz puan ve küresel finansal indirim olasılığını mümkün görüyoruz. Yine de çekirdek TÜFE’de kurlarda belirgin bir gerileme olmamasına karşın henüz gerileme
oluşmaması önemli bir olumsuz enflasyon göstergesi olmakta. Bu nedenle, TCMB’den daha sert faiz indirimi beklentilerinin manşet verideki düşüşe karşın desteklenmediğini düşünüyoruz.”
