Sensumer Türkiye’de duyusal analizlerin profesyonel ve kontrollü bir ortamda yapılması ihtiyacını karşılamak için 2015 yılı başında kuruluyor. İsmi iki kelimenin birleşmesinden oluşan bir anagram: Sensible consumer. Yani duyarlı, akıllı tüketici demek. Türkiye’nin ilk ve tek tüketici duyusal laboratuvarı Sensumer. Türkiye’de duyusal analiz yapan başka laboratuvarlar da var elbette. Fakat bunlar daha çok üniversite veya enstitülerin ya da özel şirketlerin kendi bünyelerinde yer alıyor ve daha çok profesyonel duyusal analiz için kullanılıyor. “Bizim gibi tüketici testleri için özel olarak faaliyet gösteren henüz başka bir laboratuvar yok” diyen Sensumer Yönetici Ortağı Selçuk Gündoğdu, bu tür laboratuvarların Avrupa ve Amerika’da çok yaygın olduğundan bahsederken, Türkiye’de de kısa bir zaman içinde rekabet olacağını öngördüklerini söylüyor.
İki ortak ve aynı zamanda iki kardeş; Selçuk ve Erdoğan Gündoğdu. Erdoğan Gündoğdu,
Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunu. Üniversiteyi bitirmeden iş hayatına atılırken, iş dolayısıyla birçok ülkeyi gezmiş ve duyusal analiz alanında ABD, İngiltere ve Fransa’da bircok seminer ve eğitime katılmış. Aynı zamanda çeşitli konferanslarda konuşma yapan Erdoğan Gündoğdu şu an Sensumer için Ortadoğu ülkelerinde fizibilite çalışmaları yapıyor. Selçuk Gündoğdu ise İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu. Araştırmanın mutfağında yetişen Selçuk Gündoğdu, araştırma sektöründe birçok kademede çalışmış.
İki kardeş, aslında 2004’ten beri pazar araştırma işinde. 12 yıl boyunca Eksen Araştırma bünyesinde çeşitli alanlarda araştırma yürütürlerken, duyusal analiz de bunun bir parçasıydı. Bu disipline daha fazla kaynak ayırma ihtiyacı onları, Sensumer’ı mevcut şirketin dışında bir marka olarak kurmaya itmiş.
Sensumer’ın simgesi limon. Selçuk Gündoğdu, “Limon, ismiyle, tadıyla ya da görüntüsüyle birçok duyumuzu doğrudan tetikler; ağzımız sulanır, pürüzlü dokusunu anımsar veya sarı renginin tonlarını düşünürüz. Duyularımızı bu derecede etkileyebilen başka bir ürün bulmak zordur. Biz de yaptığımız işi çok iyi özetleyecek bir simge olduğunu düşünerek limonu seçtik” diyor.
Duyusal analiz insanların bir ürüne beş duyusu (görme, koklama, tatma, duyma ve dokunma) aracılığıyla gösterdiği tepkileri ortaya çıkarırken aynı zamanda ölçüp, analiz edip, yorumluyor. Duyusal laboratuvarlar ise bu analizlerin objektif olarak yapılmasına olanak sağlayan profesyonel tesisler. “Aslında hepimiz dış dünyayı her an duyularımızla test edip değerlendiririz. Bir kumaşa dokunurken, bir parfümü koklarken hep duyusal analiz yaparız. Ancak, kişisel duyusal analizin temel farkı subjektif, tek kişiye özgü olmasıdır. Alanımız olan duyusal analiz ise objektif şekilde ve birçok kişiye danışılarak yapılır” diyen Gündoğdu, eğitimli ve tecrübeli personel, objektif katılımcılar, kontrollü ve steril ortam ve dikkat dağıtıcı dış etkenlerin yokluğunun bu tesislerin temel özelliği olduğunu belirtiyor.
“Yıllardır bu alanda çalışıyoruz ve çalışmalarımız için, düğün salonu veya restoran gibi çeşitli özellikte stüdyolar kullanıyorduk. Ürüne özel optimum şartlar sağlama ihtiyacı genel olarak sıkıntı yaratıyordu” diyen Gündoğdu şöyle devam ediyor; “Mesela pilav gibi bir ürünü hazırlamak için endüstriyel bir mutfağa ihtiyacımız oluyordu. Ya da bir içeceğe doku analizi yapmak için ışıkların kırmızı filtreyle maskelenmesi gerekiyordu. Veya katılımcıların ürünleri test ettikleri yerler steril ve dış etkilerden uzak olmalıydı fakat restoran gibi düzenli müşterileri olan bir yerde bunu sağlamamız güçtü.” Bu gibi faktörler testi müşterinin tam olarak istemediği bir ortamda yapmaya neden olurken, çalışma sonuçları konusunda da kafalarda soru işaretleri yaratıyordu. İşte bu noktada, “Neden Türkiye’de de böyle bir laboratuvar olmasın” sorusuyla yola çıkan iki kardeş Sensumer’u kurdu ve ekipleri şu anda sekiz kişiden oluşuyor.
Şirketin yaptığı işi örnekle anlatmasını istediğimiz Gündoğdu, şunları söylüyor: “Mesela müşteri piyasaya yeni bir buzlu çay sokmak istiyor. Bu buzlu çayda meyve parçacıkları var ve ürün Yunanistan’da çok tutmuş. Müşteri bu ürünün Türkiye’de de tutacağını düşünüyor. Ama bundan emin değil, teyit etmek istiyor. Bunu test etmek de için bizimle iletişime geçiyor. Biz hedef kitleyi belirleyip buna göre katılımcılarla görüşüyoruz. Sensumer olarak topladığımız verileri analiz edip yorumluyoruz. Son olarak müşterimize bu buzlu çay tutar ya da tutmaz diye tavsiyede bulunuyoruz.”
Temelde ürün testleri yapan Sensumer’ın çalışmaları arasında; örneğin buzlu çayın rengini, parfümdeki limon kokusunu, bulyondaki tuzluluk oranını, patates cipsinin gevrekliğini veya tereyağının sertliğini test ettikleri araştırmalar yer alıyor. “Ürün testi sadece elle tutulan ürünleri değil, konsept veya reklam testlerini de kapsar. Ambalaj veya kavanoz tasarım testleri de yaptığımız son çalışmalar arasında” diyen Gündoğdu, yaptıkları araştırmalar içinde en çarpıcı birkaç sonucun ne olduğunu sorduğumuzda; “Şeker ve tuz tüketiminin eğitimle doğru orantılı olarak azaldığını, yeşil şişenin biranın tadını kahverengi şişeye kıyasla daha lezzetli hissettirdiğini, noodle’ın Türk mutfağının bir parçası olma yolunda hızlıca ilerlediğini görüyoruz” diyor.
Sensumer şimdiye dek 20’ye yakın Fortune 500 şirketine de doğrudan ve dolaylı olarak hizmet vermiş durumda. Ağırlıkla, gıda, sağlık ve kişisel bakım ürünleri alanlarında faaliyet gösteriyorlar. İlk yılında sadece yabancı müşterilere hizmet veren Sensumer, yerel müşterilerin de ilgisi çekmeye başlamış. “Duyusal analiz Avrupa ve ABD’de yerleşik bir bilim ve üretim sürecinin olmazsa olmaz aşamalarından biri. Bu konuda çok geniş bir literatür mevcut. Belki de bu yüzden müşterilerimizin çoğunluğu Avrupa ve Amerika merkezli. Bizim gibi şirketlerin avantajı alanında tek olması ama bu da bazen bir handikap; çünkü sektörümüzü tanıtmak da bizim görevimiz. Çoğu zaman kendimizi, şirketimizi değil de sektörümüzü tanıtırken buluyoruz” diyor Gündoğdu.
Sensumer yerel partnerleri aracılığıyla Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da çalışmalar yürütüyor. Yakın gelecekte ise İran, BAE ve Suudi Arabistan’da şube açma planları bulunuyor.
