Aralık 2016, Ocak 2017 ve Şubat 2017 aylarına ait SGK Primlerinin ödemesi yasa ile ertelenmiştir. Ancak Gelir İdaresi Başkanlığı bir özelge ile ertelenen primlerin ait oldukları dönemde gider yazılamayacağını duyurmuştur.
Değerli Fortune okuyucularım, bu yazımda 2016 yılına ait olup, ödemesi yasa ile 2017 yılına ertelenen, sosyal güvenlik primlerinin vergisel sonuçları ile ilgili görüşlerimi paylaşmak istiyorum.
Son dönemlerde ekonomik sıkıntı yaşayan birçok işletmenin, vergi ve sosyal güvenlik primi gibi ödemelerinde aksamalar olmuştur. Bu sebeple ödeme vadesi geçmiş vergi ve sosyal güvenlik prim borçlarının yeniden yapılandırılarak taksitlendirilmesine yönelik 2016 yılında oldukça kapsamlı bir yasa çıkarılmış, birçok mükellef de söz konusu yasadan yararlanarak geçmiş vergi ve sosyal güvenlik primlerini yeniden yapılandırmıştır.
Ancak işletmelerin nakit yetersizliklerinin devam etmesi nedeniyle 27 Ocak 2017 tarihindeki Resmi Gazete’de yayınlanan kanun ile, özel sektör çalışanlarının 2016 yılı Aralık, 2017 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait sigorta prim tutarlarının, sırasıyla 2017 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları içerisinde ödenmesi halinde süresinde ödenmiş sayılacakları kabul edilmiştir. Birçok işveren bu yasadan faydalanarak Aralık 2016, Ocak 2017 ve Şubat 2017 aylarına ait sosyal güvenlik primi ödemelerini 10 aylık bir süre için ertelemişlerdir.
Gerek kurumlar vergisi gerekse sosyal güvenlik mevzuatı uyarınca sosyal güvenlik primleri ödenmediği durumda gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından gider yazılamayacaktır. Ancak ödeme yapıldığında ödendiği dönemde gider kaydı yapılması mümkün olabilecektir. Bu genel uygulamanın tek istisnası ise Aralık ayı sosyal güvenlik primlerinin izleyen yıl Ocak ayında ödenmesine rağmen Aralık döneminde giderleştirilmesine izin verilmesi uygulamasıdır.
Ancak sosyal güvenlik primlerinin ödemesinin ertelenmesi halinde sosyal güvenlik primlerinin hangi yıl gider yazılabileceği konusunda gerek mevcut gerekse yeni düzenlemede herhangi bir hüküm bulunmaması, söz konusu primlerin hangi dönemde giderleştirilmesi gerektiği konusunda bir belirsizlik yaratmıştır. Aralık ayı bordrosunda hesaplanan ancak bir kısmı Ekim 2017 döneminde ödenecek olan sosyal güvenlik primleri 2016 yılında mı yoksa 2017 yılında mı giderleştirilecektir?
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından bu konuda verilmiş olan özelgelerde, ertelenerek ödenmeyen sosyal sigorta primlerinin 2016 yılında gider yazılamayacağı belirtilmiştir. Ancak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşü çerçevesinde 2016 yılında gider yazılamayan ilgili tutar 2017 yılında gider yazılabilecek midir? Bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kamuoyuna yansıyan bir görüşü bulunmamaktadır. Aslında ertelenen söz konusu sigorta primlerinin 2017 yılında gider yazılmasının verginin temel dinamiklerinden olan dönemsellik ilkesine aykırılık teşkil ettiği söylenebilir. Dönemsellik ilkesi gereği gider veya gelirin ilgili olduğu dönem kazancı ile ilişkilendirilmesi gerekir. Bu durumda, kanunun tanıdığı imkan sonucu, ertelenerek sonradan ödenen sosyal güvenlik primlerinin ne 2016 ne de 2017 yılı mali karının tespitinde indirilebilecek gider olarak dikkate alınamaması gibi bir sonuç doğurmaktadır. Bu da işverenlerin fazladan kurumlar vergisi ödemeleri anlamına gelir. Sonuçta yüklenilen ek maliyet ertelenen ödemenin sağladığı avantaja kıyasla daha büyük olmaktadır. Mükelleflere iyi niyetle ödeme kolaylığı getirilmek istenirken böyle bir sürpriz maliyet yüklenmesi kanaatimce kanuni bir düzenleme yapılırken diğer mevzuat hükümlerinin gözden kaçmış olmasından kaynaklanmaktadır. Mükellefler için vergi riskleri doğmaması adına, ertelenen sürede ödenen sigorta primlerinin ait oldukları dönemde gider yazılabileceğine yönelik bir düzenlemenin yapılmasına bizce ihtiyaç bulunmaktadır.
