Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Prof. Mehmet Paçacı, Papa Franciscus’un geçen hafta Türkiye’ye yaptığı ziyaret sonrasında ilk vaazında Türkiye’ye geniş yer vermiş olmasının, bu ziyaretten memnun ayrıldığının göstergesi olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanlığının yaz kararnamesiyle Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi atandıktan sonra kendisini göreve gelir gelmez iki ülke arasındaki en üst düzeydeki temasın hazırlığı içerisinde bulan Büyükelçi Paçacı, geçen hafta gerçekleşen bu önemli ziyarete ilişkin detaylara ve geziden yansıyanlara ilişkin değerlendirmelerini paylaştı.
Türkiye’nin bu ziyareti güzel bir şekilde geçirdiğini ve bunun sadece kendi düşüncesi olmadığını, esasen bunu Papa’nın da ifade ettiğini dile getiren Paçacı, “Çarşamba vaazında bütün konuşmasını neredeyse tamamen Türkiye’ye ayırmış. Sonuçta, gezi sonrasındaki ilk vaazında Türkiye’ye bu şekilde yer ayırması, Papa Franciscus’un geziden bizzat kendisinin de çok memnun ayrıldığını, Türkiye’nin insanlık adına yaptıklarını gördüğünü ortaya koyan çok önemli bir tavrıdır” dedi.
Papa’nın çarşamba günleri gerçekleştirdiği genel kabul oturumundaki vaazında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Diyanet İşleri Başkanı Prof. Mehmet Görmez’e ayrı ayrı teşekkür edip, Türk halkı için dua etmesinin önemine değinen Paçacı, “Bir din adamı olarak Türkiye’ye dua etmesi ikili ilişkilerin bundan sonra daha ileri gideceğini gösterir. Türkiye ziyaretinin bu iki ülke arasında böyle bir sonucu olması, gelişen ilişkilere yol açması bizi sevindiren sonuç oldu” diye konuştu.
Büyükelçi Paçacı, Papa Franciscus ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kameralar önünde hiçbir konuda görüş ayrılıklarının olmadığını açıklamasının da tüm dünyada takip edilmesi bakımından önemine dikkati çekti.
“Doğuda dinler arası diyalog zaten var”
Papa’nın ziyaretinde “dinler arası diyalog” konusunun ana gündem maddesi olduğunu anlatan Paçacı, Papa’nın Türkiye seyahatinde, dini bir lider olarak diyalog kurulması için gereken güveni tesis etme konusuna büyük özen gösterdiğini kaydetti.
Büyükelçi Paçacı, Haçlı Seferleri ve misyonerlik faaliyetleri nedeniyle Müslümanların diyalog konusuna uzun süre tereddütle yaklaştığını belirtti.
Müslümanlarla ilişki kurulacaksa bunun, iki tarafın da kendisi olarak kaldığı bir diyalog şeklinde olacağının, bunun için de güven sağlanması gerektiğinin Papa Franciscus’un farkında olduğunu dile getiren Büyükelçi Paçacı, şunları kaydetti:
“Karşılıklı güven şart. Papa’nın bunun üzerinde hassasiyetle durduğunu müşahede ettim. Güvensizlik ortamında bu diyalog sağlanamaz. Dolayısıyla Doğu Hristiyanlığı ile Müslüman halklar arasında yaklaşık 1500 senedir bir diyalog zaten var. Bir birlikte yaşama hukuku ve ahlakı zaten oluşmuş durumda. Bu toplumlar İslam’ın gelişinden bu yana Suriye’de, Irak’ta, Mısır’da, Anadolu’da, Kafkasya’da ve Balkanlar’da birlikte yaşadılar. Bu tecrübe zenginliği bu insanlarda var. Bu insanlar birlikte yaşadılar, yaşamaya da bütün zorluklara rağmen devam ediyorlar. Papa’nın etkilendiğini belirttiği Mehmet Görmez hocanın söyledikleri de bu tecrübenin üzerine söylenen sözlerdir. Biz sahip olduğumuz bir tecrübeyi Batı Hristiyanlığı ile de geliştirelim ve insanlığın ortak sorunlarını birlikte çözmeyi konuşalım.”
“Papa’dan Ermeni tarafına mesaj var”
Papa Franciscus’un, Türkiye’den Roma’ya dönüş yolunda “Türk-Ermeni sınırının açılmasını kalben çok istediği” açıklaması hatırlatılan ve bu konuda ne düşündüğü sorulan Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Paçacı, şu yanıtı verdi:
“Türkiye’nin Nisan 2014’te şu anki Cumhurbaşkanımız, o günkü Başbakanımızın bir mesajı oldu. Bu konuda Türkiye’nin tavrı bir şekilde ifade edilmiştir. Bu açıklamayı ki dönüş yolculuğu sırasında uçakta, Papa Franciscus bunu bir el uzatma olarak değerlendirdiğini ifade etti. Tabii bu el uzatmaya karşılık verilmesini istiyor. Bu talep ya da bu ifade, Papa Franciscus’un daha önce ve sonra yaptığı açıklamalara da son derece uygun. Tabii bu Türkiye’nin bir el uzatma pozisyonu doğrultusunda bir çağrıdır esasında. Türkiye’de bu olumlu karşılanmıştır. Karşı tarafı harekete geçirir mi, bu onların bileceği bir şey ama bekliyoruz tabii”
İki ülke cumhurbaşkanlarının Ermenistan’da birlikte maç izlediğini anımsatan Büyükelçi Paçacı, “Farklı nedenlerle bu kesintiye uğradı. Tamamıyla kesilmiş bir süreç olarak algılamıyorum. Önümüzdeki yıllarda, Türkiye ile Ermenistan arasında olumlu bir şekilde gerçekleşeceğini düşünüyorum. Kapının açılması da bu konuşma süreciyle ilgidir” dedi.
Türkiye’nin erdemli bir tutumla diyalog ortamı oluşturma gayretinde olduğunu söyleyen Paçacı, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin elini uzatmış olduğunu Papa Franciscus da tespit etmiş durumda. Bu jesttir diyor. Buna karşılık verilmesi uygundur mesajı var. Bir taraf olmak yerine Papa, burada kendi söylemleriyle uyumlu şekilde ki bunun teolojik temelini de 2. Vatikan Konsili’nden alıyor diye düşünüyorum, diyalog çağrısına el uzatılsın diyor. Türkiye’nin beklediği ahlaki bir tavır bu. Uzun yüzyıllar boyunca birlikte yaşamış iki toplum arasında bir şekilde oluşmuş kin ve düşmanlıkların bitirilmesi açısından da olabilecek ahlaki bir tutum.”
Tanıdık bir sima
Papa’ya, Türkiye ziyaretinden kısa süre önce güven mektubu sunmasının kendisiyle olan iletişimine katkı yaptığını anlatan Mehmet Paçacı, “Beni mutlu eden iltifatlarda bulunmuştu kendileri. Diyanet İşleri Başkanlığında ve dönerken uçakta da bunu tekrarladı. Şahsıma güzel sözleri oldu. İlk geldiğinde de havaalanında karşıladığımda ve uğurlarken de güzel sözler söyledi. Ayrıca 10 gün önce güven mektubumu sunmuş olmam vesilesiyle Türkiye’ye indiğinde tanıdık bir sima görmesi hoşuna gitmiş olsa gerek. İltifatları için müteşekkirim” diye konuştu.
