ABD, Ortadoğu ülkelerinin İslam Devleti (İD) militanlarına karşı hava saldırılarına katılmayı önerdiklerini açıklarken, Avustralya İD mücadelesine asker göndereceğini duyurdu.
Ancak militanların bir İngiliz rehineyi kafasını keserek öldürmesi ve bir başka İngiliz’i de infazla tehdit etmesinin ardından İngiltere operasyonlara katılmıyor.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ülkesinin, Suriye ve Irak’ta toprak ele geçirmiş olan İD karşıtı bir koalisyon oluşturma çabaları çerçevesinde Ortadoğu ülkelerinde temaslarda bulundu.
Irak’taki askerlerini 2011 yılında geri çekmiş olan ABD ilk kez geçen ay Irak’taki İD güçlerine karşı yeniden hava saldırılarına başladı.
Arap ülkelerinden savaş uçaklarının da bu saldırılara katılması, riskli ve karmaşık bir yapısı olan bu operasyonlara güç katabilir.
Kerry, “Bu bölgeden, bölge dışından ABD’nin yanı sıra gerekirse saldırılarla askeri desteğe katılmaya hazır ülkeler var” dedi.
Kerry dün katıldığı CBS televizyonun programında, “Her şeyi yapmaya hazır insanların sayısı da giderek artıyor” dedi.
Avustralya Irak’taki militanlara karşı savaşacak asker ve uçak sayısını açıklayan ilk ülke oldu. Bu ülke 600 asker ve sekiz savaş uçağı göndereceğini ancak askeri güçlerinin Suriye’de operasyona katılmayacağını duyurdu.
Ukrayna sorunu nedeniyle Batılı ülkelerle ters düşmüş olan Rusya, Suriye’ye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın onayı olmadan yapılacak hava operasyonlarının düşmanca bir saldırı sayılacağını bildirdi.
ABD’nin dış ülkelerdeki operasyonlarına her zaman ilk katılan ülke olan İngiltere’de ise hükümet, vatandaşı David Haines’in öldürülmesini gösteren video filminin Cumartesi günü yayınlanmasından bu yana İD örgütüne karşı daha sert tavır alması için baskı altında.
İngiltere Başbakanı David Cameron acil kabine toplantısından sonra yaptığı açıklamada, “Ne kadar sürerse sürsün, sorumluları arayıp bulacağız ve adalete teslim edeceğiz” dedi.
Ancak Cameron hava saldırılarına katılacaklarını söylemedi. Kamuoyunun itirazları nedeniyle geçen yıl Suriye’ye hava saldırılarına katılmama kararı alan İngiltere, Perşembe günü İskoçya’da yapılacak bağımsızlık referandumu nedeniyle de hassas bir dönemde.
Müttefikleri ise ABD’nin bölge ülkelerinin hepsini yakından ilgilendiren ve kökleri 1,300 yıllık Sünni-Şii çekişmesine uzanan bu çatışmaya nereye kadar karışacağını bilmiyor.
Pek çok kesim, Irak hükümetinin mezhep savaşlarını durduracak ölçüde güçlü ve dayanışma içinde olmasına yeterince önem verilmediği görüşünde.
ABD ve İngiltere Irak’a yeniden asker göndermeye niyetli olmadıklarını daha önce açıklamışlardı. Kerry ise hangi ülkelerin asker göndermeyi önerdiğini söylemedi.
Kerry Perşembe günü eşgüdümlü bir askeri operasyon için 10 Arap ülkesinden destek sözü almıştı. Bunlar Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan ve Suudi Arabistan ve Katar’ın da dahil olduğu altı Körfez ülkesi.
Kerry bugün İD konusunda Paris’te yapılacak uluslararası bir toplantıya katılacak ve burada İngiltere Savunma Bakanı John Hammond ile görüşecek.
İD tehdidine verilecek karşılık konusunda Irak ve yaklaşık 30 ülkenin temsilcilerinin katılacağı konferansta Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu temsil edecek.
