Bu yıl 50’nci yılını kutlayan Farplas, inovasyon çalışmalarıyla TİM’in düzenlediği İnovaLİG’de 971 şirket arasında ilk sırada yer almasıyla dikkat çekti. Farplas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahu Büyükkuşoğlu Serter, hem şirket içinde hem de dışında yeni bir vizyon belirdiklerini söylüyor. F+ Ventures’ı kuran Farplas, böylece yenilikçi yatırımlar yaparken, şirket içinde de çalışanların inovasyon projeleri start-up mantığıyla değerlendirilmiş. Farplas şimdi de yeni vizyonuna globalleşmeyi almış. Yurtdışında satın almalar planlıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) geçtiğimiz yıl düzenlediği İnovaLİG-İnovasyon Liderleri yarışmasında 971 şirket arasında “İnovasyon Stratejisi” kategorisinde birincilik ödülü alan Farplas, son yıllardaki büyüme performansının yanı sıra yaptığı yatırımlarla da dikkat çekiyor. Fortune 500 Türkiye 2017 listesinde 552,6 milyon TL’lik net satış rakamıyla 65 sıra birden yukarı çıkarak 304’üncü sırada yer alan Farplas, bu yıl kuruluşunun 50’inci yılını kutluyor. 1968 yılında Bayrampaşa’da otomotiv yedek parça satışı yapmak üzere kurulan Farplas, 1974’te ilk üretim tesisini kurar. Bugün ise otomotiv sektörüne yedek parça üretim şirketlerinin yanı sıra turizm, sanat ve yatırım alanlarındaki şirketleriyle faaliyet gösteren ve Fark Holding unvanıyla faaliyetlerine devam eden grubun bünyesinde 2.500 çalışan bulunuyor. Grup, çalışanlarının yarısını ise kadınlar oluşturuyor. Otomotiv gibi bir sektörde kadın çalışan sayısının ağırlığı grubun farklılığının da ipuçlarını veriyor.
TİM’in düzenlediği inovasyon yarışmasında üç yıl önce 63’üncü sırada olduklarını hatırlatan Farplas Yönetim Kurulu Başkanı Ahu Büyükkuşoğlu Serter, bu konuda öncelikle yeni bir vizyon belirleyerek çalışmalara başladıklarını söylüyor. Bu çalışmaların meyvelerini vermesiyle Farplas, 2017 inovasyon yarışmasında 971 şirketi geride bırakarak ilk sıraya çıkmış. Stratejilerini “Biz oyunu değiştiren hikâyeler yazmak istiyoruz” diye açıklayan Serter, öncelikle tüm çalışanlarla birlikte şirketin vizyonunu yenilediklerini ve alışıla gelen sistemin dışına çıkarak farklılıklar yaptıklarını belirtiyor. Bunları yaparken daha önce yapılmamış olanı yapmak gibi bir amaçlarının olmadığının altını çizen Serter, “Şirket içinde, bir konuda neden böyle olmasın? Ya da niye böyle olmasın? diye sorduğumuz sorulara bir cevap verebiliyorsak, bunun üzerine gidiyoruz. Bu noktada da girişimcilik önem kazanıyor. Bu nedenle farklı yaşlardaki ve farklı konumlardaki insanların biraraya gelerek fikirlerini dinlemek çok önemli” diyor. Tabi bu noktada inovasyonun bir de sosyal boyutu bulunuyor.
‘SOSYAL BİR ŞİRKETİZ’
Serter, “Sosyal bir şirket olmanız gerekiyor ki herkes fikrini söylesin, bu çalışmalara katılsın” diyor. Bu nedenle Farplas Holding dışında yapılan çalışmalar içeriye de taşınmış. Yeni vizyon oluşturulurken öncelikle hem şirket içinde hem de dışında yapılacaklar belirlenmiş. Böylece, şirket dışında yenilikleri takip için F+ Ventures kurulmuş. F+ Ventures, ulaşım sistemlerini kökten değiştiren teknoloji ve yenilikçi iş modellerini değerlendiren Farplas’ın akıllı ulaşım teknolojilerine yatırım yapan risk sermaye kolu olarak faaliyet gösteriyor. ABD ve Avrupa başta olmak üzere mobilite, lojistik, paylaşım ekonomisi, araçlar ve data teknolojilerine odaklanıyor. F+ Ventures’ın yatırımları arasında Chargepoint, Comodif ve Garajsepeti bulunuyor. Böylece Farplas, F+ Ventures ile dışarıdaki inovasyonları takip eden yapılanmasını oluşturmuş. F+ bugüne kadar toplam 2 milyon dolar yatırım yapmış. Ahu Büyükkuşoğlu Serter, “İlk yatırımımız Comodif, bağlı araçlar için büyük veri platformu. Comodif aynı zamanda Fark Holding’in ilk iç girişimidir. Bu girişimimiz, telematik büyük veri ve makine öğrenme algoritmalarını kullanarak araç üreticileri, telekomünikasyon ve sigorta sektörü için uçtan uca akıllı ve bağlantılı ürünler geliştiren bir inovasyon şirketine dönüştü” diyor. Bu arada Comodif, Serter’in ismini vermediği bir otomotiv şirketiyle birlikte hazırladığı projeyi bitirmek üzere. Ayrıca, başka otomotiv şirketlerinden de birlikte çalışmalar yapmak için teklifler alıyor. Otomotiv sektöründeki bu yeni dalganın herkesin gündeminde olduğuna dikkati çeken Serter, daha önce yurtdışında bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin çözümlerine bakıldığını, şimdi ise yerli bir firmanın aynı hizmeti vermeye başlamasıyla Comodif’le çalışmak istendiğini belirtiyor.
F+ Ventures’ın diğer bir büyük yatırımını ise Kaliforniya bazlı dünyanın önde giden şarj istasyon ağı Chargepoint oluşturuyor. Son yatırım Garajsepeti.com ise otomotiv sektöründe sürücü ve işyerlerine özel tasarlanmış teknoloji ve iletişim çözümleri sağlıyor. Serter, “Çok farklı aşamalardaki şirketlere yatırım yapabiliyoruz. Akıllı ulaşım, mobilite, endüstri 4.0 çözümleri ile birçok sektör yatırım için ilgi alanımıza giriyor” diyor.
F+ Ventures, çatısı altında yapılanlar Farplas’ın dışarıdaki inovasyon çalışmalarını oluşturuyor. Burada öğrenilenlerle içeride yani şirket içinde de inovasyon çalışmaları başlatılmış. İşte TİM’den alınan İnovaLİG ödülü de bu faaliyetlerle gelmiş. Farplas’ın 120 mühendisten oluşan bir Ar-Ge ekibi bulunuyor. Bu mühendisler üretimde yeni malzeme kullanımından endüstri 4.0’a kadar birçok konuda çalışmalar yapıyor.
ÇALIŞANLAR START-UP KURUYOR
Ahu Büyükkuşoğlu Serter, F+ Ventures çatısı altında kurulan ve yatırım yapılan şirketler gibi Farplas çalışanlarının inovasyon projelerinin de start-up’lar mantığıyla yürütüldüğünü anlatıyor. 2017 yılında çalışanlar 10 takım kurmuş. Bu ekipler üç aylık bir hızlandırma programının ardından üst yönetimden oluşan jüriye ve şirket çalışanlarına start-up’lar gibi sunum yapmış. İlk üçünün çalışmaları devam ediyor ve şirket içinde projelendirilmeye başlanmış bile. Ahu Büyükkuşoğlu Serter, bu şirketlere diğer Farplas çalışanların da yatırım yapabileceğini belirtiyor. Farplas bünyesinde kurulan şirketler ve faaliyet konuları konusunda ise Serter şu bilgileri veriyor:
“Farplas çalışanlarının biraraya gelerek kurduğu birçok şirket oldu ama şu anda üçü yatırım aldı ve ikinci tur yatırım aşamasına geldiler. Bu şirketlerin ilki Farpedia. Kurum içinde eğitime ciddi bir kaynak ayırıyoruz. Bu eğitimleri fiziksel ortamdan dijital ortama taşıyan bir platform Farpedia.
İkinci şirket Servisim. Grup bünyesinde 2.500 kişi çalışıyor. Üç vardiya çalışan işçilerimiz var. Servis kullanan çalışanların konforunu ve bu hizmetin kalitesini artırmak için çalışan uygulamalar var. Ancak, bizim gibi büyük şirketler servislerin optimizasyonu konusunda sıkıntılar yaşayabiliyor. Servisim bu soruna çözüm bulmayı amaçlıyor. Eğer başarılı olursa bunu başka şirketlere de satabilir. Üçüncü şirket Farplas-e ise güneş panelleri konusunda çalışmalar yapıyor. Araba dururken de kendi kendini şarj etmesini sağlayan bir sistem üzerinde çalışıyorlar.” Ahu Serter, Farplas içinde yeni şirketlerin kurulması için çalışanları teşvik etmeye devam edeceklerini söylüyor. Bu da 2018 yılında şirket içinde yeni start-up’ların kurulabileceği anlamına geliyor.
Diğer yandan, inovasyon stratejileri çerçevesinde müşterilere yönelik teknoloji günleri yapılmış. Serter, “Teknoloji konusundaki yaptığımız çalışmaları müşterilerimizin ayağına giderek anlatıyoruz. Amacımız yaptıklarımızı göstererek onlara yeni fikirler vermek. Bunu şimdi tüm paydaşlarımız için yapacağız. Yani tüm iş ortaklarımıza, çalışanlarımıza da anlatacağız” diyor.
YURTDIŞINDA SATIN ALMALAR YAPACAK
Bu arada, 50’nci yılına yeni logo ile giren Farplas, önümüzdeki döneme ilişkin hedeflerini de büyütmüş. Şirket, otomotiv yan sanayiinde yurtiçinde yaptığı çalışmalarla adından söz ettirdiği gibi yurtdışında da söz sahibi olmak istiyor. Bu konuda çalışmalara ve yatırımlara hız verilmiş. “Dünya ciddi bir değişim içinde. Biz de bundan pay almak istiyorsak düşünce yapımızı çok hızlı bir şekilde değiştirmeliyiz” diyen Ahu Büyükkuşoğlu Serter, kalıcı olmak isteyen şirketlerin faaliyet gösterdiği sektörlerde dönüşüme ayak uydurmak durumunda olduğunu söylüyor. Bunun için de sektöründeki trendleri yakından takip etmesi gerekiyor. Ahu Büyükkuşoğlu Serter, önümüzdeki dönemde yoğunlaşacakları iki hedef olduğunu söylüyor. Birincisi, teknolojiyle yönetilen ve bu konuda örnek gösterilen bir şirket olmak. Bu hedefi kurum içinde yapılacak dijitalleşme çalışmaları oluşturuyor. İkincisi ise global bir şirket olmak. Globalleşme konusunda F+ Ventures çatısı altında yaptıkları çalışmalar olduğunu hatırlatan Serter, “Ayrıca, üretim ve üretim teknolojileri konusunda hem Avrupa’da hem de ABD’de satın alma fırsatlarına bakıyoruz. Bu konuda önemli şirketleri inceliyoruz. Satın alma kararlarını bu yıl almış olacağız. Yani, sadece yurtdışında mevcut şirketlerimizle değil satın almalarla da büyüme hedefimiz var” diyor. Serter, müşterilerinin büyüdüğü pazarlar olan İran ve Fas’a da gitmeyi yani buralarda da üretim tesisi açmayı planladıklarını anlatıyor.
FARPLAS’IN İÇİNDEN ŞİRKET ÇIKTI
Bu arada Farplas, otobüslerin içindeki servis setlerinde dünya lideri. İyi oldukları bu alanda neden sadece otobüs şirketlerine hizmet verdiklerini değerlendirdiklerini ifade eden Serter, “Dünyada yeni bir müşteri grubu ortaya çıkıyor. Örneğin, Google’ın araçları. Mobilite ile farklı taşıtlar üretiliyor. Biz de diğer şirketlere hizmet verebilmek için elektronik, aydınlatma ve ürün tasarım bölümümüzü şirket içinde bir bölümden, yeni bir şirket haline getiriyoruz. C-Sum (Creative Solutions on Urban Mobility) adıyla faaliyet gösterecek kreatif bir şirketimiz olacak. ABD ve Avrupa’daki elektrikli araç üreticilerine, otobüslere, elektrikli kamyon gibi hedef kitlesini genişletecek. Ar-Ge’si Avrupa’da olacak. Türk mühendisleri de buraya göndereceğiz. Daha sonra orada öğrendiklerini Türkiye’ye getirecekler” diyor.
“Risk almadan inovasyon olmaz” diyen Serter, bu nedenle hızlı kararlar aldıklarını söylüyor. Farplas’ın dijitalleşme konusundaki faaliyetleriyle ilgili de Serter, “Amacımız mükemmel fabrikayı yapmak. Daha sonra bunu diğer fabrikalarımıza yaymak” diyor. Şu anda fabrikalarda robot kullanmaya başladıklarını ancak, dijitalleşmeden bunu kastetmediğini söylüyor. Dijitalleşme konusunda alanının en iyi şirketlerinden danışmanlık aldıklarını belirten Serter, verimliliği artıracak çalışmalar yaptıklarını anlatıyor. Serter’e göre, veriyi iyi işleyen ve kullanan şirketler kazanacak.
50 yılı geride bırakan ve ikinci kuşak yönetimindeki Farplas, bundan sonraki yolculuğuna farklı bir vizyonla başlıyor. Farklı bakış açısıyla yenilikleri yakından takip eden Ahu Büyükkuşoğlu Serter, holdingin odağına yurtdışını almış. Farplas, önümüzdeki dönemde gerek yatırımları gerekse yurtdışı yatırımlarıyla adından söz ettirecek gibi görünüyor.
ARYA İLE GİRİŞİMCİ KADINLARI DESTEKLİYOR
Türkiye’nin başarılı girişimci iş kadınlarından Ahu Büyükkuşoğlu Serter, kurduğu Arya Kadın Yatırım Platformu aracılığıyla da girişimci kadınları destekliyor. Ayrıca, Galata Business Angels’ın yatırımcıları arasında yer alan Serter, Türkiye’nin ilk sanat otel markası ve sanat yönetim şirketi Casa Dell’Arte’nin de kurucusu. Serter’in şu ana kadar kendi işleri dışında çeşitli girişimcilere yaptığı yatırımlar 10 milyon doların üzerinde. Melek yatırımcı olarak ise yatırımı 1 milyon doları buluyor. Serter’in yatırım yaptığı start-up’lar arasında Faveeo, Hızlı Çeviri, Tailster, Dopios, Flowerbox, Otsimo ve Garaj Sepeti bulunuyor.
Arya Kadın Yatırım Platformu’nda ise portföyünde beş şirket bulunuyor. Surgitate, Tukutukum, Bardabas, Hecha ve Uplifers. Serter, Arya’daki yatırımlarıyla ilgili olarak şu bilgileri veriyor: “İlk yatırımımız yapay doku ve organ modelleri üreten, bugünlerde yapan meme modellerini kullanarak meme kanserine karşı başlattığı ‘Kendimden Sorumluyum’ farkındalık kampanyasıyla dikkat çeken Surgitate oldu. Surgitate, Güler Sabancı ve Inovent ile ortak yatırımımız. Portföyümüzdeki diğer şirketler çocuklar için aylık abonelik sistemiyle çalışan aktivite kutuları üreten Bardabas, özel tasarım şallar üreten moda markası Tukutukum, erkekleri mutfağa sokan ve lezzetli yemekler pişirmeyi sağlayan Hecha. Son olarak Arya’da Tutumlu Anne’nin ve Uplifers’ın ikinci turunu kapatmaya çalışıyoruz.”
