Petrol devi Exxon Mobil Kuzey Buz Denizi’nde petrol arama çalışmalarında Rusya’nın devlete ait petrol şirketi Rosneft’le işbirliğini daha da ileri taşıyor.
The New York Times’ın haberine göre, bir sondaj kulesi Norveç’ten yola çıktı; West Alpha adlı kule Exxon ve Rosneft ortaklığında işletiliyor. Sondaj kulesi Rusya’nın Avrupa kıtasındaki kuzey körfeziyle Novaya Zemlya takım adaları arasındaki sular olan Kara Denizi’nde faaliyet gösterecek. Kule ve destek gemilerini içeren sondaj çalışması Kara Denizi’nin buzlar altında olmadığı yaz aylarına denk getirildi
Kuzey Kutbu’ndaki bu ortak proje, Ukrayna’da yolcu uçağının düşürülmesinin ardından ABD ve Avrupa’nın Rusya’yı daha da köşeye sıkıştırma stratejisi kapsamında Moskova’ya yeni yaptırımlar planladığı bir döneme denk geliyor. Söz konusu yaptırımlar Rusya için yaşamsal önemdeki enerji endüstrisi hedef alabilir.
Rusya’da petrol endüstrisi offshore sondaj için Batı’nın teknolojik desteğine muhtaç; bu da, Exxon anlaşması gibi joint venture ortaklıklarla gerçekleştiriliyor. Rusya halen Suudi Arabistan’dan daha fazla petrol pompaladığı için buradaki politikalar dünyadaki petrol tedariği için de önemli.
ABD Ukrayna’daki siyasi ve askeri kriz kapsamında Rosneft’in uzun süreli kredi alımını sınırladı; bununla birlikte, bu karar Exxon’un joint venture’ını doğrudan etkilemedi. Ancak ABD’nin söz konusu yaptırım kararının ertesi günü Malezya Havayolları’na ait uçak Ukrayna’da düşürüldü.
Exxon ila Rosneft arasında 2011 yılında imzalanan bu anlaşma Exxon’a okyanusun Rusya kontrolündeki sularına erişim hakkı veriyor. Kanada ve Amerika’ya ait sularda çevresel kaygılardan dolayı mevzuat ve hukuki mücadele engellemeleri göz önüne alındığında, Rusya’ya ait sularda faaliyet izni Exxon’a önemli bir avantaj sağlıyor.
Sonuç itibariyle, Kuzey Kutbu petrol endüstrisi açısından çok önemli. ABD Jeolojik Araştırma Kuruluşu’nun tahminlerine göre, dünyada halen keşfedilmemiş petrol ve doğalgazın beşte biri Kuzey Kutbu’nda yer alıyor ve bunun büyük bir bölümü de okyanusun Rusya’ya ait bölgesinde mevcut.
Exxon ve Rosneft bu işbirliğinin sondaj aşamasına ilk başta 3.2 milyar dolarlık bir yatırım taahhüdünde bulundular. Rosneft’e yönelik yaptırımların genişlemesi halinde, Exxon’un bu maliyeti tanzim edip edemeyeceği net değil. Exxon CEO’su Rex W. Tillerson yaptırımların genişletilmesine karşı çıkıyor. BP, Norveçli Statoil ve Fransız Total gibi diğer petrol devleri ise ilave yaptırım tehlikesine rağmen Rus şirketlerle yeni anlaşmalar imzalıyorlar, pazarlıkları sürdürüyorlar.
