QNB Finansbank ve Cybersoft ortaklığıyla 2013 yılında kurulan eFinans, e-Fatura hizmetini ücretsiz kullanıma sunmaya başlıyor. Şirketin e-Faturayı teşvik için devreye aldığı eFinans Portal Basic, firmalara 10 yıl ücretsiz arşiv hizmeti de verecek. eFinans müşterilerine, e-Fatura, e-Defter, e-Arşiv, e-İrsaliye, ihracat ve Tax-Free e-Fatura uygulamaları ve KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) başta olmak üzere tüm e-dönüşüm hizmetlerini sunuyor. Sektörde ilk üç içinde yer alan eFinans’a önemli bir avantaj sağlaması beklenen bu hizmet, önümüzdeki dönemde sektördeki taşları yerinden oynatabilir. Türkiye’de e-Fatura uygulaması 2010 yılında büyük kurumların talebiyle isteğe bağlı olarak başladı. Ancak, yaygınlaşma 2013 yılında Gelir İdaresi Başkanlığı’nın tebliğ yayınlamasıyla oldu. Bugün sektörde faaliyet gösteren şirket sayısı 64’e ulaştı. Türkiye’deki yaklaşık 1.2 milyon şirketin 63 bini e-dönüşüm sistemine girmiş durumda. Kâğıt tasarrufuyla çevreyi korumayı sağlayan uygulama diğer yandan da kayıt dışını engelleyerek ekonomiye büyük katkıda bulunuyor.
eFinans Genel Müdürü Okan Murat Dönmez, şu anda e-dönüşüm sektöründe faaliyet gösteren 64 şirketin önümüzdeki dönemde 10’a düşebileceğini iddia ediyor. Buna örnek olarak da 1990’larda sayısı bir anda artan internet servis sağlayıcısı şirketlerini gösteriyor. Hatırlanacağı gibi, Türkiye’de yeni yeni yaygınlaşan internetle birlikte birçok internet servis sağlayıcısı şirketi faaliyet göstermeye başlamıştı. Ancak, 2000’li yılların ortalarına geldiğimizde bu şirketlerin birçoğu faaliyetlerine son vermişti. Okan Murat Dönmez de, birçok yatırımcının ileride “satarım” düşüncesiyle lisans aldığını ve bu şirketlerin aradığını bulamadığı için kapandığını hatırlatarak, aynı durumun e-dönüşüm sektöründe de yaşanabileceği uyarısında bulunuyor. Önümüzdeki dönemde e-dönüşüm şirketleri arasında birleşme ve satın almalar görmemiz mümkün.
Türkiye’de 1.2 milyon şirketin yaklaşık 900 bininin aktif olduğu belirtiliyor. 900 bin şirketin 63 bini bugün e-Fatura’ya geçmiş durumda. Bu şirketler arasında çok fazla fatura kesmeyen yaklaşık 11 bin şirket ise Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ücretsiz sunduğu GİB Portal hizmetinden yararlanıyor. Ancak, GİB Portal e-Arşiv hizmeti vermiyor. Yani bu faturalar saklanmıyor. Faturaların yasal olarak 10 yıl saklanması zorunluluğu düşünüldüğünde kendi bünyelerinde saklama yapmayan şirketler ileride sorunlar yaşayabilir. Yaklaşık 3 bin 500 şirket ise e-Fatura hizmetini kendi bünyesinde kurduğu bu konuda uzmanlaşan ekipler aracılığıyla alıyor. Bu şirketler ise her geçen gün artan maliyetler nedeniyle yavaş yavaş e-dönüşüm firmalarından hizmet almaya başlamışlar. Dönmez’e göre, ilk 9 şirket şu anda pazarın yüzde 73’üne hizmet veriyor. Geriye kalan şirketlerin ortalama müşteri sayısının ise 240’ı bulduğuna dikkati çeken Dönmez, bu sayılarla firmaların ayakta kalmalarının zor olduğunu kaydediyor.
EESPA (Avrupa e-Fatura Sağlayıcıları Derneği) üyesi olduklarını belirten Dönmez, “EESPA’ya üye şirketlerin tecrübelerini dinledik. EESPA’ya göre, katma değerli servis sunmayan şirket ayakta kalamaz. Bizim de kuruluş mottomuz finansal dünyayla entegre olmaktı. 2,5 yıldır QNB Finansbank, e-faturaları teminat göstererek kredi veriyor. Şimdi bu hizmeti Finansbank dışında farklı kurumlara da sunmaya başladık. Faktoring, leasing ve başka bankalarla anlaşmalar yaptık” diyor. QNB Finansbank ile birlikte sunulan e-Fatura teminatlı eKredi ürünü ile KOBİ’ler finansman imkânına sahip olabiliyor.
Artık sadece e-dönüşüm hizmeti vermediklerine dikkati çeken Dönmez, dünyada da trendin bu şekilde olduğunu söylüyor. eFinans’ın şu anda 10 bine yakın müşterisi bulunuyor. Bunların 5 bini ise sadece e-Fatura kullanıyor. Amaçlarının katma değerli hizmetin yanı sıra e-Fatura hizmetinin kullanımını yaygınlaştırmak olduğunu ifade eden Okan Murat Dönmez ücretsiz hizmetleriyle ilgili şu değerlendirmede bulunuyor: “eFinans Portal Basic’le e-Fatura kullanımını teşvik etmek ve yaygınlaştırmak istiyoruz. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ücretsiz sunduğu hizmetten yararlanan 11 bin şirketin 10 binini almak istiyoruz. Bunlara saklama hizmeti de vereceğiz. Bu şirketlerin kestiği fatura sayısı az. Biz belli bir ölçeğe geldiğimiz için bu şirketlerin maliyetini karşılayabiliriz. Bunların Gelir İdaresi’ne de bir maliyeti var. Bu anlamda da destek olmak istiyoruz.” Diğer yandan, eFinans, GİP Portal’den hizmet alan 11 bin şirkete hizmet vermeye başladığında sektörün lideri olabilecek. Dönmez, şirketin parayı ise finansal dünyadan kazanacağını dile getiriyor.
Okan Murat Dönmez’in verdiği bilgiye göre, Türkiye’nin en büyük holdinglerinden birinin yıllık kâğıt faturasının miktarı 17 konteynerlık bir yer tutuyor. Tabi bunun 10 yıl saklanması gerektiği düşünüldüğünde, yıllık 17 konteynerlık bir fatura miktarı özellikle büyük şirketler için önemli bir maliyet kalemi oluşturabiliyor. Aynı fatura dijital ortamda ise yaklaşık 5 terabayt yer tutuyor. Diğer yandan, kâğıt bir faturanın 10 yıllık arşivleme maliyeti 3-4 TL’yi buluyor. e-faturanın maliyeti ise 30 kuruş ile 1 TL arasında değişiyor.
Okan Murat Dönmez’e göre, e-faturaya geçmenin kârlılığa da katkısı var. Örneğin, İstanbul’daki bir şirket Anadolu’daki bir şirkete mal gönderdiğinde, fatura bir sonraki kamyonla gidiyor ya da kargolanıyor. Bu süreç bir faturanın transferinin üç günde yapıldığı durumları ortaya çıkartabiliyor. Türkiye’de yılda yaklaşık 2 trilyon TL’lik bir ticaret yapıldığını ifade eden Dönmez, üç günlük fatura gecikmesinin ticari hayata maliyeti olduğunu kaydediyor. E-fatura ise anında karşı tarafa gönderiliyor. Bu süreçleri kısaltan ve ticari hayatı kolaylaştıran e-dönüşüm hizmetleri Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yeni tebliğleriyle giderek yaygınlaşıyor. Yılsonunda e-İrsaliye devreye alınıyor. Ayrıca, serbest meslek makbuzları da e-dönüşüm kapsamına dahil edilecek. Gerek e-dönüşüm hizmetlerinin kapsamının genişletilmesi gerekse de eFinans’ın şirketlere yönelik yeni hizmetlerinin sonuçlarının alınmaya başlanması sektörün geleceğinin nasıl şekilleneceğiyle ilgili ipuçları verecek.
