Çokuluslu şirketlerin vergiden kaçma yolları daralıyor

    0
    42

    Vergi cennetlerini kullanarak, kar ettikleri ülkelerde çok az vergi ödeyen çokuluslu şirketlere karşı önlemler geliyor. OECD’nin üzerinde çalıştığı plan, üye ülkeler tarafından onaylanırsa Google, Amazon gibi dev şirketler bugüne oranla daha fazla vergi ödemek zorunda kalacaklar.
     
    Son ekonomik krizden sonra, çokuluslu şirketlerin kurumlar vergisinden kaçma yolları önemli bir tartışma konusu olmuştu. Ülkelerinde ağır kemer sıkma uygulamalarına onay veren parlamentolarda da bu konu sık sık gündeme gelmişti.
     
    Buna karşılık Amazon ve Google gibi şirketler gerektiği kadar vergi ödediklerin açıklamışlardı. Ağır rekabet koşulları ve maliyetleri düşürme çabası, bu gibi şirketleri legal yollarla vergiden kaçma çabasına itiyor.
     
    Geçen yıl G-20 ülkeleri, OECD’ye bu sorunu çözecek bir yöntem bulması için çağrı yapmıştı. OECD’nin hazırladığı genel plan tüm G-20 ülkeleri ve OECD üyeleri tarafından onaylandı. Önlemlerin can alıcı noktası olan “kar transferi” meselesinin çözümüne yönelik detaylar ise önümüzdeki yıl netleşecek.
     
    OECD Geçtiğimiz yıllarda, vergilendirmeyi standardize etmek için “çifte vergilendirmeyi önlemek” gibi bazı önlemler almıştı. Ancak buna rağmen, çokuluslu şirketler azalan vergi yüklerinden kaçınmanın da yollarını bulmuştu.
     
    Örneğin Google, her yıl Avrupa ve Asya’da elde ettiği 8 milyar dolarlık vergi öncesi karı, kurumlar vergisi kesilmeyen Bermuda’ya transfer ederek büyük avantaj sağlıyor. OECD’nin planında bu tip transferler yoluyla vergiden kaçınılması engelleniyor.
     
    Bazı örneklerde de, bir ticaret şirketi kurularak bir çok ülkedeki kar bu şirkete transfer ediliyor. Örneğin Vodafone’un Lüksemburg’daki bir şirketi, grubun tüm ülkelerdeki ekipman alımını gerçekleştiriyor. 200 kişinin çalıştığı bu şirket geçen yıl elde ettiği yaklaşık 520 milyon dolarlık kar için Lüksemburg’da tek kuruş kurumlar vergisi ödemedi. (Bu tip şirketler genellikle, yüksek vergi yükü olan ülkelerdeki şirketin karını, vergisi düşük ülkedeki kardeş şirkete aktarmak için kullanılıyor. Yüksek vergili ülkedeki şirket başabaş noktasına getirilip, sıfırlanan kar grup içi mal ticareti yoluyla vergisi düşük ülkedeki kardeş şirkete aktarılıyor)
     
    Yeni düzenlemeler, bir ülkede mal veya hizmet satan ama o ülkede şirket kurmayıp sadece depo veya dağıtım organizasyonu yapan şirketlere de engelleme getiriyor. Örneğin Amazon Avrupa’daki tüm operasyonunu Lüksemburg’daki merkezinden yönetiyor. Yaklaşık 15 milyar euroluk satışı için de hemen hemen hiç vergi ödemiyor. Bir başka deyişle Türk müşteriye teslim edilen satışın karı, vergi olmayan Lüksemburg’daki şirkete yazılıyor.