Merkezi yönetim bütçesi gelirleri nisan ayında 53 milyar lira, giderleri ise 56 milyar lira olarak hesaplandı.
Maliye Bakanlığı, Nisan 2017 ve ocak-nisan dönemine ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, nisanda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 artarak 53 milyar lira, bütçe giderleri ise yüzde 26,3 artış göstererek 56 milyar lira olarak gerçekleşti.
Bütçe gelirleri ocak-nisan döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9 artarak 197,8 milyar lira, bütçe giderleri ise ise yüzde 22,5 yükselerek 215,7 milyar lira oldu.
Böylece merkezi yönetim bütçesi, nisanda 3 milyar lira, ocak-nisan döneminde ise 17,9 milyar lira açık verdi.
Merkezi yönetim bütçesinden bu yılın ocak-nisan döneminde 215 milyar 657 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 197 milyar 777 milyon lira oldu.
Buna göre, 2017 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 645 milyar 124 milyon lira ödenekten, geçen ay 56 milyar lira harcama gerçekleştirildi. Geçen yılın aynı ayında ise 44 milyar 348 milyon lira gider oluşmuştu.
Geçen ay faiz hariç bütçe giderleri için öngörülen 587 milyar 624 milyon lira ödeneğin yüzde 9’u kullanılarak 52 milyar 775 milyon lira harcandı. Nisanda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 artarak 13 milyar 357 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 162 milyar 639 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2’si kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri nisanda yüzde 6 artarak 2 milyar 88 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 27 milyar 138 milyon lira ödeneğin yüzde 7,7’si kullanılmış oldu.
Mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 52 milyar 119 milyon lira ödeneğin yüzde 10’5’i nisanda harcandı. Bu ayda yüzde 17,5 artışla 5 milyar 448 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler nisanda yüzde 44,9 artarak 25 milyar 545 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 249 milyar 266 milyon lira ödeneğin yüzde 10,2’si kullanıldı. Geçen ay sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 12 milyar 833 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı 2 milyar 406 milyon lira oldu.
Cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 1 milyar 996 milyon lira, mahalli idare payları 3 milyar 783 milyon lira olarak gerçekleşti. Nisanda 4 milyar 333 milyon lira sermaye gideri, 665 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 1 milyar 340 milyon lirayı buldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,2 artarak 3 milyar 225 milyon lira oldu.
Bütçe gelirleri
Geçen yılın nisan ayında 49 milyar 706 milyon lira olan bütçe geliri, bu yılın aynı ayında yüzde 6,7 artarak 53 milyar 42 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 14,3 artarak 37 milyar 82 milyon lira oldu.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 10 azalarak 13 milyar 642 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1 milyar 897 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 421 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 22,2, özel tüketim vergisi yüzde 19,2, ithalden alınan katma değer vergisi yüzde 18, kurumlar vergisi yüzde 11,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 11,5, damga vergisi yüzde 10,5, gelir vergisi yüzde 5,8 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 15,1 artarken, harçlar yüzde 1,1 azaldı.
Ocak-nisan dönemi gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçesi, ocak-nisan döneminde 17 milyar 880 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla 4 milyar 170 milyon lira oldu.
2016’nın ilk 4 ayında 176 milyar 16 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 22,5 artarak 215 milyar 657 milyon lirayı buldu. Aynı dönemde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 23,4 arttı ve 193 milyar 607 milyon lira olarak hesaplandı.
Diğer taraftan, söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,1 artarak 22 milyar 50 milyon liraya yükseldi.
Geçen yılın ocak-nisan döneminde 181 milyar 420 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın 4 ayında yüzde 9 artarak 197 milyar 777 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 12,6 artarak 158 milyar 699 milyon lira oldu.
Yılın 4 ayında genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,4 azalarak 30 milyar 88 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 6 milyar 365 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 2 milyar 624 milyon lira oldu.
Vergi türleri itibarıyla gerçekleşmelere bakıldığında kurumlar vergisi yüzde 22,2, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 18,9, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 16,6, özel tüketim vergisi yüzde 13,1, damga vergisi yüzde 9,9, gelir vergisi yüzde 8,3 dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 7, harçlar yüzde 5,5 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 11,4 arttı.
Personel giderleri
Personel giderleri, 2017’nin 4 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artarak 55 milyar 261 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,5 artarak 9 milyar 79 milyon lira olarak gerçekleşti. Mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19 artarak 16 milyar 500 milyon lira oldu.
Bu dönemde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 34,9 yükselerek 96 milyar 971 milyon lira olarak belirlendi. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45 artışla 51 milyar 31 milyon lira transfer yapıldı.
Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 8 milyar 856 milyon lira oldu.
İlk 4 aylık dönemde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 6 milyar 898 milyon lira, mahalli idare payları 18 milyar 546 milyon lira olarak belirlendi.
Bu yılın ocak-nisan döneminde 9 milyar 325 milyon lira sermaye gideri, 1 milyar 782 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri 4 milyar 689 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz giderleri ise yüzde 15,1 artarak 22 milyar 50 milyon lira oldu.
Ağbal’dan değerlendirme
Maliye Bakanı Naci Ağbal, bütçenin nisanda 3 milyar lira, ocak-nisan döneminde ise 17,9 milyar lira açık verdiğini belirterek, “Ancak, ertelenen sosyal güvenlik primlerinin geçici etkisi dikkate alındığında ilk dört ayda bütçe açığı 11,9 milyar lira seviyesindedir.” ifadelerini kullandı.
Ağbal, bu yılın nisan ve ocak-nisan dönemine ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını değerlendirdi.
Geçen ay bütçenin 3 milyar lira, ocak-nisan döneminde ise 17,9 milyar lira açık verdiğini bildiren Ağbal, ancak ertelenen sosyal güvenlik primlerinin geçici etkisi dikkate alındığında ilk dört ayda bütçe açığının 11,9 milyar lira düzeyinde olduğunu kaydetti.
Ocak-nisan döneminde toplam bütçe harcamalarının 215,7 milyar lira, faiz hariç giderlerin ise 193,6 milyar lira olarak gerçekleştiğini ifade eden Ağbal, ekonomik büyümeyi destekleyici kararların ve teşvik unsurlarının etkisiyle bütçe açığının yılın ilk dört ayında geçen yıla göre daha yüksek olduğunu belirtti.
“Vergi gelirlerindeki artış trendi sürecek”
Ağbal, ekonomide ortaya çıkan canlanma ve geçici uygulamaların sonra ermesi ile bütçe açığındaki artış trendinin daha ılımlı bir seviyeyeye doğru gelişme göstereceğine dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Nisanda vergi gelirleri yüzde 14,3 artış göstermiştir. Bu oran, vergi gelirlerinde 2017 yılının tamamı için öngördüğümüz yüzde 11,4’lük artış oranının üzerindedir. Vergi türleri itibarıyla artış oranlarına bakıldığında, bu artışlar üretim, tüketim ve ekonomik aktivitelerde canlanmayı işaret etmektedir.
Önümüzdeki aylarda ekonomik canlanmada devam edecek olumlu gelişmelerle birlikte, vergi gelirlerindeki artış trendi sürecektir. 2017 yılı bütçesinde bir taraftan ekonomik büyümeyi destekleyen politikalar sürdürülürken, diğer taraftan bütçe açığının sürdürülebilir seviyelerde kalması noktasında gerekli kararlılık devam edecektir.”
