Dünyanın en büyük otomobil üreticilerinden Volkswagen’in, 1980’lerde Brezilya’da işçi hareketleri konusunda casusluk yapıp, elde ettiği bilgileri cunta yönetimiyle paylaştığı ortaya çıktı.
Reuters’in Brezilya “Hakikatler Komisyonu”ndan elde ettiği bilgilere göre VW, kendi işçilerinin yanı sıra, o dönemde yıldızı parlayan bir sendika lideri olan Lula da Silva’yı da izleyip rapor ettiği anlaşılıyor. Lula da Silva 2003-2010 yılları arasında Brezilya Devlet Başkanlığı görevi yapmıştı.
Belgeler, Brezilya’nın şimdiki Devlet Başkanı Dilme Roussef’in talimatıyla, Hakikatler Komisyonu tarafından devlet arşivlerinde bulundu.
Reuters muhabirinin orijinallerini gördüğü belgeler 20 sayfadan oluşuyor. Bu belgeler 1983-84 yıllarında VW tarafından hazırlanarak askeri yönetime verilmiş.
Belgelere göre VW, Sao Paulo bölgesinde 10’u aşkın sendika toplantısını gizlice izleyip, grev planları, ücret zammı talepleri ve çalışma koşulları üzerindeki tartışmaları tutanak haline getirmiş.
Şirket, toplantılara katılan işçilerin isimlerini not edip, iki toplantıya işçileri taşıyan araçların plaka bilgilerini tutanaklara geçirmiş.
Belgelere göre, VW sendika merkezinde devrimci içerikli bir film gösterildiğini, benzer içerikli bildirileri dağıtan işçilerin isimlerini, hatta toplantılarda marihuana kullanan işçileri bile rapor etmiş.
VW, Temmuz 1983’te Sao Paulo’nun 55 mil doğusundaki ParaibaRiverWalley bölgesinde askeri ve polis yetkilileriyle düzenli toplantılara katılmaya başlayan 19 şirketten biriydi.
Bir kısmı Brezilya sermayeli olan şirketler, toplantılarda grevler ve işçi çıkartmalar hakkında görüş alışverişlerinde bulunuyordu. Toplantı tutanakları ise Brezilya Hava Kuvvetleri tarafından tutuluyordu.
VW, toplantılarda kendi bilgilerini yazılı olarak paylaşan tek şirket. VW’nin verdiği bilgiler Hava Kuvvetleri tutanaklarına iliştirilmiş halde bulundu.
VW’ye ait belgelerden birine göre, işçiler sendika merkezinde Bolşevik Devrimi’ne ilişkin bir film izliyor. İşçiler, federal polisin olası baskınına karşı kapıları tutup, asansörlerin çalışmasını engelliyor. Bilgi notunda filmi izleyenlere sıcak şarap, patlamış mısır ve çikolata satıldığı belirtilip, satan işçilerin isimleri veriliyor.
VW, kendi işçisi olmadığı halde Lula da Silva’yı da yakından izlemiş. VW, bilgi notunda Lula’nın “ülke yönetimini hayasız olmakla suçladığını” ve “yönetimi protesto etmek için işçileri konut edindirme fon kesintilerini ödememeye teşvik ettiğini” ihbar ediyor.
Reuters’in konuyla ilgili olarak ulaştığı VW temsilcileri olayın inceleneceğini söyledi.
