Apple yaşlandı mı?

0
74

EYLÜL AYINDA yeni cep telefonu modellerini açıklayan Apple’ın ürünlerinde yeterli inovasyon olmadığı ve sanal/artırılmış gerçeklik desteğinin olmadığı eleştirileri yapıldı. Özellikle çift SIM kartın Çinli üreticilerin yıllardır kullanmakta olduğu  bir özellik olduğuna vurgu yapıldı.
Apple yaşlandı mı? Aslında bu tür eleştirilerin daha önceki modeller için de yapıldığını hatırlamak bu soruya “evet” yanıtını vermeyi güçleştiriyor.

Apple başından beri iPhone’u veri dünyasında insanların kullanımına en uygun cihaz olma iddiasıyla kurguladığı için inovasyon sorusunu sormak çok yerinde görünmüyor. İnsanların kolayca alışacağı bir cihaz olup olmadığına bakmak daha yerinde bir yaklaşım ki insanların bir kerede en fazla üç yeniliğe alışabileceği tezi çok inovatif olmamayı daha değerli hale getirebiliyor.

Benim açımdan daha önemli iki kriter,  1 trilyon doların üzerindeki değerin nereye kadar gideceği ve Türkiye’ye bakınca 17 bin liraya varan fiyatları ile yeni modellerinin ne kadar satılacağı. Apple CEO’su Tim Cook’un, iPhone’un sadece tipik bir akıllı telefon değil aynı zamanda tüketicinin ihtiyaç duyduğu diğer tüm cihazların yerini aldığını, bu nedenle çok fazla işlevsellik sunmanın da yüksek bir maliyet gerektirdiği şeklindeki yorumu farklı bir açıdan Apple’ın da aynı görüşü ifade etmesi anlamına geliyor. Cook, “Telefonunuz dijital kameranızın yerini aldı. Müzik çalarınızın yerini aldı. Video oynatıcınızın yerini aldı. Tüm bu farklı cihazların yerini aldı. Dolayısıyla, ürün gerçekten çok önemli ve insanların en yenilikçi ürüne sahip olmak istediklerini öğrendik. Ve bunu yapmak çok ucuz bir şey değil” diyerek kendi bakış açısını derinleştiriyor.

KONUYA BU AÇIDAN BAKILDIĞINDA, inovatif olmama konusunda en fazla tartışılan örnek olan çift SIM kartın aslında Çinli kullanıcıların alışkın olduğu bir özelliği katarak ürünlerinin global  erişimini güçlendirmeye yönelik olduğunu söylemek yerinde. Fortune dergisinin kendi içinde de bu tartışmanın ele alınması konunun iş stratejileri açısından öneminin altını çiziyor.

Fortune’dan Clay Chandler, Bainstorm zirvesi için bulunduğu Çin’den yazdığı bülteninde Tech Node kurucusu Gang Lu’nun yazdığı bir makale ile dile getirdiği şikayetini aktardı. Cook’un tanıttığı özelliklerin neredeyse tamamının Çin’de halihazırda kullanılmakta olanların türevleri olduğundan yakınan Lu, kendisini iflah olmaz bir Apple hayranı olarak tanıtırken ilk olarak iPhone’un yerini başka bir cihazın alabileceğini düşündüğü notunu da düştü. Lu’nun harcı alem olduğuna dikkat çektiği özellikler arasında çift SIM kartın yanı sıra büyük ve kenarlıksız ekran ile çift kamera da yer alıyordu. Chandler, The Wall Street Journal’ın “Çinli rakipleri benzer özellikleri daha düşük fiyatla sunduğu” yorumunu da aktarıyordu. WSJ, Apple’ın bu yeni özellikleri satışlarının yüzde 20’sini oluşturan Çin pazarındaki müşterilere tutunmak için kullandığı değerlendirmesini yapıyor ve kopya stratejinin başarılı olup olmayacağını sorguluyordu.

Adam Lashinsky, birkaç gün sonraki yorumunda “İşe odaklı şirket Apple, yeni, daha büyük, daha hızlı, daha yüksek fiyatlı telefonları ile daha tatlı akıllı saatlerini tanıtmak için parti   verdi. ‘İşe odaklı’ diyorum çünkü bu, teknolojicilerin bıkkınlıkla karşılarken yatırımcılar ile kitleyi etkileyecek kullanıcıların alkışladığı türen bir ürün lansmanı oldu” diye yazarken Apple’ın hisselerinin sağlıklı bir koşunun ardından dip yaptığını not düştü.
Teknoloji tutkunlarının daha büyük boyutlar ve giderek artan fiyatlardan doğal olarak etkilenmezken otomobil ya da video aboneliği gibi yeni bir hizmet talep ettiklerini belirten Lashinsky, stratejideki değişimi adım adım açıklıyor. Bu kesimin daha büyük ve hızlı telefonlar ile saatlerin arkasındaki teknolojinin ne kadar karmaşık ve pahalı olduğu ile ilgilenmediğini de ifade ettikten sonra “iş tarafına” geliyor. Analist Gene Munster’ın iPhone’ların ortalama satış fiyatının bir önceki yıla göre yüzde 20 artışla 765 dolar olacağı tahmini, satışları yatay seyirdeyken Apple’ın cirosunu nasıl arttırabildiğini gösteriyor.

Lashinsky, piyasaya çıkmasının ardından giyilebilir cihazlar alanında rakiplerini safdışı etmeyi başaran akıllı saat Apple Watch’un kendi alanında hakimiyetini ilan ettiğini ve Apple’ın geçerli bir sağlık takip cihazı olma hayalini yerine getirme yönünde ilerlediğini kaydediyor. Apple hayranlarının inovasyon eksikliğine ağıtlar yakmayı yavaş yavaş bıraktığını ve Apple’ın evrimci yaklaşımın artık harcıalem bilgi haline geldiğine işaret eden Lashinsky, “Bu stratejinin işlediğini gösteren trilyondan fazla neden var” sözleriyle de piyasa değerine atıfta bulunuyor.
 
BUHARCIALEM BILGININ yansımasını bulmasını engelleyecek onlarca gelişme paralel bir biçimde hayat buluyor. Özellikle Çinli üreticiler teknoloji tutkunlarını panayıra benzer ortamlarda buluşturarak telefon işiyle başka bir bakış açısını güçlü bir biçimde buluşturuyor. Bunun tipik göstergelerinden biri, Xiaomi’nin İstanbul’daki ilk mağazasının açılışında yaşandı.

Xiaomi’nin Türkiye’deki ilk yetkili Mi Store’u, EVOFONE tarafından Vadiİstanbul AVM’nin ikinci katındaki açılışı, teknoloji tutkunlarının uzun kuyruklar oluşturması, ziyaretçilere Xiaomi markaları ürünler hediye edilmesi ve çok özel indirim seçenekleri sunulması ifadeleri ile basına yansırken sosyal medya fenomeni Orkun Işıtmak’ın Mi Fan’larla bir araya gelerek fotoğraf çektirmesi not düşüldü. Xiaomi kendisini “inovatif ve erişilebilir tasarım anlayışı ile akıllı telefondan televizyona, notebooktan drone’a, bisikletten scooter’a kadar farklı ürün çeşitleri ile teknoloji ekosistemine yön veren Çinli teknoloji devi” olarak tanımlıyor.

Açılış boyunca bin kişiye Mi  Tişört  hediye  edilirken, Mi Store önünde çektirdikleri fotoğrafları imza duvarında #mistoreistanbul ve #EVOFONE etiketleri ile paylaşan ziyaretçilere Mi markalı sürpriz hediyeler ve ralli heyecanı yaşatan Taxi Drive’a katılma hakkı sunuldu. Mi  Store’un  ilk gün ziyaretçilerine farklı ürün gruplarında açılışa özel yüzde 15, yüzde 20 ve yüzde 30 olarak üzere indirim seçenekleri sunuldu. EVOFONE, Türkiye’deki ikinci yetkili Mi Store mağazasını ise kısa süre içerisinde Forum İstanbul’da açılacağını açıkladı. Bu satırlar, teknoloji tutkunları tarafında da güçlü bir dinamik bulunduğunu ortaya koyuyor. Bunun pazara yansıması da söz konusu. Gittigidiyor temmuz ayında yaptığı açıklamada, piyasaya sundukları Xiaomi Mi Band akıllı bileklik serisinin yeni modeli Xiaomi Mi Band 3’ün, tasarımı, özellikleri ve avantajlı fiyatıyla GittiGidiyor’un aylık ortalama akıllı bileklik satışını bir ayda üç kat artırdığını kaydetti.

Bir diğer Çin markası Honor ise, tematik telefonu ile atağa kalktı. Honor’un oyunculara yönelik geliştirdiği cep telefonu Honor Play, Hepsiburada üzerinden lansmana özel olarak 2 bin 799 lira fiyatla Türkiye pazarında satışa sunuldu. 6.3 inçlik ekranı, artırılmış pil ömrü ve oyun açısından önem taşıyan GPU Turbo desteği ile dikkat çeken telefon için Honor, sektörün önde gelen oyun şirketleri PUBG Corp. ve GAMELOFT ile stratejik ortaklıklar gerçekleştirmişti. PUBG Mobile ve Asfalt 9: Legends, telefonda yer alan dikkat çekici oyunları oluşturuyor. AI 4D Smart Shock ve AI 3D surround ses teknolojilerine sahip olan Honor Play, Gaming Suite ile herkes için profesyonel bir oyun deneyimi sunuyor.

Honor Play’de bulunan SmartShok teknolojisi yapay zeka desteği ile oyunlarda gerçek zamanlı görüntü ve ses tanıma özelliği sayesinde yaklaşan düşman ve silah ateşi yönüne göre 30 farklı senaryoda titreşim sunuyor. Huawei ve Honor’ın geliştirdiği GPU Turbo özelliği, grafik işleme verimliliğini yüzde 60 oranında iyileştirme ve SoC (System on Chip) enerji tüketimini yüzde 30 oranında azaltarak oyuncular için tatmin edici bir sonuç yaratıyor.

Apple piyasa lideri olarak her zaman yaptıkları ve yapmadıkları ile gündemde yer tutmayı sürdürecek ancak  diğer örnekleri ile birlikte değerlendirdiğimizde piyasa dediğimiz şeydeki değişim daha dikkat çekici. Akıllı telefonlara günümüzde kısaca telefon demek yeterli hale geldi çünkü cep telefonu dediğimiz şeyin eski modelleri ortadan kalktı. Bu örneklere bakıp gelecekte yeni segmentasyonun nasıl olacağını tahmin edenler için “iş odaklı” başarının büyük olacağı bir döneme giriyoruz.